بهبود شاخص پیچیدگی صادرات ایران با افزایش تولید پتروشیمی

اقتصادگردان- ترکیب شرکت های حاضر در بین 612 صادرکننده عمده کشور، نشان می دهد که علاوه بر 31 شرکت پتروشیمی که به صادرات محصولات پلیمری مشغول هستند و سهم 5 درصدی از کل این شرکت ها دارند، سایر صنایع عمده حاضر در این شرکت ها نیز به نوعی مصرف کننده عمده محصولات پتروشیمی هستند و صنایعی مانند داروهای شیمیایی، لوازم خانگی، قطعات خودرو، شرکت های دانش بنیان و فناوری، به نوعی از محصولات پلیمری شرکت های پتروشیمی استفاده می کنند. علاوه بر این شرکت ها، بسیاری از صنایع دیگر نیز به نوعی به ارزش افزوده صنعتی، زنجیره ارزش، محصولات پتروشیمی مرتبط هستند و در واقع می توان با قطعیت اعلام کرد که ارزش افزوده محصولات پلیمری که حاصل مزیت نسبی نفت وگاز در ایران است، در کنار صنایع فولاد، مس، آلومینیوم، صنایع معدنی مختلف، عملا رشد صادرات صنایع دیگر را نیز تقویت کرده است.
براین اساس، دولت با حمایت از صنایع پتروشیمی، عملا علاوه بر رشد صادرات پتروشیمی و تامین بازار مصرفی محصولات پلیمری در داخل کشور، می تواند زنجیره های مختلف صنایع پایین دستی و صنایع جانبی را تقویت می کند و به رشد صادرات در سایر بخش ها منجر شود. براین اساس، در صورتی که حمایت ها از صنایع پتروشیمی، فولاد و صنایع معدنی تضعیف شود، باید کاهش صادرات در سایر بخش ها و صنایع را نیز انتظار داشت.
هدف‌گذاری رسیدن به ۷۵ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی بر همین اساس بود و کیفیت کالای صادراتی اهمیت داشت. شاخص پیچیدگی هنگام صادرات که ۱۵ سال پیش برای ایران رتبه بالای ۱۰۰ بود، سال قبل به ۶۵ رسید و سال ۱۴۰۴ به زیر ۴۰ خواهد رسید و ما وضعیت بهتری در لیست کشورهای صادرکننده از نظر بهبود وضعیت صادرات نسبت به قبل داریم.
اگر کشوری بتواند کالای پیچیده تولید کند، به معنای این است که دانش مولد دارد. اینکه ما بر دانش بنیان بودن کالاها تاکید می کنیم، منظور مولد بودن آن علم است نه تعداد مقالات منتشر شده و دانشجو و هیأت علمی.
براین اساس پتروشیمی ها با فناوری دانش بنیان خود واقداماتی که انجام داده اند عملا رتبه صادرات ایران را بهبود داده اند و با افزایش سهم پتروشیمی از کل صادرات، رتبه صادراتی ایران بهبود یافته است.
مثبت شدن تراز تجاری، رشد 40 درصدی صادرات در سال 1400، افزایش صادرات نسبت به واردات با هدف گذاری صادرات بیش از 75 میلیارد دلار در آینده، حمایت از صادرات از طریق پیمان های منطقه ای و سیاست خارجی و حضور در بازارهای نوظهور، رشد بالای 5 درصدی صنعت و رشد ۱۳ درصدی صادرات کشور در نیمه نخست سال 1401،  تنظیم بازارهای مختلف و عرضه کالاهای مختلف و کاهش اثر تورمی حذف نرخ دلار 4200 تومانی در خرداد 1401، بهبود رتبه محصولات صادراتی ایران با افزایش ارزش افزوده و استفاده از فناوری دانش بنیان در تولید محصولات صادراتی، رفع موانع تولید و تقدیر از صادرکنندگان و تولید کنندگان نمونه کشور، از مهمترین برنامه ها ودستاوردهای دولت بوده است.
همچنین در حوزه تولید صنعت و معدن، دستاوردهای مختلف از جمله افزایش تولید محصولات معدنی به 617 میلیون تن و تاکید بر رشد ارزش افزوده و کاهش خام فروشی  و رشد صنایع معدنی و آزادسازی پهنه های معدنی و مزایده بیش از 5 هزار معدن در کشور، افزایش تولید خودرو به بیش از 545 هزار دستگاه در هفت ماه نخست 1401، برنامه ریزی برای تولید خودروهای جدید و خودروهای آینده و واردات خودرو با همکاری شرکت های دانش بنیان، توسعه تجارت الکترونیکی، بهبود فضای کسب وکار و تولید، حاصل شده است.
فراهم کردن امکانات زیرساختی با اقدامات دولت سیزدهم رشد ۴۰ درصدی صادرات کشور در سال ۱۴۰۰ نسبت به ۱۳۹۹ و افزایش ۱۳ درصد در ۶ ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته را رقم زد.