عملکرد حقوقی‌ها قابل دفاع نیست / انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار
اجبار به بازارگردان‌ها و نهادهای مالی بزرگ برای ورود به بورس / دلایل ریزش‌های ناتمام بورس
شاخص بورس روز 19 شهریور 99 باز هم با ریزش مواجه شد به طوری که با افت بیش از ۱۳۰۰۰ واحدی در پایان معاملات به یک میلیون و ۵۵۶ هزار و ۳۲۵ واحد رسید تا به عقب‌نشینی در کانال ۱۵۰۰۰۰۰ واحد قرار بگیرد. / دولت بعد از حدود ۵ سال با توجه شرایط کنونی بازار بورس برای اجرایی شدن قانون انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار توانسته مسئله این قانون را حل و ابلاغ کند. دو عضو شوای عالی بورس با تشریح وضعیت فعلی بازار سرمایه و دلایل ریزش‌های ناتمام قیمت سهام و شاخص بورس درچند هفته اخیر اعلام کردند:شرکتهای بزرگ نهادهای حاکمیتی در بورس باید از بازار سهام حمایت جدی کنند
اقتصاد گردان - رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: برای کاهش افت بازار به بازارگردان‌ها و نهادهای مالی بزرگ اجبار می‌کنیم تا به کمک بازار بیایند.
حسن قالیباف در حاشیه جلسه وزیر اقتصاد با فعالان بازار سرمایه افزود: سازمان بورس اقداماتی از جمله، بازارگردانی در بازار را انجام خواهد داد و به سهامداران و نهادهای مالی بزرگ اجبار می‌کنیم که وارد بازار شوند، زیرا اگر افتی در بازار صورت گیرد بازارگردان‌ها می‌توانند جلوی افت را بگیرند یا کاهش دهند.
وی اضافه کرد: بازارگردان در بازار وجود دارد، اما سایزشان برای بازار فعلی ما کوچک است، اما قرار است بازارگردان‌ها دائم در بازار حضور داشته باشند تا نقدشوندگی سهام تضمین شود. یکی از اقدامات دیگر سازمان بورس، انتشار اوراق تبعی است که این اوراق ابزار اطمینان بخشی در بازار سرمایه است در این رابطه برخی از شرکت‌ها اعلام امادگی کردند.
قیمت‌ها در بازار سرمایه نوسان دارد و هر کسی که وارد بازار می‌شود باید ریسک بازار را بپذیرد. افرادی که قیمت سهامشان پایین آمده صبر کنند تا به سود برسند و مردم باید سواد مالی و رفتاری را قبل از ورود به بازار فراگرفته باشند.افرادی که اشنایی به بازار ندارند باید به سراغ صندوق‌های سرمایه گذاری بروند، زیرا این صندوق‌ها ریسک کمتری دارد.
وی درباره استقبال مردم از صندوق پالایش یکم افزود: استقبال تا به امروز بدون احتساب پذیره‌نویسی بانک‌ها حدود ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است.
انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار
رییس سازمان بورس گفت:دولت بعد از حدود ۵ سال با توجه شرایط کنونی بازار بورس برای اجرایی شدن قانون انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار توانسته مسئله این قانون را حل و ابلاغ کند.به گزارش ایبِنا به نقل از خبرگزاری خانه ملت، نمایندگان در دور نهم مجلس شورای اسلامی در زمان بررسی لایحه یک فوریتی رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب کردند؛ به منظور کنترل و کاهش مخاطرات سامانه‌ای یا فرادستگاهی بازار سرمایه کشور در شرایط وقوع بحران‌های مالی و اقتصادی و اجرای سیاست‌های عمومی در شرایط مذکور و به منظور حفظ و توسعه شرایط رقابت منصفانه در حوزه بازار سرمایه، صندوق تثبیت بازار سرمایه به عنوان نهاد مالی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، با شخصیت حقوقی مستقل و غیردولتی تاسیس شود.
همچنین مصوب کردند، طبق اساسنامه این صندوق و در چارچوب مصوبات هیات امنایی متشکل از وزیر امور اقتصادی و دارایی، رییس کل بانک مرکزی، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور، رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی و رییس سازمان بورس و اوراق بهادار توسط هیات عامل فعالیت کند.
براساس تبصره این مصوبه مقرر شد؛ یک‌درهزار منابع صندوق توسعه ملی در زمان ابلاغ این قانون و از آن به بعد یک‌درهزار منابع واریزی به صندوق توسعه ملی پس از تبدیل به ریال در اختیار صندوق تثبیت بازار سرمایه قرار گیرد و بخشی از منابع سازمان بورس و اوراق بهادار با تصویب شورای عالی بورس و اوراق بهادار و سایر منابع مالی در چهارچوب قوانین و مقررات با تصویب مراجع ذی‌صلاح قانونی به این صندوق تعلق گیرد.
این قانون به دلیل برخی ابهامات بعد از حدود ۵ سال هنوز اجرایی نشده است، اما حسن قالیباف اصل رییس سازمان بورس از پیگیری دولت برای اجرایی شدن این قانون با توجه به وضعیت کنونی بازار بورس خبر داد و گفت: اکنون به دلیل شرایط بازار سرمایه بحث اجرایی شدن آن جدی شده، متاسفانه این قانون دارای یک گیر اساسی بود که به تازگی حل شده است.
وی تصریح کرد: در صورت ابلاغ آیین‌نامه این قانون و انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، این نقدینگی می تواند به بازار گردانی بازار سرمایه کمک شایانی کند. قالیباف اصل تاکید کرد: اجرای این مصوبه در شرایط کنونی بازار بورس برای بازارگردانی مداوم همه نمادها و افزایش نقدشوندگی بازار اتفاق بسیار خوبی است.
ادامه کاهش شاخص کل
شاخص بورس روز 19 شهریور 99 باز هم با ریزش مواجه شد به طوری که با افت بیش از ۱۳۰۰۰ واحدی در پایان معاملات به یک میلیون و ۵۵۶ هزار و ۳۲۵ واحد رسید تا به عقب‌نشینی در کانال ۱۵۰۰۰۰۰ واحد قرار بگیرد.
جزییات داد و ستدهای بازار سهام بر اساس آمارهای ثبت شده نشان می دهد که همه شاخص‌های معاملاتی در بازار سهام امروز با سقوط مواجه شدند و به طور میانگین ۰.۹۹ درصد کاهش را به ثبت رساندند.
کاهش دسته جمعی شاخص ها
بر اساس آمارهای معاملاتی، روز جاری شاخص های بورس با نوسان مواجه شدند به طوری که شاخص کل با (۱۳۶۸۴) واحد ریزش معادل (۰.۸۷) درصد به یک میلیون و ۵۵۶ هزار ۳۲۵ واحد، شاخص قیمت «وزنی - ارزشی» با (۳۵۸۹) واحد افت معادل (۰.۸۷) درصد به ۴۰۸ هزار ۲۲۳ واحد، شاخص کل «هم وزن» با (۵۲۷۰) واحد ریزش معادل (۱.۲۲) درصد به ۴۲۶ هزار و ۹۸۰ واحد، شاخص قیمت «هم وزن» با (۳۴۵۵) واحد کاهش معادل (۱.۲۲) درصد به ۲۷۹ هزار و ۹۳۵ واحد، شاخص آزاد شناور با (۲۳۹۲۶) واحد افت معادل (۱.۱۲) درصد به ۲ میلیون و ۱۱۹ هزار و ۲۴۲ واحد، شاخص بازار اول با (۱۲۱۴۲) واحد کاهش معادل (۱.۰۵) درصد به یک میلیون و ۱۴۱ هزار ۶۳۴ واحد و شاخص بازار دوم با (۱۹۰۰۵) واحد افت معادل (۰.۶۰) درصد به ۳ میلیون و ۱۳۰ هزار و ۷۰۷ واحد رسید.
نمادهای تاثیرگذار
از سویی دیگرجزییات داد و ستدهای روز جاری مشخص می کند که امروز ۷ نماد «فولاد با (۲۱۷۴) واحد، کگل با ۱۵۸۸ واحد، اخابر با (۱۲۶۴) واحد، حکشتی با (۱۱۶۷) واحد، رمپنا با (۱۱۴۵) واحد، همراه با (۱۰۹۶) واحد، و پارس با ۱۰۱۵ واحد»، بیشترین تاثیر را در روند حرکتی شاخص کل بورس بر جای گذاشتند.
افت شاخص صنایع
این گزارش می افزاید، روز جاری همه شاخص صنایع تالار شیشه ای با نوسان مواجه شدند به طوری که شاخص صنایع «قند وشکر با (۶۷۹۸) واحد افت معادل (۳.۲۳) درصد به ۲۰۳ هزار و ۶۲۷ واحد، حمل و نقل با (۲۵۷۸) واحد کاهش معادل (۳.۶۰) درصد به ۶۹ هزار و ۷۲ واحد، زراعت با (۷۱۱۱) واحد ریزش معادل (۳.۶۹) درصد به ۱۸۵ هزار و ۴۱۵ واحد، منسوجات (۴۵۸) واحد کاهش معادل (۳.۹۸) درصد به ۱۱ هزار و ۶۰ واحد، رادیویی با (۴۷۶) واحد کاهش معادل (۴.۳۰) درصد به ۱۰ هزار و ۵۹۱ واحد، سایر معادن با (۱۶۹۲۰) واحد افت معادل (۴.۴۷) درصد به ۳۶۱ هزار و ۶۳۲ واحد، فنی مهندسی با (۴۳۲) واحد کاهش معادل (۴.۷۴) درصد به ۸ هزار و ۶۸۵ واحد» رسید.
بیشترین کاهش قیمت ها
در عین حال نگاهی به آمارهای معاملاتی امروز بازار سهام مشخص می کند: قیمت سهام نمادهای « پاکشو با ۴.۷۷ درصد، پارس با ۴.۶۵ درصد، جم پلین با ۴.۳ درصد، پتایر با ۴.۲ درصد، کگل با ۴.۱۹ درصد، غاذر با ۴.۱۷ درصد و شاراک با ۴.۰۶ درصد» بیشترین افزایش قیمت و نمادهای «ثاخت با (۶.۸) درصد، ختوفا با (۵) درصد، وپترو با (۴.۹۹) درصد، قزوین با (۴.۹۹) درصد، شاملا با (۴.۹۹) درصد، غگل با (۴.۹۹) درصد و فسرب با (۴.۹۸) درصد» بیشترین کاهش قیمت را در بازار سهام رقم زدند.
به این ترتیب، در پایان آخرین روز معاملاتی بورس در هفته جاری، یک میلیون و ۷۸۵ هزار نوبت معاملاتی، ۸ هزار و ۲۵۰ میلیارد برگه اوراق بهادار به ارزش ۱۰۶ هزار و ۴۹۱ میلیارد تومان در بورس معامله شد.
دلایل سقوط
دو عضو شوای عالی بورس با تشریح وضعیت فعلی بازار سرمایه و دلایل ریزش‌های ناتمام قیمت سهام و شاخص بورس درچند هفته اخیر اعلام کردند:شرکتهای بزرگ نهادهای حاکمیتی در بورس باید از بازار سهام حمایت جدی کنند.
شاهین چراغی، عضو شورای عالی بورس شب گذشته در برنامه تلویزیونی گفت و گوی ویژه برنامه ضمن اشاره به روند شاخص بورس گفت: موضوع مدیریت سهام شناور در بازار سرمایه از سوی نهادها، صندوق ها، حقوقی ها و فعالین بزرگ اقتصاد جدی تلقی نمی شود و همین عامل مهم ترین موضوع افت شاخص طی مدت اخیر نیز بود. ما این مسئله را در شورای عالی بورس پیش بینی می‌کردیم و همواره در خصوص آن بحث می شد و وزیر اقتصاد نیز پیگیر بود تا وزارتخانه‌ها یا نهادها شناورسازی سهام را بالا ببرند.
شرکت های بزرگ بورس در اختیار نهادهای حاکمیتی
وی ادامه داد: عمدتا مدیریت سهام شرکت های بزرگ که شاخص ساز بازار نیز هستند در اختیار نهادهای حاکمیتی یا زیر مجموعه آنها یا در اختیار وزارتخانه‌های مختلف است اما متاسفانه در ساختار اقتصاد ما وضعیتی وجود دارد که عمدتاً نهادها، صندوق‌ها و خیلی از شرکتهای سرمایه‌گذاری بحث شناورسازی سهام را جدی نمی‌گیرند. این مجموعه ها می توانستند از افزایش قیمت سهام استفاده و سهام خود را عرضه کنند اما متاسفانه مدیران شرکتهای ما زمانی که قیمت سهامشان رو به بالاست تصمیم فروش نمی‌گیرند به جهت اینکه می‌گویند ممکن است مورد مواخذه سازمان‌های نظارتی و بازرسی قرار بگیریم و همین موضوع باعث می‌شود تا قیمت با ضریب فزاینده ای بالا برود.
اهمیت افزایش سهام شناور آزاد
روح الله حسینی مقدم دیگر عضو شورایعالی بورس در خصوص این موضوع ادامه داد: برای افزایش سهام شناور آزاد در بازار سرمایه از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار و وزارت اقتصاد تلاش های زیادی انجام گرفت. زمانی که می گوییم باید سهام شناور افزایش پیدا کند به معنای آن است که یک سهامدار استراتژیک سهام خود را در بازار عرضه کند. اما از نگاه فعال حقوقی شرایط متفاوت بود و به رغم تلاش ها و پیگیری ها، میزان عرضه سهام شناور در سطحی نبود که بتواند جریان نقدینگی ورودی به بازار سرمایه را مدیریت کند. حتی برخی از فعالین حقوقی و سهامداران عمده از بازار حمایت کردند و سطح عرضه سهام شناور را تا حدی افزایش دادند که جایگاه مدیریتی آنها در معرض خطر قرار گرفت. وی ادامه داد: تنها راه مدیریت بازار در شرایط فعلی افزایش سهام شناور است. ما نمیتوانیم سرمایه را حبس و از رشد بازار جلوگیری کنیم.
قوانین باید اصلاح شوند
در ادامه شاهین چراغی افزود: ما برای مدیریت سهام شناور به اصلاح قوانین نیاز داریم. قوانینی و مقرراتی که سهام دار عمده را ملزم به عرضه سهام شناور کنیم. زمانی که سهامدار عمده میلی به عرضه سهام نداشته باشد حتی با دستور وزیر مرتبط با صنعت امکان پذیر نیست.
سهامدار عمده باید حمایت کند
روح الله حسینی مقدم افزود: مصوبه ای از سوی هیات وزیران مبنی بر الزام نهاد های دولتی برای عرضه سهام شناور ابلاغ شد، اما الزام به شکل کامل پاسخگو نبود. باید سهامدار عمده علت حضور خود در بازار را درک کند و بداند چه زمانی باید از ظرفیت بازار سرمایه در مسیر توسعه استفاده کند. سهامدار عمده خاموش تاثیری بر روند بازار ندارد.
آسیب بورس از انفعال حقوقی‌ها
شاهین چراغی، عضو شورایعالی بورس در پاسخ به اینکه چرا حمایت حقوقی ها از بازار تنها دو روز تداوم داشت، گفت: ناهماهنگی حقوقی ها در عرضه و تقاضا باعث این توقف شد. حمایت باید موثر باشد. ما باید از مردم و سهامدار خرد حمایت کنیم.
روح الله حسینی مقدم، عضو شورایعالی بورس نیز در این خصوص گفت: تعدادی از حقوقی‌ها و سهامداران عمده در این شرایط با بازار و نهاد ناظر بازار سرمایه صادق نبودند و هیجان کاذب ایجاد کردند. انتظار هم نداریم که حقوقی منابع خود را به بازار تزریق کند. ما باید در این مسیر فرهنگ سازی کنیم تا نهاد حقوقی بداند نسبت به شرایط بازار سرمایه مسئولیت دارد.
تغییر فضای هیجانی به فضای عقلانی
وی ضمن اشاره به معنی حمایت از بازار سرمایه افزود: افتخار ما در بازار سرمایه نقدشوندگی دارایی است. پس اولین حمایت افزایش نقدشوندگی است و در بازار های دیگر این میزان نقد شوندگی وجود ندارد. نکته دوم وجود هیجان در بازار است. وظیفه حقوقی ها تغییر فضای هیجانی به فضای عقلانی است.
نگاه سهامداران باید بلندمدت شود
این عضو شورای عالی بورس با اشاره به دلایل افت شاخص گفت: از ابتدای سال، تغییر محسوسی در رشد نماگرهای بازار داشتیم. همه به روندها نگاه کردیم. سهام مثبت شد در صف خرید بودیم و منفی شد در صف فروش! متغیر های اثر گذار سود آوری شرکت ها هیچ تغییری نکرده و ما باید انتظار داشته باشیم جامعه نگاه بلند مدت داشته باشد.
روز ورود من به بازار سرمایه شاخص ۲۰۰۰ واحد بود و امسال نزدیک ۲ میلیون واحد شد. این یک روند است و یک شب و دو شب اتفاق نیفتاده و باید توجه کرد رشد سالانه بازار ۴۲ درصد بوده. صندوق هایی داریم که سالی ۶۰ درصد بازدهی داشتند. بنابرین باید به بازار سرمایه بلند مدت نگاه کرد. دید کوتاه مدت عامل اصلی زیان در بازار سرمایه است.
دوره فعلی در بورس گذرا است
حسینی مقدم با بیان اینکه این دوره فعلی در بورس گذراست ادامه داد: برای این دوره باید راه حل ارائه کنیم و سهامداران عمده کمک کنند تا از ابزارها و ظرفیت‌ها برای کنترل بازار استفاده کنیم. سهام داران خاموش و عمده باید از خواب بیدار شوند و از ظرفیت بورس استفاده کنند.
وی با بیان اینکه بورس، بسیار تخصصی و پیچیده است اضافه کرد: با گذراندن تعدادی کلاس و استفاده از فضای مجازی متخصص این بازار نخواهیم شد و در این بازار باید صبوری کرد.
اصلاح اساسی اقتصاد
این عضو شورایعالی بورس با بیان اینکه هزینه هر تصمیم یا حرف از طرف مسئولان در بازار سرمایه، موجب تغییر ارزش دارایی‌های مردم می‌شود، افزود: تنها نهادی که به اصلاح اساسی اقتصاد کمک می‌کند بورس است و باید همه از آن حمایت کنند و از ظرفیت‌های آن بهره‌مند شوند.
شاهین چراغی در ادامه این برنامه گفت: برای ورود افراد حقیقی به بازار باید آموزش را مد نظر قرار دهیم، استقبال مردم در اوایل سال ۹۹ بسیار عجیب بود و به بورس اعتماد کردند و سیستم‌های معاملاتی کشش این حجم از معامله را نداشت. باید از ظرفیت فعالان بازار در فضای مجازی استفاده کنیم و اگر بخواهیم هیجان‌های بازار را کم کنیم باید دانش مردم را بالاتر ببریم.
توجه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری
چراغی با اشاره به اینکه صندوق‌های سرمایه گذاری شرایط بهتری برای افراد کم تجربه دارند ادامه داد: سرمایه گذاری در این صندوق‌ها موجب می‌شود مردم در معرض این نوع آسیب‌ها قرار نگیرند.
حمایت دولت از بورس به خاطر کسری بودجه نیست
وی با اشاره به اینکه دولت به منظور جبران کسری بودجه وارد این بازار نشده تاکید کرد: تبعات این نوع ریزش برای دولت بیشتر از مزایای آن است. چراغی گفت: دولت بخشی از دارایی‌های خود را در این بازار واگذار کرده که این دارایی ها، ارزشمند هستند و اگر مردم در همین سهام‌ها باقی بمانند سال آینده، بازدهی بسیار خوبی نسبت به اکنون خواهند داشت. سهام ارزشمند هستند و وضع شرکت‌ها خوب است و مردم دچار هیجان نشوند.
وی افزود: با افزایش نقدینگی در کشور نقش بانک مرکزی پُررنگ‌تر می‌شود و نیازمند حمایت بیشتر بانک مرکزی هستیم، چون عمده صندوق‌های سرمایه گذاری متعلق به بانک ها است و از توسعه آنها توسط بانک مرکزی جلوگیری شده است.
