گره بیمه های زندگی کجاست؟

اقتصادگردان- بانک‌ها توانسته‌اند خود را با تحولات نوآوری بهتر تطبيق دهند ولي شركت‌های بيمه از اين بابت عقب‌مانده هنوز نتوانسته‌اند از نوآوری‌های تکنولوژی در فرايندهای عرضه، صدور و پرداخت خسارت بهره‌برداری لازم را داشته باشند.

به گزارش کیاست ، امروزه استفاده گسترده از بیمه‌های زندگی یکی از نشانه‌های جامعه مدرن و یکی از شاخص‌های مهم رفاه اجتماعی محسوب می‌شود، اما چرا نفوذ این محصولات موثر بیمه‌ای در جامعه ایرانی ( که به سرعت در حال تحول بنیادی است) با ظرفیت‌های موجود و تحولات همخوانی ندارد؟ موانع عمده و یا تنگناهای توسعه بیمه‌های زندگی در کشور چیست؟ مدیر بیمه‌های عمر و حوادث شرکت بیمه آرمان پاسخ می‌دهد:

عباس رنجبرکلهرودی، مدیر بیمه‌های عمر و حوادث شرکت بیمه آرمان و عضو کارگروه تخصصی بیمه‌های زندگی به پرسش مطرح شده پاسخ داده است:

بزرگ‌ترین موانع برای رشد بیمه‌های زندگی و سرمایه‌گذاری در کشور شامل چه مواردی می‌شود ؟

درباره مشکلات و موانع توسعه‌های بیمه‌های زندگی به‌ویژه در بیمه زندگی و سرمایه‌گذاری در کشور در سال‌های گذشته بررسی‌های خوب و گسترده‌ای انجام شده و سمینارهای متعددی دراین‌باره برگزار گردیده و تقریبااغلب مشکلات عمده و تنگناهای آن تعیین و تبیین شده است که به عنوان نمونه در یک بررسی که از طرف بنده انجام شده به بیش از ۳۴ عامل اثرگذار بازدارنده اشاره گردیده است. بخشی از موانع مورد اشاره، برون سازمانی و مربوط به ساختارهای اقتصادی کلان کشور است و بخشی نیز درون سازمانی و به ساختارها و عملکرد صنعت بیمه و بخشی به شرکت‌های بیمه کشور، محصولات بیمه‌ای، فناوری مورد استفاده، ساختار شبکه فروش و… ارتباط دارد.

در این میان شاید مهم‌ترین تنگنا، موارد مرتبط با اقتصاد کشور از جمله نوسانات اقتصادی و نرخ تورم سالانه است که بیمه زندگی بسیار از آن متاثر است. هرزمانی در اقتصاد مشکل داشته‌ایم این مشکل به صنعت بیمه هم منتقل شده است و تبعات آن در کوتاه‌مدت و بلندمدت دامن‌گیر بیمه‌های زندگی گردیده است.

جای خالی قانون و مقررات بیمه‌های زندگی

یکی دیگری از مشکلات عمده در حوزه بیمه‌های زندگی و سرمایه‌گذاری نبود قوانین و مقررات ویژه بیمه‌های زندگی است، بنده سال‌هاست عضو کارگروه تخصصی توسعه بیمه‌های زندگی هستم و مدتی نیز دبیر کارگروه مذکور بوده‌ام. در کارگروه مزبور نیز بررسی‌ها و اقدامات زیادی صورت گرفته و موانعی که شرکت‌های بیمه با آن روبرو هستند بررسی شده است. یکی از مواردی که همیشه مورد بحث بوده و هست موضوع جای خالی قانون بیمه‌های زندگی در روند توسعه این رشته است. به نظرم تدوین قانون بیمه‌های زندگی یکی از عوامل بسیار مهم در ساماندهی به بیمه‌های زندگی است. دراین‌باره شخصا چندین بار پیشنهاد داده‌ام که بیمه مرکزی ج.ا.ا. و یا پژوهشکده بیمه در این زمینه ورود کنند و در مرحله اول پیش‌نویس قانون بیمه‌های زندگی در کشور تدوین گردد، به دنبال آن شرایط عمومی بیمه‌های زندگی به شرکت‌های بیمه ابلاغ گردد و فرآیندها و شیوه‌نامه‌های ارزیابی ریسک و فروش بیمه‌نامه نیز اصلاح و بهینه گردد.

شایان ذکر است که شرایط عمومی انواع بیمه‌های زندگی یک‌بار در کارگروه تخصصی توسعه بیمه‌های زندگی تدوین و به بیمه مرکزی ج.ا.ا پیشنهاد گردید اما متاسفانه هنوز نهایی و اجرایی نشده است، سایر مقررات اجرایی دیگر هم باید به مرور زمان متحول شود و با شرایط روز سازگار گردد و بستر مناسب برای فعالیت در رشته بیمه‌های زندگی بیش از پیش فراهم گردد.

نوآوری و خلاقیت عنصر مغفول در صنعت بیمه

یکی دیگر تنگناهای موجود دراین‌باره عدم تنوع محصولات بیمه‌ای و کمبود نوآوری و خلاقیت در این حوزه است. اگرچه در چند سال گذشته شاهد تغییرات محسوسی در رشد و عرضه محصولات جدید در بازار بیمه بوده‌ایم ولی در این زمینه نیاز به نوآوری‌های بیشتری ، هم در طراحی محصولات جدید و هم بازنگری فرآیندهای فروش و صدور، تبادلات مالی، ارائه خدمات بیمه‌ای، پرداخت خسارت و بسیاری از ساختارها دخیل دراین‌باره احساس می‌شود.

فرآیندهای اجرایی نیازمند بازنگری جدی هستند

مشکل دیگر به فرآیندهای اجرایی صدور و پرداخت خسارت در شرکت‌های بیمه باز می‌گردد؛ شرکت‌های بیمه در این خصوص هنوز نتوانسته‌اند از فرآیندهای سنتی مورد استفاده، خود را نجات دهند؛ شاید بانک‌ها در حوزه به روزآمدسازی فرآیندها از شرکت‌های بیمه جلوتر باشند. بانک‌ها توانسته‌اند خود را با تحولات نوآوری بهتر تطبیق دهند ولی شرکت‌های بیمه از این بابت عقب‌تر هستند و هنوز نتوانسته‌اند از نوآوری‌های تکنولوژی در فرایندهای عرضه، صدور و پرداخت خسارت بهره‌برداری لازم را داشته باشند.

نبود پشتیبانی از شبکه فروش

همان‌طور که مستحضر هستید شرکت‌های بیمه بخشی عمده از بیمه‌نامه‌هایشان را از طریق نمایندگی‌های شرکت‌های بیمه (جنرال و فروش بیمه عمر) و کارگزاری‌ها ارائه می‌کنند و بخش کمی نیز به صورت مستقیم در بازار عرضه می‌کنند. شبکه فروش اعم از نمایندگان و کارگزاران بازوان اجرایی شرکت‌های بیمه و مهم‌ترین رکن در فروش بیمه‌های زندگی و سرمایه‌گذاری هستند. در نمایندگی‌های بیمه فروش و صدور بیمه‌نامه‌ها همچنان به روش‌های سنتی انجام می‌پذیرد. درباره شبکه فروش و نیازها، مشکلات و پشتیبانی از آنها، ضروری است مهندسی مجددی صورت گیرد و تغییرات و تحولات ریشه‌ای انجام پذیرد و در پاره‌ای موارد نیز نوآوری و تحولات بنیادین صورت گیرد.

خوشبختانه در حوزه فروش بیمه‌نامه‌ها، استارت آپ‌های زیادی شروع به کار کرده‌اند ولی هنوز تحولات لازم صورت نگرفته و موفقیت شایانی حاصل نشده است و استفاده‌های از روش‌های کنونی مشکلات زیادی به همراه دارد و در استفاده از شیوه نو نیز تعارض‌هایی در قوانین و مقررات و شبکه فروش و برخی ذینفعان به چشم می‌خورد که نیاز به بازنگری اساسی در رویه‌های کنونی دارد .

فروش بیمه‌نامه‌های زندگی نیازمند داشتن تخصص ویژه فروش است که شاید هنوز بخشی از شبکه فروش ما امکان استفاده از این تخصص نیافته و یا هنوز به این باور نرسیده‌اند. برای رفع این مشکل هم شرکت‌های بیمه باید اقدامات متعدد و فوری را انجام دهند و تا نمایندگان بیمه بتوانند با استفاده از تخصص و ابزارها و فرایندهای نوین و استاندارد، فعالیت موثرتری‌ داشته باشند.