مزیت رقابتی بانک تجارت در بازار تراکنش های اینترنتی و کارتخوان فروشگاهی

اقتصاد گردان – محسن شمشیری

بانک تجارت در فروردین 99، با وجود شیوع ویروس کرونا و رکود حاکم بر اقتصاد و کاهش 12.5 درصدی تراکنش های بانکی، همچنان از جایگاه خود در بانکداری الکترونیک و بازار تراکنش های بانکی دفاع کرد. بانک تجارت سهم 6.26 درصدی از تعداد و 5.84 درصدی از مبلغ تراکنش های صادره  داشته و همچنین سهم 4.17 درصدی از تعداد و 5.01 درصدی از مبلغ تراکنش های پذیرش شده  کل سیستم بانکی داشته است. 

 در پرداخت پول به مشتریان یا صادرکنندگی تراکنش ها نیز با سهم 6.52 درصد کل تراکنش  صادر شده یا پرداخت پول بانک ها، رتبه هفتم  را از نظر تعداد پرداخت پول به مشتریان را در کل شبکه بانکی داشته است. 

سهم مبلغی تراکنش های بانک تجارت نیز بالاتر از سهم تعدادی آن گزارش شده است. بانک تجارت با وجود رتبه  نهم در تعداد تراکنش های شبکه بانکی، رتبه  ششم در مبلغ  تراکنش ها را کسب کرد 

همچنین بانک تجارت سهم 6.6 درصدی از کارت های برداشت، 4.8 درصدی از کارت هدیه و بن کارت، 3 صدم درصدی از کارت های اعتباری از کل شبکه بانکی داشته است. سهم تراکنش های کارت برداشت از کل کارت ها و تراکنش های کارتی بانک تجارت 97 درصدی بوده و کارت های هدیه و بن کارت نیز سهم بیش از 3 درصدی از کل کارت های این بانک و تراکنش های مربوطه داشته است. 

در فروردین 99 بانک تجارت از نظر مبلغی با 5.01 درصد، رتبه هفتم مبلغ تراکنش های بانکی را در بین بانکی های کشور کسب کرده است و با سهم 4.17 درصدی رتبه هشتم از تعداد تراکنش های شبکه بانکی را به خود اختصاص داد. این نکته نشان می دهد که مبلغ تراکنش های بانکی در بانک تجارت بالاتر از میانگین مبلغ تراکنش های کل بانک های کشور است

بانک تجارت با سهم 4.49 درصد تراکنش کارتخوان ها، 0.6 درصد تراکنش ابزار اینترنتی، 0.02 درصد تراکنش ابزار موبایلی، سهم 5.51 درصدی از مبلغ کارتخوان های فروشگاهی و 2.78 درصد از مبلغ تراکنش اینترنتی و 1 صدم درصد از مبلغ تراکنش موبایلی را به خود اختصاص داده است. 

سهم ابزارهای پذیرش از تعداد تراکنش بانک نشان می دهد که 99.04 درصد تراکنش ها متعلق به کارتخوان فروشگاهی، 94 صدم درصد متعلق به ابزار اینترنتی و 2 صدم درصد متعلق به ابزار موبایلی بوده است و سهم ابزارها از مبلغ تراکنش ها نیز 94.12 درصد متعلق به کارتخوان فروشگاهی و 5.87 درصد متعلق به ابزار اینترنتی بوده است.  

بانک تجارت  سهم 4.66 درصدی از تعداد کارتخوان فروشگاهی، 38 صدم درصدی از تعداد پذیرش اینترنتی، سهم 2 صدم درصدی از تعداد تراکنش موبایلی، سهم 6.1 درصدی از مبلغ کارتخوان فروشگاهی، 1.12 درصدی از مبلغ تراکنش اینترنتی و سهم 2 صدم درصدی از مبلغ تراکنش موبایلی را داشته است و این نکته نشان می دهد که مبلغ تراکنش های بانک تجارت از میانگین مبلغ تراکنش های نظام بانکی بالاتر بوده است. این بانک متناسب با رشد بانکداری الکترونیک، به تمام ابزارهای اینترنتی و موبایلی  و کارتخوان و عابر بانک توجه داشته و سهم خود را از تعداد و مبلغ تراکنش ها افزایش داده است و در آینده با رشد این ابزارها، این بانک در بازار حضور موثری دارد و می تواند از رشد تعداد  و مبلغ تراکنش ها در این حوزه ها برای جذب منابع و انتقال وجه بهره ببرد. 

گستردگی حضور شعب و ابزارهای این بانک نقطه قوتی است که می تواند در افزایش سهم این بانک در بانکداری الکترونیک مورد توجه باشد. کارتخوان ها سهم 99درصدی از تعداد و سهم 95 درصدی از مبلغ تراکنش های این بانک داشته اند و ابزار اینترنتی نیز سهم 56 صدم درصدی از تعداد و 5 درصدی از مبلغ تراکنش های این بانک داشته است. سهم ابزار موبایلی نیز حدود 3 صدم درصد بوده است. این نکته نشان می دهد که ابزار کارتخوان و اینترنت مورد اقبال گسترده مشتریان  این بانک بوده است. همچنین جا دارد که برای آینده حضور در بازار روی ابزار موبایلی سرمایه گذاری بیشتری صورت گیرد. 

بانک تجارت با سهم بیش از 5 درصدی از مبلغ تراکنش های شبکه بانکی و سهم 4 درصدی از تعداد تراکنش ها، در بین 6 بانک  بزرگ و نخست کشور در بازار تراکنش ها و خدمات نوین بانکداری الکترونیک قرار دارد.

این بانک در بخش تراکنش های اینترنتی نیز از مزیت رقابتی برخوردار است و با وجود سهم 6 دهم درصدی از تعداد تراکنش های اینترنتی، سهم 2.78 درصد از مبلغ تراکنش اینترنتی داشته که این موضوع نشان دهنده تراکنش های با مبلغ بالاتر از میانگین کل شبکه بانکی، در بانک تجارت است و این بانک از مزیت سهم مبلغی بالاتر نسبت به سهم تعدادی برخوردار است  و مبلغ تراکنش های بانک تجارت نیز بالاتر از میانگین تراکنش های کل شبکه بانکی  بوده که قدرت رقابتی این بانک را در جهت گسترش سهم از بازار تراکنش ها افزایش داده است.

در سال 98 نیز بانک تجارت با سهم 4 درصدی از تعداد و 5.19 درصدی از مبلغ تراکنش های کل شبکه بانکی، سهم و عمق قابل توجهی در بانکداری الکترونیک داشته است و این سهم با توجه به سرمایه گذاری های گسترده بانک تجارت در ابزارهای پرداخت مانند اینترنت بانک، موبایل بانک، کارتخوان ها و دستگاه های خودپرداز و همچنین قراردادهای خدماتی مختلف، رو به گسترش است. به عبارت دیگر، بانک تجارت با 5.19 درصد مبلغ و 4 درصد تعداد رتبه ششم بانک های کشور را در بانکداری الکترونیک کسب کرده و در بین 6 بانک بزرگ کشور با بیشترین سهم از بازار تراکنش ها قرار دارد. دلیل این وضعیت به خاطر بالاتر بودن میانگین مبلغ هر تراکنش در بانک تجارت نسبت به میانگین مبلغ تراکنش ها در کل شبکه بانکی است که باعث شده سهم مبلغی بانک تجارت بالاتر باشد و این موضوع یک مزیت برای بانک تجارت در خدمات نوین بانکداری الکترونیک است که می تواند به ارتقای جایگاه بانک تجارت در آینده بازار تراکنش ها کمک کند.

   نگاهی به سهم 10 بانک بزرگ کشور نیز نشان می دهد که در آذرماه 98، از مبلغ تراکنش ها، بانک ملت 23.75 درصد، صادرات 11.55، ملی 11.38، کشاورزی 6.09، سپه 5.97، تجارت 5.19، پارسیان 4.26، رفاه 4.04، سامان 4.01 و بقیه موسسات و بانک ها 23.75 درصد از مبلغ تراکنش ها سهم داشته اند.  از نظر تعدادی  بانک ملت با 24 درصد، ملی 12.22 درصد، صادرات 7.13 درصد، کشاورزی 6.7، سپه 6.41،؛ پارسیان 6.36، سامان 4.35 درصد، رسالت 4.71 درصد، تجارت 4 درصد، و بقیه بانک ها و موسسات 24.13 درصد در تعداد تراکنش ها سهم داشته اند. 

سهم بانک تجارت از کل کارت برداشت شبکه بانکی 6.69 درصد، کارت اعتباری شبکه بانکی 11 صدم درصد، از کارت هدیه و بن کارت شبکه بانکی 3.44 درصد بوده است.  نگاهی به ترکیب کارت های دارای تراکنش بانک تجارت نیز نشان می دهد که سهم کارت برداشت از تراکنش های بانک 97.7 و سهم کارت هدیه و بن کارت از تراکنش های بانک 2.3 درصد بوده است. به عبارت دیگر، سهم کارت هدیه و بن کارت با حدود 2 درصد از کل تراکنش های بانک سهم قابل توجهی است که می تواند در جذب منابع بازار تراکنش ها و کارت ها به بانک موثر باشد و منابع جدیدی را جذب بانک کند.