مهار تاثیر اقتصادی همه گیری کرونا با حمایت بودجه ای و تسهیلات بانک ها از خانوارها

خبراقتصادی -  رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه پاسخ سیاستی دولت ایران شامل تخصیص دهها هزار میلیارد تومان به شکل بودجه‌ای و تسهیلات برای حمایت مستقیم از خانوارها و کسب و کارها در مهار تاثیر اقتصادی همه‌گیری موثر بود، تاکید کرد:علیرغم رشد منفی بخش خدمات که ۵۰ درصد سهم تولید ناخالص داخلی ایران را شامل می شود، در فاصله مارس تا دسامبر ۲۰۲۰ ، اقتصاد ایران ۲.۲ درصد رشد کرد  این روند بهبودی در سال ۲۰۲۱ ادامه پیدا می‌کند.

دکتر همتی عصر امروز در نشست روسای کل بانک های مرکزی کشورهای حوزه خاورمیانه و آسیای مرکزی (MCD) که در ادامه سلسله جلسات جانبی اجلاس بهاره صندوق بین‌المللی پول به صورت مجازی برگزار شد، گفت: در زمانی که تجهیزات و امکانات پزشکی مورد نیاز بودند، تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی ایالات متحده مانع دسترسی ایران شد.

وی ادامه داد: ایران اقدامات لازم برای واردات واکسن انجام و واکسیناسیون را شروع کرده است ولی هنوز دسترسی کامل و گسترده به واکسن کرونا وجود ندارد با این وجود در حالی که ابهامات در مورد تحریم‌های آمریکا برقرار است، اقدامات خوبی برای تولید داخلی واکسن انجام شده است.

رییس کل بانک مرکزی افزود: ما بر این باوریم که واکسن، یک کالای عمومی است و همگان در سراسر دنیا باید واکسینه شوند تا بتوان همه‌گیری را پایان داد. بر این اساس از کشورهایی که مازاد واکسن دارند می خواهیم آن را در اختیار سایر کشورها قرار دهند و از کشورهای دارای درآمد بالاتر می‌خواهیم از برنامه کوواکس پشتیبانی کنند.

همتی افزود: صادرات نفت ایران از تحریم‌های ایالات متحده آسیب دید اما صادرات غیرنفتی (و در ماه‌های گذشته بر اساس روش‌هایی صادرات نفتی نیز) افزایش یافت. ریال ایران اولین خط دفاعی در مقابل تکانه‌های خارجی بود و کاهش ارزش آن فشار تورمی را تشدید کرد.

وی ادامه داد: علاوه بر استفاده از منابع صادر کنندگان غیر نفتی، بانک مرکزی ایران در یک سال گذشته ۱۰ میلیارد دلار از منابع خود را برای تامین کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص داد.
همتی تصریح کرد: همانگونه که می‌دانید، ایران دارایی‌های ارزی قابل توجهی دارد اما تحریم‌های یکجانبه آمریکا دسترسی ما به این ذخایر را قطع کرده است در حالی که برای کمک به اقتصاد و مردم به آنها نیاز داریم.

همتی با اشاره به اقدامات صندوق بین‌المللی پول برای کمک به اعضا در مقابله با پیامدهای اقتصادی شیوع کرونا گفت: اعتبار صندوق وابسته به آن است که بتواند پشتیبانی مالی و فنی خود را به شکل یکسان و بدون استثنا به تمام اعضا ارائه دهد؛ اما درخواست ایران برای دریافت تامین مالی اضطراری هنوز با گذشت یک سال بدون پاسخ مانده است.
رییس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: این اولین درخواست ایران برای کمک مالی از صندوق بین‌المللی پول در طول چند دهه است و لذا ما از کارکنان و مدیریت صندوق تقاضا داریم در کمترین زمان ممکن فرایند کاری را تکمیل کنند و درخواست ما را به هیئت تحویل دهند.

همتی همچنین با بیان اینکه صندوق بین‌المللی پول توانست با توسعه جعبه ابزار خود، افزایش دسترسی به تسهیلات اضطراری و ارائه معافیت بازپرداخت بدهی‌ها به سرعت به نیازهای اعضا پاسخ دهد، افزود: با این وجود صندوق باید خود را به تمام ابزارهای لازم برای پاسخگویی به هرگونه نیاز در ماه‌ها و سال‌های آینده مجهز کند. لازم است صندوق کفایت منابع خود را به طور مداوم مورد بازبینی قرار دهد.

پس از سخنرانی رییس کل بانک مرکزی کشورمان، جهاد آزور مدیر اداره خاورمیانه و آسیای مرکزی  صندوق بین المللی پول اعلام کرد موضوع درخواست وام ۵ میلیارد دلاری ایران برای مقابله با پیامدهای همه گیری کرونا را پیگیری می کند.
 

رئیس‌کل بانک مرکزی ضمن تاکید بر برخورد منصفانه و فارغ از فشار‌های سیاسی بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول در حمایت مالی از کشورهای عضو، گسترش همکاری‌ها در زمینه انتقال دانش فنی تولید واکسن و توزیع عادلانه آن و تأمین سرمایه و اعطاء منابع برای توسعه کشورهای کم درآمد را خواستار شد.

به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، در نشست گروه 24 که به ریاست دکتر عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و با حضور رییس صندوق بین‌المللی پول، رییس بانک جهانی، روسای بانک‌های مرکزی و وزرای اقتصادی کشورهای عضو این گروه، به صورت مجازی برگزار شد، دکتر همتی به بروز نشانه‌های بهبود اقتصاد جهانی اشاره کرد و گفت: امروز نزدیک به یک سال پس از شروع کووید-19 گرد هم آمده‌ایم و شاهد نشانه‌های اولیه بهبود اقتصاد جهانی هستیم. اگرچه نگران طولانی‌ شدن روند بازیابی اقتصاد بسیاری از کشورهای در حال توسعه و معکوس شدن روند چندین دهه گذشته در زمینه همگرایی بین کشورهای ثروتمند و فقیر هستیم.

همتی ارتقا وضعیت دسترسی به واکسن را در سرعت بهبود اقتصادی کشورها موثر دانست و عنوان کرد: در این مقطع زمانی، آنچه که بسیار حیاتی و حائز اهمیت است، همکاری جهانی و انتقال دانش فنی در تولید و امکان تهیه و توزیع عادلانه واکسن‌ها با قیمت‌های معقولانه است. به دلایل اخلاقی هم، جای هیچگونه محدودیتی برای صادرات واکسن و تجهیزات پزشکی مرتبط با آن وجود ندارد. ما در یک بحران بهداشتی جهانی قرار داریم و هیچ کشوری از این بحران در امان نیست.

وی افزود: در کشورهای درحال توسعه و توسعه نیافته، آسیب‌پذیرترین افراد و فعالان بخش غیررسمی اقتصاد شدیدترین خسارات را متحمل شده‌اند. در طول چند ماه کوتاه، بسیاری از کشورهای کم درآمد، دستاوردهای اقتصادی که به سختی در طول چندین دهه‌ گذشته به دست آورده بودند، از دست داده‌اند.
 
رئیس کل بانک مرکزی بر قرارگیری کشورهای در حال توسعه در مسیر بهبود اقتصادی تاکید و تصریح کرد: همکاری جهانی و به اشتراک‌گذاری تجربه، برای واکنش موثر به بحران ضروری است و باید با رویکردی منعطفانه، تمام ابزارهای سیاستی لازم را در راستای پرورش محیطی مناسب برای تجارت و انتقال فناوری و سرمایه به کار بست.

وی ادامه داد: صندوق بین المللی پول و بانک جهانی نقش اساسی در حمایت از کشورهای عضو برای تعدیل آثار بهداشتی و اقتصادی همه‌گیری و مراحل گوناگون بهبودی پس از آن دارند. درستی و حسن رفتار این دو نهاد به رعایت اصل برخورد یکنواخت و فارغ از فشار‌های سیاسی با همه اعضا، بستگی دارد. از این رو از صندوق انتظار می رود بدون تبعیض و اثرگذاری لابی های سیاسی به تقاضاهای قانونی اعضا پاسخ دهد.

رئیس گروه 24 با بیان اینکه انعطاف‌پذیری در واکنش‌ها به بحران و متناسب سازی آنها با شرایط کشور، باعث هموار شدن راه بهبودی پایدار و بازگشت سریع به شرایط قبل از همه‌گیری می‌شود، گفت: صندوق بین المللی پول باید به میزان کافی منابع داشته باشد تا بتواند نیازهای کلان مالی اعضای خود را هنگام خروج از بحران برآورده کند.

وی با تاکید بر این مهم که تأمین سرمایه و اعطای منابع برای توسعه کشورهای کم درآمد باید بخش مهمی از واکنش جهانی به بحران باشد، افزود: گروه ۲۴ به شدت از نحوه پیشنهادی صندوق برای تخصیص منابع حق برداشت مخصوص (SDR) استقبال می‌کند و کشورها را به اتخاذ رویکردهای موثر برای بازیافت SDR های بلااستفاده خود در راستای کمک به سایر کشورها تشویق می‌کند.
در این جلسه کریستالینا جرجیوا رییس صندوق بین المللی پول ضمن همدردی به خاطر افرادی که در همه گیری بیماری کرونا جان خود را از دست دادند، بر این نکته تاکید کرد که اگر سیاست های پولی و مالی کشورها نبود، رکود جهانی ناشی از کووید ۱۹ می توانست بسیار عمیق تر از این باشد.

وی گفت: نشانه های بهبود اقتصادی وجود دارد اما این بهبود در کشورهای جهان متعادل و فراگیر نیست. واکسیناسیون در شرایط فعلی یک سیاست مهم است و تمرکز بر آن برای تسریع روند بهبود بسیار کلیدی است. این در حالی است که پیش بینی ما این است که برخی از کشورها حتی تا نیمه دوم سال ۲۰۲۲ نتوانند واکسیناسیون را شروع کنند.

  همچنین دیوید مالپاس، رییس بانک جهانی، بر این نکته تاکید داشت که بانک جهانی صدای کشورهای در حال توسعه است و این سازمان در طول دوره همه گیری بیشترین وام دهی خود را به کشورهای در حال توسعه داشته است. با این وجود بسیاری از کشورهای با درآمد پایین نیازمند کمک های مالی برای کنترل آثار ناشی از کووید ۱۹ برای مدت طولانی هستند.

وی گفت: با مشاهده بهبود اقتصادی لازم است راه حل هایی دنبال شود که رشد گسترده جهانی بدون آثار منفی بر محیط زیست پیگیری شود.

در این جلسه وزرای اقتصاد و روسای بانک های مرکزی عضو، نظرات خود را در مورد شرایط اقتصاد جهانی و روند بهبود پس از همه گیری، بیان کردند.