:
كمينه:۱۰.۷۹°
بیشینه:۱۲.۹۹°
Updated in: ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۴
صالح آبادی: ثروت بین‌نسلی در صندوق توسعه ملی باید ارزی باشد تسهیلات ارزی را ارزی برگردانید / بذرپاش هشدار داد: صندوق توسعه ملی به خزانه دوم دولت‌ها تبدیل شده

نظر روسای بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی، دیوان محاسبات و مدیرعامل بانک ملی در مورد عملکرد صندوق توسعه ملی / غضنفری: مطالبات صندوق توسعه ملی از بخش‌ حاکمیتی و دولتی ۶۰ میلیارد دلار است

دومین همایش صندوق ثروت ملی و عدالت بین نسلی با شرکت معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری، رئیس کل بانک مرکزی، رئیس کمیسون اقتصادی مجلس، رئیس دیوان محسبات کشور و جمعی از مدیران عامل بانک ها و صاحبنظران اقتصادی در مرکز همایش های سازمان مدیریت صنعتی برگزار شد
کد خبر: ۱۹۲۰۰۵
تاریخ انتشار: ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۱ - ۰۰:۰۱
خبراقتصادی - رییس ‌کل بانک مرکزی گفت: ثروت بین‌نسلی در صندوق توسعه ملی باید ارزی باشد، یعنی سرمایه‌گذاری طرح‌ها و بازپرداخت تسهیلات به‌صورت ارزی باشد تا سرمایه صندوق توسعه ملی حفظ شود.
«علی صالح‌آبادی» در دومین همایش علمی صندوق ثروت ملی و عدالت بین نسلی اظهار داشت: نقش صندوق توسعه ملی در کشور به دلیل محدودیت خارجی، مفید و موثر است و بسیاری از پروژه‌ها برای سرمایه‌گذاری نیازمند منابع ارزی هستند که توسط صندوق تامین می‌شود.

وی با بیان اینکه درآمد نفتی به حساب صندوق واریز می‌شود، ادامه داد: صندوق باید برای پروژه‌های سرمایه‌گذاری کند که توجیه‌پذیر و سودده باشد، همچنین این پروژه‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری ارزی و درآمد ارزی است.

رییس ‌کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه تقویت صندوق توسعه ملی حایز اهمیت است، اضافه کرد: برخی پروژه‌های که توسط صندوق توسعه ملی تامین مالی شدند به مرحله بازپرداخت تسهیلات رسیده‌اند که باید این بازپرداخت به‌صورت ارزی باشد و همکاری صندوق و شبکه بانکی در وصول مطالبات الزامی است.

وی بیان داشت: بانک مرکزی به‌عنوان نگهدارنده حساب‌های صندوق توسعه ملی مصمم است تا تامین مالی موردنیاز کشور در پروژه‌ها انجام شود البته همان‌طور که ذکر شد باید در پروژه‌هایی با بازده و عملکرد مناسب باشد.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: بازپرداخت اقساط تسهیلات اعطایی صندوق توسعه ملی باید به صورت ارزی انجام شود تا امکان اعطای تسهیلات ارزی به پروژه های جدید حاصل شود.
دکترعلی صالح آبادی در دومین همایش صندوق ثروت ملی و عدالت بین نسلی، نقش صندوق های توسعه در همه کشورها را مهم توصیف کرد و گفت: یک سری پروژ ه های در سال های اخیر  اجرا شده اند و اکنون به مرحله بازپرداخت اقساط صندوق توسعه ملی رسیده اند در این میان این نکته مهم است که چون منابع صندوق ارزی است علی الاصول باید اقساط آن نیز به صورت ارزی پرداخت شود.
برخی بر این باورند که طبق قاعده قبلی در حساب ذخیره ارزی‌ اقساط ارزی باید به ریالی تبدیل شود این در حالی است که طبعا این روش بازپرداخت اشکالاتی دارد و ساختار و نظامات صندوق اکنون این امکان را ندارد و باید بر اساس قواعد آن عمل شود.

دکترصالح آبادی با اشاره به همکاری بانک های عامل و صندوق توسعه ملی گفت: همکاری صندوق و بانک های عامل در وصول مطالبات صندوق می تواند حائز اهمیت باشد و صندوق و بانک در کنار هم قرار گیرند. البته مطلع هستیم بدلیل شرایط اقتصادی و تحریم ها برخی شرکت ها و دریافت کنندگان ارزی صندوق دچار مشکل شده اند که مساعدت لازم در این خصوص انجام می گیرد.
این نکته مهم است که بانک و صندوق مشترکاً تلاش کنند که پرداخت ها به شکل ارزی باشد و منابع صندوق برگردد چراکه با بازگشت منابع ارزی صرف اعطای تسهیلات جدید شود. در این زمینه لازم است همه دستگاه های متولی در حفظ و صیانت صندوق توسعه ملی کمک کنند.

رئیس شورای پول و اعتبار با بیان اینکه برخی مواقع منابع ارزی صرف پروژه های می شود که تولید مشابه داخلی ان وجود دارد گفت: این عمل هیچگونه توجیهی ندارد و حتما بابد پروژ ه هایی از سوی صندوق تامین مالی شود که از بازدهی مناسب، توجیه پذیری بالا و از عواید ارزی برخوردار باشد، منابع ارزی صندوق را نباید صرف وارداتی که امکان تولید داخلی دارند، کرد.
سرمایه گذاری های صندوق باید الزاماً در پروژه های صرف شود که عواید ارزی دارد چرا که اگر این پروژه ها درآمد ارزی داشته باشد می توان مجدداً ارز به صندوق برگردد و این منابع به صورت پایدار بماند و در چرخه سرمایه گذاری  و اعطای تسهیلات جدید استفاده شود.

دکترصالح آبادی با اشاره به مستثنی برخی از پروژ ها یی که عواید ارزی ندارند و از منابع صندوق استفاده می کنند گفت: در برخی صنایع ممکن است درآمد ارزی هم بر هر دلیلی نداشته باشد  و الزاما هم هزینه های آن ارزی نباشد اما جز پروژه های زیرساختی باشد که این موضوع متفاوت است.

صالح ابادی گفت: نقش صندوق توسعه ملی در ایران  از جهاتی به دلیل برخی محدودیت ها مهمتر است، صندوق توسعه ملی در کشور ما به دلیل محدودیت های خارجی  عمدتاً از سال 1390 به بعد نقش پررنگ تر ی پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه بار مالی بسیاری از پروژه ها و سرمایه گذاری ها در سال های گذشته بر دوش صندوق توسعه ملی بوده است گفت: امروز تامین مالی پروژ ه های که به مرحله بهره برداری می رسد از محل فایناس های صندوق توسعه ملی انجام می شود و در مقابل  بخشی از درآمدهای نفت  به صندوق توسعه ملی واریز می شود تا از این محل امکان تامین مالی پروژه ها از محل این صندوق فراهم شود.

وی افزود: اگر این صندوق نبود شاید بسیاری از منابع صرف مصارف جاری می شد، اما الزام قانونی مبنی بر ذخیره سازی بخشی از درامد های کشور در صندوق توسعه ملی ، این ظرفیت را ایجاد می کند که پروژه های سرمایه گذاری مهم کشور از محل منابع این صندوق به سرانجام برسد.

رئیس کل بانک مرکزی ضمن تشکر از همکاران صندوق توسعه ملی و تلاش انها برای حفاظت و صیانت  از این ثروت ماندگار افزود: برگزاری چنین همایش ها و همفکری برای اتخاذ تمهیدات لازم برای پایدار کردن  صندوق و اثرگذاری بیشتر ان در اقتصاد کشور بسیار مهم و ارزشمند است.

دکتر صالح آبادی  خواستار تبین و تشریح کارکرد صندوق توسعه ملی در اقتصاد شد و گفت: باید تلاش شود تا در سیاست های کلی و قوانین به دقت تبیین وتشریح شود که  چه میزان از عواید نفت در صندوق توسعه ملی واریز و صرف چه پروژه هایی شود .

وی با تاکید  بر اینکه با تبیین و تشریح نقش و کارکرد صندوق توسعه ملی، اهمیت آن روشن تر و کامل تر برای افکار عمومی جامعه روشن خواهد شد گفت: تبیین نقش صندوق توسعه  ملی حکایت از این دارد که ثروت  کشور باید صرف پروژه های ماندگار زیرساختی شود.


بذرپاش هشدار داد: صندوق توسعه ملی به خزانه دوم دولت‌ها تبدیل شده


رئیس کل دیوان محاسبات کشور و رئیس هیات نظارت بر صندوق توسعه ملی در دومین همایش علمی صندوق ثروت ملی و عدالت بین نسلی، گفت: نظامنامه وصول مطالبات صندوق توسعه ملی باید تغییر کند.
مهرداد بذرپاش در دومین همایش علمی صندوق ثروت ملی و عدالت بین نسلی با بیان اینکه ماموریت اصلی این صندوق، حفظ ثروت ملی برای آیندگان است، افزود: حسابرسی عملکرد پروژه‌های صندوق توسعه ملی در دستور کار دیوان محاسبات قرار گرفته است و سایر انفال به ویژه زمین هم به عنوان منابع صندوق باید مورد توجه قرار گیرد.اهمیت اینها کمتر از نفت نیست.

رئیس کل دیوان محاسبات اظهار داشت: برخلاف آنچه که شعار "عدالت بین نسلی" مطرح می‌شود، اما در واقع، روزمرگی‌ها باعث شده از اهداف فاصله بگیریم.

وی هشدار داد: صندوق توسعه ملی عملا به خزانه دوم دولت‌ها تبدیل شده که این اتفاق، اشتباهی راهبردی است.

رئیس هیات نظارت و صندوق توسعه ملی تاکید کرد که در اساسنامه صندوق توسعه ملی باید ترکیب هیات امنا اصلاح شود و به گونه‌ای نباشد که بزرگترین مصرف کنندگان منابع، اکثریت هیات امنا را در اختیار داشته باشند؛ این تعارض منافع باید حل شود.

وی افزود: هیات عامل به عنوان اصلی‌ترین بازیگر ماموریت بزرگ صندوق توسعه ملی، نقش موثر و چندانی در تکالیف و اقدامات آن ندارند.

مهرداد بذرپاش با بیان اینکه ظرف ۱۰ سال اخیر به طور متوسط سالی ۱۰ میلیارد دلار تسهیلات مختلفی پرداخت شده است، این سوال را مطرح کرد که چند درصد از این پرداخت‌ها با نظر هیات عامل بوده است؟

رئیس کل دیوان محاسبات کشور عنوان کرد که بانک‌های عامل در بازپرداخت تسهیلات صندوق توسعه، عملکرد قابل قبولی ندارند. هزینه‌های گزاف و جاری و روزافزون دولت‌ها باعث شده به صورت مکرر درخواست برداشت از این صندوق ارائه شود که این دخل و تصرف، موجب بروز چالش شده است.

بذرپاش با تاکید بر اینکه  اساسنامه و ساختار و نوع عملکرد صندوق توسعه ملی نیازمند تغییرات اساسی است، افزود: در نظامنامه‌ وصول مطالبات صندوق هم باید اصلاحات مهمی اتفاق بیفتد. روند سنتی و ناکارآمد این موضوع که براساس استمهال‌های نامتعارف و روش چانه‌زنی است، باید به روز شود. تملک سهام بدهکاران کلان که سال‌ها از سررسید بدهی آنها گذشته و اقدام درخوری نداشته‌اند، یکی از روش‌های پیشنهادی است. همچنین با همه احترامی که برای سازمان برنامه و بودجه قائلم، اما نباید دبیرخانه صندوق توسعه ملی در  سازمان برنامه باشد.

رئیس هیات نظارت بر صندوق توسعه ملی گفت: شکست حساب ذخیره ارزی باید به عنوان یک عبرت مورد توجه باشد؛ ۱۰ سال از آغاز به کار صندوق ثروت ملی و عدالت بین نسلی می‌گذرد که امیدوارم در آینده موجب افتخار شود.

مطالبات صندوق توسعه ملی از بخش‌ حاکمیتی و دولتی ۶۰ میلیارد دلار است

غضنفری گفت: صندوق توسعه ملی باید بانک و نهادهای مالی داشته باشد که این اصلا بنگاه داری نخواهد بود.
مهدی غضنفری رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی در همایش صندوق ثروت ملی و عدالت بین‌ نسلی گفت: ۵۵ کشور جهان صندوق توسعه ملی دارند و به طور کلی ۱۰۰ صندوق در دنیا وجود دارد.  امریکا ۱۲ و امارات نیز ۶ صندوق توسعه ملی دارد. وی افزود: باید تلاش کنیم که با تولید و صادرات صندوق توسعه ملی داشته باشیم چرا که نسل های آینده دیگر نفت نخواهند داشت و باید با روشهای دیگر درآمدزایی کنند.

غضنفری با بیان اینکه منابع صندوق برای نسل آینده است که نباید توسط نسل فعلی خرج شود افزود: انواع مصارف صندوق شامل تثبیتی، توسعه‌ای و صیانتی است که قاعده گذاری نشده که هرکدام چقدر سهم داشته باشند. طرح خود ما ۲۰درصد تثبیتی، ۳۰ درصد توسعه ای و ۵۰ درصد صیانتی است.

رییس صندوق توسعه ملی ادامه داد: از سالهای ۸۹ تا ۹۲ حدود ۶۱ میلیارد دلار وارد صندوق شد. در سالهای ۹۳ تا ۹۶ حدود ۴۶ میلیارد دلار و سالهای ۹۷ تا ۱۴۰۰ فقط ۲۹ میلیارد دلار منابع به صندوق تزریق شد. غضنفری با بیان اینکه میزان مطالبات صندوق از بخش‌حاکمیتی و دولتی ۶۰ میلیارد دلار است اظهار کرد: نیازمند تحول عمیق هستیم و اگر میخواهیم نقطه عطفی در صندوق ایجاد شود باید به تغییرات عمیق تر فکر کنیم و شجاعت داشته باشیم بپذیریم.

وی ادامه داد: نکته مهم اینکه بالاخره بودجه جاری کشور چقدر از صندوق را میخواهد بردارد؟ وقتی قانون میگوید ۴۰ درصد بودجه به صندوق تعلق داشته باشد چرا بعدها از این میزان برداشت می کنند؟ میزان را کم کنند اما دیگر دست به منابع اصلی صندوق نزنند.

رییس صندوق توسعه ملی ‌گفت: جایگاه صندوق باید زیرمجموعه سران قوا باشد چون بین نسلی است. از تبدیل ارز به ریال بپرهیزیم. اتاق بازرگانی چرا درخواست میکند بازپرداخت منابع صندوق را که ارزی بوده به صورت ریالی پرداخت کنند؟ مگر کارخانه‌ای که با پول صندوق ساخته‌اید الان به نرخ ۵ سال پیش می‌دهید؟! چطور برخی به خودشان اجازه میدهند با این ادبیات با صندوق صحبت کنند؟ برخی میگویند تسهیلات را به صورت ریالی میخواهیم و ماهم میپذیریم اما بر مبنای یک‌ارز شاخص با سود ۸ درصد.

وی تاکید کرد: از برداشت اصل منابع صندوق باید امتناع شود و ‌در ازای آن صندوق از محل سود فعالیت‌های اقتصادی خود در تامین بودجه کشور مشارکت کند. غضنفری گفت: صندوق باید بانک و نهادهای مالی داشته باشد که این اصلا بنگاه داری نخواهد بود.

نوع ارتباط صندوق با بانک‌ها باید اصلاح شود

محمدرضا فرزین گفت: صندوق توسعه ملی باید بگوید منابع کجا سرمایه گذاری شود نه اینکه به خود بانک ها سپرده شود چرا که کارکرد صندوق اینگونه نیست.
محمدرضا فرزین مدیرعامل بانک ملی در همایش صندوق ثروت ملی و عدالت بین نسلی، با اشاره به نقاط ضعف صندوق توسعه ملی در ۱۰ سال اخیر گفت: زمانی که صندوق را تشکیل دادیم وظایف تثبیتی را در اساسنامه آن ندیدیم و به همین دلیل با حکم ویژه مسائل حل میشد.

وی‌ ادامه‌داد: دوم اینکه ما ضعف عمومی در سیاستگذاری اقتصادی در ایران داریم که نصیب صندوق هم شده و آن اینکه همه چیز را به قانون بودجه وصل می‌کنیم. قاعده عمومی بلندمدت نداریم و هرسال باید بودجه نحوه عملکرد صندوق را تعریف کند در صورتی که صندوق خودش یک ساختار مستقل دارد. قوانین بلندمدت نداریم که باعث بی ثباتی و مشکل در اقتصاد شده است.

فرزین گفت: ضعف بعدی صندوق در نوع ارتباط با بانک‌هاست که کارکرد توسعه‌ای خود را ازدست داده است. صندوق باید بگوید منابع کجا سرمایه گذاری گذاری شود نه اینکه به خود بانکها سپرده شود چرا که کارکرد صندوق اینگونه نیست.  فرزین تاکید کرد: دوران بلوغ صندوق با دوران تحریم همزمان شد که نتوانست دوره بلوغ آن به خوبی طی شود.

فرزین پیشنهادهایی در این باره مطرح کرد و گفت: صندوق باید در سرمایه‌گذاری داخلی تمرکز کند و پروژه‌های ایران را تامین مالی کند. در این میان میتوان با صندوق‌های همتا در کشورهای اطراف و همسایه، پروژه‌های مشترکی را با منابع مشترکی انجام دهیم که امنیت اقتصادی ما را هم بالا میبرد. مانند مسائلی در حوزه‌های آلودگی هوا و آب و …

وی با بیان اینکه توسعه ما در توسعه منطقه‌ای است ادامه داد: قانون مشخصی در صندوق نداریم درحالی که صندوق های مشابه در کشورهایی مانند روسیه قوانین مستقلی دارند و نیاز نیست برای صرف منابع آن به نظام رای‌گیری ‌های سیاسی وصل شد.

مدیرعامل بانک ملی با اشاره به عدالت منطقه‌ای گفت: باید بتوانیم از منابع صندوق در سراسر ایران استفاده کنیم یعنی سیستان و بلوچستان برای ما به همان اندازه تهران مهم باشد.