كاهش 52 درصدي خريد و افت 32 درصدي فروش ارز در نيما طي 108 روز ابتداي سال / روز چهارشنبه 18 تيرماه 99، اونس جهانی با رشد 8 درصدي به بهای 1802 دلار معامله شد و از مرز 1800 دلار گذشت. همچنين با افزايش نرخ دلار در بازار آزاد به قيمت 22570 تومان، يورو 25 هزار و درهم 6200 تومان، نرخ طلا و سكه نيز افزايش يافت و هر گرم طلاي 18 عيار 970 هزار تومان، مظنه مثقال 17 عيار 4 ميليون و 202 هزار تومان، سكه طرح جديد 10 ميليون و 620 هزار، سكه قديم 9 ميليون و 500 هزار، نيم سكه 5 ميليون و 250 هزار، ربع سكه 3 ميليون و 80 هزار، سكه گرمي 1 ميليون و 600 هزار تومان معامله شد
اقتصاد گردان - محسن شمشيري
در صرافي هاي مجاز بانكي نيز در حالی که بهای یورو با افزایش قیمت مواجه نبود، قیمت دلار در صرافیهای بانکی افزایش ۳۵۰ تومانی داشت. نرخ خرید هر دلار ۲۱ هزار و ۸۵۰ تومان به ثبت رسید و قیمت فروش دلار نیز دوباره به کانال ۲۲ هزار تومان وارد شد و مبلغ ۲۲ هزار و ۵۰ تومان بر روی تابلوی این صرافی ها خودنمایی کرد. قیمت خرید و فروش یورو برای دومین روز پیاپی تغییری نداشت و نرخ خرید هر یورو ۲۴ هزار و ۱۰۰ تومان و نرخ فروش آن ۲۴ هزار و ۲۵۰ تومان اعلام شد. بانکها نیز هر دلار آمریکا را به قیمت ۲۱ هزار و ۲۶۸ تومان و هر یورو را نیز معادل ۲۳ هزار و ۹۹۲ تومان میخرند.
در سامانه سنا هم بهای یورو روند کاهشی نشان داد و بهای فروش هر یورو در روز معاملاتی سه شنبه ۲۱ هزار ۴۷۴ تومان بود. اما در این سامانه میانگین بهای هر دلار روند افزایشی داشت و هر دلار ۲۰ هزار و ۶۹۸ تومان اعلام شده است.
این روند در سامانه نیما نیز حاکم بود و هر حواله فروش یورو با کاهش حدود ۳۰۰ تومانی به قیمت ۱۸ هزار و ۸۱۰ تومان فروخته شد و همچنین هر حواله فروش دلار هم با افزایشی اندک به نرخ ۱۶ هزار و ۸۶۸ تومان معامله شد. براين اساس اختلاف قيمت دلار نيمايي و دلار آزاد به بالاي 5600 تومان رسيده است.
۳.۵ میلیارد یورو در سامانه نیما فروخته شد
بررسی عملکرد سامانه نیما نشان میدهد که از ابتدای فروردین امسال تا پایان روز ۱۵ تيرماه با كاهش 52 درصدي خريد و افت 32 درصدي فروش ارز مواجه شده است. از 1 فروردين تا 15 تير به ميزان 2278 ميليون يورو خريد ارز براي واردات و 3591 ميليون دلار فروش ارز صادراتي انجام شده است. اين ميزان در 1 فروردين تا 15 تير 98 به ميزان 4774 ميليون دلار خريد ارز براي واردات و 5288 ميليون دلار فروش ارز صادراتي بوده است. براين اساس، ميزان خريد ارز نسبت به مدت مشابه سال 98 به ميزان 52.3- درصد كاهش داشته و ميزان فروش ارز صادراتي نيز به ميزان 32.1- درصد كمتر شده است.
عملکرد سامانه نیما از ابتدای فروردین ۱۳۹۹ تا پایان ۱۵ تیرماه نشان مي دهد كه از اول فروردین ماه امسال تا پایان روز ۱۵ تیرماه رقمی معادل ۳ میلیارد و ۵۹۱ میلیون یورو در سامانه نیما به فروش رفته که نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل ۳۲.۱ درصد کمتر است. این رقم در مدت زمان مشابه سال گذشته برابر با ۵ میلیارد و ۲۸۸ میلیون یورو بود. همچنین در مدت زمان مورد بررسی، دو میلیارد و ۲۷۸ میلیون یورو ارز برای واردات از طریق سامانه نیما به فروش رفته است. این رقم نیز نسبت به مدت زمان مشابه در سال ۹۸ معادل ۵۲.۳ درصد کاهش یافته است.
اين در حاليست كه سال گذشته و از اول فروردین تا ۱۵ تیرماه ۴ میلیارد و ۷۷۴ میلیون یورو ارز برای واردات از طریق سامانه نیما به فروش رفته بود. این در حالی است که از کل رقم ارز بازگشتی طی این مدت، یک میلیارد و ۸۲۸ میلیون یورو تنها از ابتدای خردادماه و در مدت ۴۵ روز در این سامانه عرضه شده است.
صادرکنندگان سال ۹۸ تا روز ۳۱ تیرماه فرصت دارند تا ارز حاصل از صادرات خود را برای بهرهمندی از معافیتهای مالیاتی و استرداد مالیات بر ارزش افزوده به چهار روش اعلامی بانک مرکزی به کشور بازگردانند.
بررسی عملکرد سامانه نیما همچنین نشان میدهد که از روز ۱۶ مردادماه ۱۳۹۷ و آغاز به کار این سامانه، بیش از ۳۰ میلیارد و ۸۶۰ میلیون یورو ارز حاصل از صادرات به فروش رفته و همزمان بیش از ۲۵ میلیارد و ۴۶۷ میلیون یورو نیز ارز برای واردات تامین شده است.
کنترل بازار ارز با فروش سهام شرکتهای دولتی
یک تحلیلگر اقتصادی گفت: برای مهار بازار ارز و جلوگیری از افزایش «پایه پولی» فروش سهام شرکتهای دولتی در بورس که توسط دولت در حال انجام است، راهکاری مناسبی به نظر میرسد. میثم رادپور در گفت و گو با ایرنا با تاکید بر تاثر شیوع بیماری کرونا به نوسانات اخیر بازار ارز، گفت: بخشی از دلایل نوسانات اخیر در بازار ارز به شیوع بیماری کرونا مربوط است که منجر به تضعیف عرضه در بازار داخلی و همچنین کاهش تولید و سایر فعالیتهای اقتصادی شده است.اما مشکل اصلی نوسانات اخیر که نه تنها در بازار ارز بلکه در همه بازارهای داخلی وجود دارد، به حجم انبوه جابهجاییها مربوط است.
وی با اشاره به نوسان کمتر بازار ارز نسبت به سایر بازارهای موازی تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که این اتفاقات نشاندهنده کاهش شدید ارزش پول ملی است و به صورت سیستماتیک و در قالب تورم بر همه بازارها داخلی تاثیر گذاشته است. مشکل اقتصاد ما فقط ارز نیست. ما در این دوره شاهد تحریک تقاضا و تضعیف عرضه هستیم.
رادپور عوامل ایجاد نوسانات اخیر در بازارهای کشور را به دو عامل عمده تحریک تقاضا و تضعیف عرضه تقسیم کرد و توضیح داد: عمده عامل تضعیف عرضه در این ماهها به موضوع کرونا بر میگردد که البته پیش از آن هم عواملی برای تضعیف عرضه مانند تحریمها وجود داشت. این یک واقعیت است که در بیش از یک سال گذشته فروش نفت و مراودات تجاری بینالمللی کاهش داشته است.
این تحلیلگر اقتصادی معتقد است تلاش دولت برای بازگرداندن ارز صادرکنندگان به بازار داخلی میتواند تاحدی مشکل تضعیف عرضه را برطرف سازد، اما او مشکل اصلی را تحریک تقاضا توصیف میکند: اقتصاددانان نمیتوانند آنچه که در کشور ما در خصوص پدیده تحریک تقاضا رخ داده است را بر اساس تئوریهای پولی به راحتی توضیح دهند.ما میدانیم تولید کاهش یافته و از سوی دیگر پایه پولی و نقدینگی هم افزایش داشته، اما این را هم میدانیم که این کاهش و افزایش به آن مقداری نیست که بتوانیم این افزایش قیمتها و تحریک تقاضا را صرفا با استناد به آنها تضیح دهیم.
رادپور با اشاره به محرک سرعت گردش پول خاطرنشان کرد: برداشت من این است که افزایش شدید سرعت گردش پول عامل مهمی است که میتواند این داستان را تا حدی توضیح دهد.
وی توضیح داد: در این شرایط اگر بانک مرکزی در این اقدام خود برای بازگشت ارز به کشور موفق شود، میوان امید داشت که التهاب از بازار ارز بخوابد و این بازار هم تا حدی بر سایر بازارها تاثیر بگذارد، اما همچنان تحریک تقاضا برجای خود باقی خواهد ماند.
این فعال بازار ارز برای کنترل بازار، پیشنهاد افزایش نرخ بهره سپردههای بانکی را مطرح کرد و گفت: راهکار دیگر این است که نرخ بهره متناسب با نرخ تورم افزایش پیدا کند. اگرچه برای مقابله با رکود در اقتصاد نرخ بهره کاهش پیدا کرد اما این مساله باعث شد پول در بانکها نماند و وارد بازار بشود. با توجه به شرایط کشور این پول به سمت تولید نرفت منجر به افزایش سرعت گردش پول در بازارهای سرمایه، مسکن، طلا و ارز شد.
این تحلیلگر اقتصادی برای توقف تحریک بازار پیشنهاد داد: دولت پیش از این در فروش داراییهای خود و در فروش اوراق تاخیر داشت، اما در این شرایط پیشنهاد میشود برای آنکه ترجیحا پایه پولی افزایش پیدا نکند دولت سهام شرکتهای خود را در بازار سرمایه عرضه کند و به فروش برساند.
ذخایر ارزی چین ۳.۱۱ تریلیون دلار
به گزارش بلومبرگ، پس از مدتها تعطیلی، مجددا فعالیتهای تجاری و بازرگانی چین آغاز و همین مساله باعث شده است تا میزان ذخایر ارزی این کشور در ماه ژوئن برای دومین ماه متوالی روند صعودی به خود بگیرد.
آنطور که دفتر مدیریت ذخایر ارزی چین اعلام کرده، میزان ذخایر ارزی این کشور با ۱۰ میلیارد دلار افزایش نسبت به ماه می به ۳.۱۱۲ تریلیون دلار رسیده است. چین بزرگترین دارنده ذخایر ارزی جهان است و به نظر میرسد با توجه به بازگشایی بخش بزرگی از اقتصاد این کشور، روند صعودی میزان ذخایر ارزی ادامه پیدا کند. طی ماههای اخیر چین به لطف اجرای سیاستهای سختگیرانه روی سرمایه، از خروج منابع ارزی به خارج از این کشور تا حد زیادی جلوگیری کرده بود. تا پایان ژوئن چین دارای ۱۱۰.۷۶ میلیارد دلار ذخایر طلا نیز بوده است که در مقایسه با ماه قبل ۲.۴۵ میلیارد دلار افزایش پیدا کرده است.
در طول هفتههای اخیر با کاهش شدت شیوع کرونا و از سرگیری فعالیتهای تجاری، سرمایهگذاران خارجی مجددا در حال بازگشت به بازارهای مالی این کشور هستند. ورود جریان تازه سرمایهای میتواند تا حد زیادی از فشار روی منابع ارزی بانک مرکزی که از زمان شروع بحران کرونا مجبور به تزریق دهها میلیارد دلار از ذخایر ارزی شده است، بکاهد.
سخنگوی دفتر مدیریت ذخایر ارزی چین با اشاره به حفظ ثبات در محیط کلان اقتصادی چین با وجود افزایش نااطمینانیها گفته است که دولت از طریق بهبود ساختارهای اقتصادی و تعادلبخشی به میزان عرضه و تقاضا در بازار ارز، به دنبال تداوم رشد نیرومند ذخایر ارزی خود در آینده است.کمیسیون توسعه و اصلاح ملی چین پیشبینی کرده است که در سه ماهه دوم سال جاری، فعالیتهای اقتصادی در این کشور به سطح پیش از همهگیری کرونا بازگردد. در جریان یک کنفرانس خبری در پکن، مقامات این کمیسیون به خبرنگاران گفتند که در زمان مناسب، از سیاستگذاریهای جدید تقویت رشد رونمایی خواهند کرد.
دلار بالا رفت
ارزش دلار به جز پوند در مقابل تمامی ارزهای مهم دیگر جهانی بالا رفت. به گزارش رویترز، با وجود آن که با بازگشایی تدریجی اقتصاد، شاخصهای کلان اقتصادی وضعیت بهتری پیدا کردهاند اما رئیس بانک مرکزی آمریکا گفته است چالشهای کاملا محسوسی بر سر راه اقتصاد وجود دارد. جروم پاول چشمانداز اقتصاد آمریکا را کاملا نامطمئن دانست و افزود: همه چیز به این بستگی دارد که سرعت شیوع کرونا تا چه حد مهار شود و تلاشهای دولت برای حمایت از بخشهای مختلف اقتصادی تا چه حد موفق باشد.
داده های منتشرشده توسط وزارت بازرگانی آمریکا نشان میدهد فعالیتهای صنعتی این کشور در ماه ژوئن به میزان کاملا محسوسی تقویت شده و در حال بازگشت به سطوح قبل از بحران کرونا است. روند اشتغالزایی در بازار کار نیز کماکان مثبت باقی مانده و نرخ بیکاری رو به کاهش است.
از سوی دیگر با بازگشایی مجدد کسب و کارها شاهد اوجگیری شیوع کرونا بودهایم و در برخی از نقاط چین محدودیتهای رفت و آمدی مجددا به اجرا درآمدهاند تا جلوی شیوع بیشتر ویروس کرونا که طبق اعلام مقامات بهداشتی چین دارای برخی رفتارهای متفاوت از ویروس اولیه آن است گرفته شود. طبق اعلام مقامات چینی ویروس کرونای جدید از طریق اروپا وارد چین شده است. در برخی از نقاط انگلیس و استرالیا نیز محدودیتهایی برای جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا در نظر گرفته شده است.
رودریگو کارتیل، استراتژیست مسائل ارزی در "بانک ملی استرالیا" گفت: افزایش مجدد شمار مبتلایان به کووید-۱۹ در جهان ممکن است سیاستگذاران را به تغییر ریل سیاست بازگشایی اقتصادها سوق دهد و این مساله برای بازارها بسیار تلخ خواهد بود. لازم است بدانیم تاثیر قرنطینه فاز نخست بر روی اقتصادها به ویژه روی اقتصاد آمریکا چه قدر بوده است.
با توجه به افزایش مخارج دولت، روند صعودی بدهی و کسری بودجه در آمریکا ادامه دارد؛ میزان بدهیهای آمریکا تا پایان ماه ژوئن ۲۰۲۰ به ۲۶ تریلیون و ۳۲۳ میلیارد و ۸۹۴ میلیون دلار رسیده است. کسری بودجه دولت آمریکا نیز تا پایان ماه ژوئن به شش تریلیون و ۲۵۱ میلیارد و ۸۳ میلیون دلار رسیده است.
کارل شاموتا - استراتژیست ارشد بازارهای ارز در موسسه " کمبریج گلوبال پیمنتس" - گفت: به طور واضحی شاهد بهبود اطمینان معامله گران نسبت به ریسک های موجود بر سر راه اقتصاد جهانی بودهایم و مقامات آمریکا و چین حمایتهای خوبی از بازارهای مالی خود کردهاند، با این حال به ویژه در حوزه پولی سیاستگذاری ها با آنچه در طول بحران مالی ۲۰۰۹ اتفاق افتاد، تفاوت دارد.
دور تازه تنشهای آمریکا و چین بر سر مساله هنگ کنگ حالا ممکن است به حوزه ارزی نیز کشیده شود و برخی از منابع آگاه گفتهاند شماری از مقامات دولت آمریکا به ترامپ پیشنهاد دادهاند تا اتصال دلار هنگ کنگ به دلار آمریکا را ملغی اعلام کند. با این حال برخی از کارشناسان نگراناند چنین اقدامی باعث شود تا چین با فروش بخشی از اوراق قرضه خزانهداری آمریکا که در اختیار دارد، فشار روی بازدهی این اوراق را تشدید کند.
چین دومین دارنده بزرگ اوراق قرضه وزارت خزانه داری آمریکا در جهان، پس از ژاپن است اما تاکنون از این سلاح استفاده نکرده است. از سوی دیگر مایک پمپئو- وزیر خارجه آمریکا از احتمال ممنوعیت فعالیت اپلیکیشنهای محبوب چینی نظیر تیک تاک در آمریکا خبر داده است.
یوکیو ایشیزوکی- استراتژیست ارزی در موسسه "دایوا سکیوریتیز" - گفت: روز به روز رفتار معامله گران تغییر می کند و الگوی ثابتی ندارد. حالا همه به خاطر ویروس (کرونا) مجددا دست به عصا شده اند. چون که هنوز ویروس را تحت کنترل در نیاورده ایم ریسک های جدید نظیر ریسک جنگ ارزی بین پکن و واشنگتن می تواند به سرعت با واکنش منفی بازار مواجه شود.
شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه میگیرد، در معاملات امروز با ۰.۲۶ درصد کاهش نسبت به روز قبل و در سطح ۹۶.۸۸۲ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوئیس معادل ۱.۰۶۰ دلار اعلام شد.
مخالفت برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا نظیر هلند، دانمارک، سوئد و اتریش با طرح پیشنهادی فرانسه و آلمان تاکنون مانع از آن شده است تا بسته یک تریلیون یورویی حمایتی از اقتصادهای اروپایی در برابر ویروس کرونا به مرحله اجرا درآید. از سوی دیگر مرزهای اتحادیه اروپا هنوز به روی شمار زیادی از کشورها بسته باقی خواهد ماند که این مساله روی تجارت خارجی و جریانات سرمایهای موثر خواهد بود.
در انگلیس نیز به دنبال کاهش شدید رشد اقتصادی این کشور، بوریس جانسون- نخست وزیر - از ارائه یک بسته حمایتی جدید از اقتصاد در برابر پیامدهای کرونا خبر داده است. جانسون هم چنین از اعمال تغییرات ساختاری در شیوه مدیریت و بودجه بندی دولت خبر داده است.
از طرف دیگر اگر چه پیشنهاد انگلیس برای محدودیتهای زمانی معاملات بازارهای ارزی دو طرف کانال مانس با مخالفت برخی از طرفهای اروپایی مواجه شده است اما مقامات انگلیسی از توافق با سوئیس بر سر تقویت همکاری در حوزه بازارهای مالی و ارزی خبر داده اند.
در تازهترین دور از معاملات، پوند با ۰.۴۴ درصد صعود نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۲۵۵ دلار مبادله شد. یورو ۰.۲۹ درصد بالا رفت و با عقب رفتن از کانال ۱.۱۳ به ۱.۱۲۷ دلار رسید.
مینوری اوچیدا - تحلیلگر بازار ارز در بانک "میتسوبیشی"- گفت: به صورت کلی بازار با توجه به تحولات اخیر محتاط شده است. کاهش روابط تجاری و تعطیلی کسب و کارها تقاضا برای ارز را کاهش داده است و انتظار می رود این روند دست کم تا دو ماه آینده نیز ادامه داشته باشد.
با وجود آن که بانک مرکزی چین مربوط به تزریق ده ها میلیارد دلار نقدینگی به بازارهای مالی این کشور برای کاستن از تبعات اقتصادی کرونا شده اما آنطور که دفتر مدیریت ذخایر ارزی چین اعلام کرده، میزان ذخایر ارزی این کشور با ۱۰ میلیارد دلار افزایش نسبت به ماه می به ۳.۱۱۲ تریلیون دلار رسیده است.
تا پایان ژوئن چین دارای ۱۱۰.۷۶ میلیارد دلار ذخایر طلا نیز بوده است که در مقایسه با ماه قبل ۲.۴۵ میلیارد دلار افزایش پیدا کرده است. با این حال به نظر می رسد بازگشت دلار به محدوده زیر هفت یوان دست کم در کوتاه مدت بعید باشد.
در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۲۲ درصد افزایش به ۱۰۷.۶۱۷ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار آمریکا به ازای ۱.۴۴ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۷.۰۱۹ یوان چین اعلام شد.