تحریم کامل نفتی ایران غیرممکن است

خبراقتصادی: با توجه به جایگاه ایران در مبادلات فرآورده های  نفتی از طریق کشتی عملا امکان تحریم نفتی ایران وجود ندارد. زیرا حذف ایران، عملا کمبود شدیدی در تامین سوخت کشتی ها و همچنین مبادله سوخت و گازوئیل و مازوت، نفت خام و... ایجاد می کند.

کارشناسان شرکت های مختلف نفتی در گوشه و کنار جهان، با اشاره به نقش ایران در تامین سوخت کشتی های باربری جهان، و همچنین جایگاه ایران در مبادلات فرآورده های  نفتی از طریق کشتی که بیش از 805 هزار تن در سال است معتقدند که عملا امکان تحریم نفتی ایران وجود ندارد. زیرا حذف ایران، عملا کمبود شدیدی در تامین سوخت کشتی ها و همچنین مبادله سوخت و گازوئیل و مازوت و... ایجاد می کند.
براین اساس، بسیاری از این کارشناسان در اظهار نظرهای مختلف می گویند که عملا امکان حذف ایران در مبادلات جهانی سوخت و حمل فراورده با کشتی وجود ندارد.

اسحاق آرنزدورف یک کارشناس نفتی نوشت: تحریم نفتی اروپا علیه ایران عواقب پیش بینی نشده ای در بازار حمل و نقل دریایی در پی داشته است به عنوان مثال سوخت مورد استفادۀ کشتی ها، که توسط ایران تامین می شود عملا ناقض تحریم ها است و شرکت ها و کشورهای مختلف به خاطر نیاز به سوخت ایران برای کشتی های خود عملا نمی توانند نفت ایران را تحریم کنند.

منابع نفتی ایران "جزء ترکیبی واجب و اساسی" تهیه سوخت کشتی هاست، و به گفتۀ بارکلیز کپیتال- بانک سرمایه گذاری بریتانیائی که در تمام بازارهای مهم جهان حضور دارد- نفت ایران  "منبع اصلی سوخت  کشتی ها" شناخته می شود.
طبق تخمین بارکلیز، سال گذشته، ایران حدود 8 درصد از سوخت گازوئیل و نفت کوره مورد نیاز آسیا؛ بزرگترین بازار جهان، و حدود یک سوم نیاز فجیره در امارات متحده عربی، بزرگترین درگاه سوختگیری خاور میانه را تامین می کرد.
اتحادیه اروپا به دلیل نگرانی در مورد برنامه هسته ای ایران، محدودیت هایی را بر روی نفت ایران وضع کرده است. بلوک اتحاد 27 کشور، با گسترش این تحریم ها بر شرکت های بیمه، در صدد تقویت این محدودیت ها هستند. بر این اساس شرکت های بیمه موظفند پوشش بیمه ای کشتی های حامل محموله های نفت خام ایران و یا کشتی های مصرف کنندۀ سوخت ایران را باطل کنند، طبق اطلاعات گردآوری شده توسط بلومبرگ که براساس برآوردهای شرکت GMBH ( شرکت تحقیقات انرژی مستقر در وین) تهیه می شود؛ ناوگان جهانی، طی سال جاری بیش از 145 میلیارد دلار صرف این فراوردۀ نفتی کرده است.




پیتر ساند، تحلیلگر حوزه بالتیک و شورای بین الملل دریایی، که نمایندۀ 65 درصد از صاحبان کشتی های باربری است از طریق تلفن از بگسورد، دانمارک گفته : "ما این مشکل را پیش بینی نکرده بودیم و نمی دانیم تاکنون چه مقدارفراورده های نفتی ایران در سوخت مصرفی کشتی هایمان ترکیب شده است."

اتحادیه اروپا توافق کرده که از 23ژانویه به ترتیب ممنوعیت در خرید، حمل و نقل، تامین مالی و بیمه نفت ایران یک به یک اعمال شود تا در 1 ژوئیه تمام تحریم ها به مرحلۀ اجرای کامل برسد. طبق اعلام گروه بین المللی باشگاه های P & I، که 13 عضو آن پوشش بیمه ای90 درصد از شناورهای تجاری را بر عهده دارند؛ هرکشتی  که تحریم ها را نقض کند بیمه خود را در برابر خطراتی از جمله ریختن محموله و یا تصادفات از دست می دهد. بنابر محاسبات میزگرد بین المللی انجمن های حمل و نقل دریائی، حدود 90 درصد از حمل و نقل تجاری جهان از طریق دریا صورت می گیرد.

" در برابر عمل انجام شده قرار گرفتن "

بن نُووِلز، یکی از همکاران و شرکای "کلاید–اند-کو"[یک شرکت حقوقی متخصص تجارت بین الملل که در 16 کشور دفتر نمایندگی دارد] می گوید : " تحریم ها کاملا با عجله اعمال شده، به همین دلیل بخش های پراکنده ای وجود دارد که به هیچ وجه نمی توان آنها را جمع آوری کرد و یا با اطمینان گفت که عاری از محموله های نفتی ایران هستند ." این خود نوعی " در برابر عمل انجام شده قرار گرفتن " است زیرا شاید احتمال حمل و تجارت فراورده های سوختی ایران و مجازات های متعاقب آن چندان زیاد نباشد، اما نمی توان وجود مواردی را به عنوان نمونه مردود دانست.

ایران، دومین عضو بزرگ سازمان کشورهای صادرکننده نفت  اوپک، می گوید هدف برنامه های هسته ای اش مقاصد غیرنظامی است. طبق گزارش 27 آوریل خبرگزاری رسمی ایران - ایرنا ؛ قرار است دور بعدی مذاکرات بین ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان در شهر وین و در تاریخ 13- 14 ماه مه برگزار شود.

تولید نفت خام

آژانس بین المللی انرژی روز 12 آوریل اعلام کرد : تحریم ها در حال حاضر تولید نفت خام ایران را به میزان 250 هزار بشکه در روز، یعنی حدود 7 درصد کاهش داده و به 3.3 میلیون بشکه در روز رسانده و ممکن است این میزان تا نیمۀ سال جاری تا 2.6 میلیون بشکه در روز نیز سقوط کند. بهای نفت خام شاخص بازار مبادلات بین قاره ای اروپا ICE -مستقردر لندن - با 18 درصد افزایش به 126،22 دلار در هر بشکه در سال جاری رسید.
اندی رایت، مشاور FOBAS، واحد گروه فهرست بندی و ثبت لیوید که نظارت بر مشخصات و ویژگی های انواع سوخت را بر عهده دارد می گوید : نفت خام حوزه های مختلف نفتی را می توان از روی ترکیبات شیمیایی و ساختار شان شناسایی کرد، اما منشا و مبدا فراورده های سوختی که از پالایش نفت برجا می ماند را مشکل بتوان بررسی و مشخص نمود که ایرانی است یا مربوط به کشور دیگری است.

وی که درتماس تلفنی از لندن سخن می گفت، افزود: " فراورده های شیمیایی و یا سوخت حاصل از پالایش نفت مانند خود نفت خام، عامل مشخصه و متمایز کننده ای ندارد و از لحاظ فنی شناسائی مبدا آن -اگر نگوئیم غیرممکن - دست کم بسیار دشواراست."
میسوین ماهش، تحلیلگر بارکلیز در لندن، از طریق ایمیل ابراز داشت: "ایران در حال حاضر به سنگاپور؛ بزرگترین بندر سوخت گیری جهان در مقایسه با فجیره سوخت نفتی بیشتری می فرستد."



عرضه جهانی

طبق اطلاعات گردآوری شده توسط بلومبرگ، قیمت گازوئیل امسال در فجیره 6.6 درصد بالا رفت و در 27فوریه به 758،50 دلار در هر تن رسید. قیمت سوخت، در سنگاپور نیز با 4.6 درصد افزایش در ماه فوریه امسال به بالاترین میزان خود از ژوئیه سال 2008 رسید . طبق گزارش بارکلیز، ایران سال گذشته به طور متوسط ماهانه 805 هزار تن سوخت نفتی شامل گازوئیل و نفت کوره را با کشتی صادر کرده یعنی رقمی بالاتر از عربستان سعودی با  750 هزار تن در ماه . البته  روسیه به تنهایی 53 درصد عرضه جهانی عرضه سوخت با کشتی را به خود اختصاص داده است.

ایرا بیرنر، یک مقام ارشد مالی در مصاحبۀ اینترنتی گفت : شرکت بین المللی خدمات سوختی ، بزرگترین تأمین کنندۀ سوخت نفتی مستقل در جهان؛ سیاست ها و رویه های خاصی برای تضمین رعایت تحریم ها دارد. وی گفت که این شرکت مستقر در میامی در مورد سیاست های ویژه و یا توافقات ذیل معاهدات وقراردادهای خود اظهار نظری نکرده است . ساند از شرکت بیمکو نیز می گوید : شرکت ها باید تامین کنندگان خود را مشخص کرده و عملکرد آنان را مرتب ارزیابی کنند در اینصورت می توانند نشان دهند که بواقع به دنبال احتراز از مصرف سوخت ایرانی هستند و به تبع آن می توانند تامین کنندگان متخلف را به نقض تحریم ها متهم کنند.

جاسپرروزنکرانز، معامله گر شرکت تجارت مواد نفتی و سوختی مارسک، که بیش از 10 میلیون تن گازوئیل در سال خریداری می کند می گوید: ای پی مولر، مارسک، بزرگترین شرکت حمل و نقل دریایی جهان از لحاظ ارزش بازار، با بررسی تامین کنندگان و نظارت بر مشخصات سوخت، ازکاربرد سوخت ایرانی اجتناب می کند.

روزنکرانز می افزاید:" ما هر کاری که در توانمان باشد انجام می دهیم تا از خرید کالائی که نمی خواهیم و نباید بخریم جلوگیری شود. اما اگر کسی نزد من بیاید و بپرسد: " با همۀ این تدابیر می توانید تضمین کنید که 5 درصد از برخی محصولات دیگر در استخر یا مخزن بزرگ سوخت شما وجود ندارد؟ " آنگاه باید بگویم پاسخ به احتمال زیاد منفی است!