:
كمينه:۱۷.۶۲°
بیشینه:۱۸.۷۹°
Updated in: ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۴
رشد 52 درصدي مبلغ چك هاي برگشتي در اسفند ماه نسبت به بهمن 98

كرونا؛ مبلغ چك برگشتي را در اسفند ماه 82 درصد نسبت به اسفند 97 افزايش داد

تعداد و رقم چك برگشتي در اسفندماه ١٣٩٧، بالغ بر ٦٧١ هزار فقره چک به ارزشی بالغ بر ٩٧ هزار ميليارد ريال بوده كه در اسفند 98 به یک میلیون و ۳۶ هزار فقره چک به ارزشی حدود ١٧٧ هـزار میلیارد ریال رسيده است. به عبارت ديگر، در يكسال اخير اثر كرونا و ركود تورمي سال 98 باعث شده كه چك برگشتي از نظر تعداد 54 درصد و از نظر مبلغ 82 درصد در اسفند ماه كه شب عيد و كسب وكار و زمان تسويه حساب هاي فعالان اقتصادي است، رشد كند. به عبارت ديگر، نه تنها كسبه شب عيد و كسب و كار نداشته اند بلكه با انبوه چك برگشتي و حساب هاي بدون موجودي مواجه شده اند
کد خبر: ۱۵۲۶۲۰
تاریخ انتشار: ۱۲ ارديبهشت ۱۳۹۹ - ۱۹:۳۸
اقتصاد گردان  – محسن شمشيري
  همان طور كه كارشناسان اقتصادي و فعالان اقتصادي پيش بيني كرده بودند، متاثر از شيوع ويروس كرونا از بهمن 98 و اثر آن بر تعطيلي بسياري از واحدهاي اقتصادي كشور و ايجاد شرايط ركود تورمي، چك هاي برگشتي در سه ماه اخير و اسفند 98، فروردين و ارديبهشت 99 به شدت افزايش يافته است و پيش بيني مي شود كه اين روند در ماه هاي آينده نيز نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد كند.  
با وجود فرصت سه ماهه شبكه بانكي براي پرداخت اقساط و تمديد فرصت پرداخت اجاره  در برخي واحدهاي مسكوني و تجاري، بسياري از فعالان اقتصادي به دليل عدم فعاليت، تعطيلي، هزينه هاي مختلف اجاري و تجاري ومسكوني و... با مشكل كسري موجودي و چك برگشتي مواجه شده اند و تمهيدات و تسهيلات دولت و سيستم بانكي نتوانسته اثر قابل توجهي بر هزينه ها و چك هاي برگشتي كسب وكارهاي مختلف داشته باشد.
 به همين دليل در اسفند ماه كه دومين ماه تعطيلي هاي اقتصادي در ايران به شمار مي رود و اصطلاحا با كاسبي شب عيد و تسويه حساب هاي كسب وكارها در آخر سال مواجه بوده، و فعالان اقتصادي انتظار داشتند كه شب عيد بتوانند تاحدودي ركود سال سخت 98 را  جبران كنند، اما به دليل شيوع كرونا و تعطيلي بسياري از كسب وكارها، كاهش تقاضا ومصرف در كلان اقتصاد، تعطيلي بسياري از فعاليت ها مانند رستوران ها، هتل ها، فعاليت هاي گردشگري، پوشاك، حمل و نقل و... عملا تعداد برگشتي چك ها به شدت رشد كرده و نسبت به بهمن ماه با رشد تعداد 44 درصدي و رشد مبلغ 52 درصدي برگشت چك مواجه شده است.
آمار تازه بانك مركزي نشان مي دهد كه بالغ بر یک میلیون و ۳۶ هزار فقره چک به ارزشی حدود ١٧٧ هـزار میلیارد ریال در اسفندماه ١٣٩٨ در کل کشور برگشت داده شده است که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلـغ به ترتیب ۴۴.۲ درصد و ۵۱.۹ درصد افزایش نشان می‌دهد. از کل تعداد و مبلغ چک‌های مبادله شده در ماه مذکور به ترتیب ۱۰.۹ درصد و ۱۱.۸ درصد برگشت داده شده است. درصد تعداد و مبلغ چک‌های برگشت داده شده در بهمن ماه ١٣٩٨ به ترتیب معادل ۸.۴ درصد و ۹.۵ درصد و در اسفندماه سال ١٣٩٧ به ترتیب برابر ۸.۸ درصد و ۴.۹ درصد بوده است.
به عبارت ديگر، نسبت تعداد چك برگشتي به مبادله شده در اسفند 98 نسبت به اسفند 97 از 8.8 درصد به 10.9 درصد رسيده و 2.1 واحد بيشتر شده است. نسبت مبلغ  چك برگشتي به مبادله شده نيز در اسفند 98 نسبت به اسفند 97 از 4.9 درصد به 11.8 درصد رسيده و 6.9 واحد بيشتر شده است. مقايسه اين آمار نشان مي دهد كه دريكسال منتهي به اسفند 98،  سهم مبلغ چك برگشتي به مبادله شده عملا 140 درصد رشد داشته است.

كاهش 23 درصدي مبلغ وصول چك

از نظر مبلغ وصول چك در اسفند 98،  حدود ٣٠٨٧ هزار ميليارد ريال چک وصول شد که حدود ١٣١٨ هزار ميليارد ريال چک عادي و بالغ بر ١٧٦٩ هزار ميليارد ريال چک رمزدار ميباشد . به عبارتي 43 درصد مبلغ عادي و 57 درصد رمزدار بوده است. اما در اسفند 97 از نظر مبلغ  معادل  4035 هزار ميليارد ريال چك وصول شده كه 934 هزار ميليارد ريال چك عادي و 3101 هزار ميليارد ريال رمزدار بوده است كه از نظر مبلغ 23 درصد عادي و 77 درصد رمزدار بوده است.
به عبارت ديگر، مبلغ وصول چك در اسفند 98 نسبت به اسفند 97 معادل 23.5 درصد كاهش يافته است.  مبلغ رمزدار نيز در اسفند 98 نسبت به اسفند 97 معادل 43 درصد كاهش داشته است. مبلغ چك عادي نيز 41 درصد در اسفند 98 نسبت به اسفند 97 كاهش داشته است.

افزايش تعداد وصول چك

در اسفندماه ١٣٩٨، بالغ بر9.4 ميليون فقره چک وصول شد که از اين تعداد 8.5 ميليون فقره عادي و بيش از 900 هزار فقره رمزدار بوده است ٩٠ درصد از کل تعداد چکهاي وصولي، عادي و 10 درصد رمزدار بوده است. اما از نظر تعداد در اسفند 97  بالغ بر 8.4  ميليون فقره چك وصول شده كه 6.9 ميليون فقره عادي و 1.5 ميليون فقره رمزدار بوده است از نظر تعداد 82 درصد چك ها عادي و 18 درصد رمزدار بوده است. به عبارت ديگر، از نظر تعداد وصول چك در اسفند 98 نسبت به اسفند 97 افزايش داشته و يك ميليون فقره بيشتر شده است.  البته تعداد چك رمزدار در اسفند 98 نسبت به اسفند 97 معادل 600هزار فقره كاهش داشته است.

در اسفندماه ١٣٩٨، درکل کشور بالغ بر ٩٣٣ هزار فقره چک رمزدار به ارزشی بيش از ١٧٦٩ هزار ميليارد ريال وصول شد که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلغ به ترتيب 4.5 و 10.6 درصد افزايش داشته است. اما در اسفندماه ١٣٩٧، درکل کشور بالغ بر 1.5 ميليون فقره چک رمزدار به ارزشی بالغ بر ٣١٠١ هزار ميليارد ريال وصول شد. به عبارت ديگر، از نظر تعداد چك هاي رمزدار نيز در اسفند 98 نسبت به اسفند 97 معادل 38 درصد كاهش داشته است

چك برگشتي در استان ها

در ماه مورد گزارش در استان تهران حدود ٣٣١ هزار فقره چک به ارزشی بالغ بر ٨٥ هـزار میلیارد ریال برگشت داده شد که از نظـر تعداد ۱۰.۴ درصد و از نظر ارزش ۱۰.۸ درصد از کل چک‌های مبادله‌ای برگشت داده شده است. در ماه مذکور در بین سایر استان‌های کشور، بیش‌ترین نسبت تعداد چک‌های برگشتی به کل چک‌های مبادله‌ای در استان، به ترتیب به استان‌های کهگیلویه و بویراحمـد (۱۷.۶ درصد)، کردستان(۱۶.۲ درصد) و هرمزگان (۱۴.۶ درصد) اختصاص یافته است و استان‌های البرز و یزد (هرکدام ۹.۱ درصد)، خوزستان (۹.۵ درصد) و گیلان (۹.۶ درصد) پایین‌ترین نسبت تعداد چک‌های برگشتی به کل تعداد چک‌های مبادله شده در استان را به خود اختصاص داده‌اند.
در ماه مورد بررسی در بین سایر استان‌های کشور، بیش‌ترین نسبت ارزش چک‌های برگشتی به کل ارزش چک‌های مبادله شده در استان به ترتیب به استان‌های هرمزگان (۱۸.۵ درصد)، کردستان (۱۷.۱ درصد) و چهار محال و بختیاری (۱۶.۸ درصد) اختصاص یافته است و استان‌های البرز(۸.۸ درصــد)، خوزستان و گیلان (هر کدام ۱۱.۲ درصد) و مازندران (۱۱.۴ درصد) کم‌ترین نسبت ارزش چک‌های برگشتی به کل ارزش چک‌های مبادله شده در استان را به خود اختصاص داده‌اند.

چک‌های برگشتی به تفکیک علل

حدود یک میلیون و ٥ هزار فقره چک به ارزشی حدود ١٦٢ هزار میلیارد ریال در اسفندماه ١٣٩٨، در کل کشور به دلایل کسری یا فقدان موجودی برگشت داده شده است. در واقع در کل کشور از نظر تعداد ٩٧ درصد و از نظر ارزش ۹۱.۵ درصد از کل چک‌های برگشتی به دلایل کسری یا فقدان موجودی بوده است.
در ماه مورد بررسی در استان تهران حدود ٣١٨ هزار فقره چک به ارزشی حدود ٧٤ هزار میلیارد ریال به دلایل کسری یا فقدان موجودی برگشت داده شده است. در واقع در استان تهران از نظر تعداد ٩٦ درصد و از نظر مبلغ ۸۶.۷ درصد از کل چک‌های برگشتی به دلایل کسری یا فقدان موجودی بوده است.

مبادله ٩ میلیون و ۵۰۰ هزار فقره چک در اسفندماه ۹۸

براساس تازه‌ترین آمار بانک مرکزی، بالغ بر ٩ میلیون و ۵۰۰ هزار فقره چک به ارزشی بیش از ١٤٩٤ هزار میلیارد ریال در اسفندماه ٩٨ در کل کشور مبادله شد که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلـغ به ترتیب ۱۱.۲ درصـد و ۲۲.۶ درصد افزایش نشان می‌دهد. در ماه مورد گزارش در استان تهران حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار فقره چک به ارزشی حدود ٧٩٠ هزار میلیارد ریال مبادله شد.
در اسفندماه سال گذشته، ۵۲.۱ درصد از تعداد چک‌های مبادله‌ای کل کشور در سه استان تهران، اصفهان و خراسان رضوی مبادله شده است که به ترتیب با ۳۳.۶ درصد، ۱۰.۷ درصد و ۷.۸ درصد بیش‌ترین سهم را در مقایسه با سایر استان‌ها دارا بوده‌اند. همچنین ۶۵.۷ درصد از ارزش چک‌های فوق در سه استان تهران (۵۲.۹ درصد)، اصفهان (۶.۸ درصد) و خراسان رضوی (٦ درصد) مبادله گردیده است که بیش‌ترین سهم را در مقایسه با سایر استان‌ها دارا بوده‌اند.

چک‌های وصولی


حدود ٨ میلیون و ۵۰۰ هزار فقره چک به ارزشی حدود ١٣١٨ هزار میلیارد ریال در اسفندماه ١٣٩٨ در کل کشور وصول شد که نسبت به ماه قبل از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب ۸.۲ درصد و ۱۹.۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. از کل تعداد و مبلغ چک‌های مبادله شده در ماه مذکور به ترتیب ۸۹.۱ درصد و ۸۸.۲ درصد وصول شده است. درصد تعداد و مبلغ چک‌های وصول شده در بهمن ماه ١٣٩٨ به‌ترتیب معادل ۹۱.۶ درصد و ۹۰.۵ درصد و در اسفندماه ١٣٩٧ به ترتیب برابر ۹۱.۲ درصد و ۹۰.۶ درصـد بوده است.
حدود ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار فقره چک به ارزشی حدود ٧٠٥ هـزار میلیارد ریال در اسفندماه ١٣٩٨ در استان تهران وصول شد که از نظر تعداد ۸۹.۶ درصد و از نظر ارزش ۸۹.۲ درصد از کل چک‌های مبادله‌ای وصول شده است. در ماه مذکور در بین سایر استان‌های کشور، بیشترین نسبت تعداد چک‌های وصولی به کـل چک‌های مبادله‌ای در استان، به ترتیب به استان‌های البرز و یزد (هرکدام ۹۰.۹ درصد)، خوزسـتان (۹۰.۵ درصد) و گیلان (۹۰.۴ درصد) اختصاص یافته است و استان‌های کهگیلویه و بویراحمد (۸۲.۴ درصد)، کردستان (۸۳.۸ درصد) و هرمزگان (۸۵.۴ درصد) پایین‌ترین نسبت تعداد چک‌های وصولی به کل چک‌های مبادله شده در استان را به خود اختصاص داده‌اند.
در ماه مورد بررسی در بین سایر استان‌های کشور، بیشترین نسبت ارزش چک‌های وصولی به کل ارزش چک‌های مبادله‌ای در استان به ترتیب به استان‌های البرز (۹۱.۲ درصد)، خوزسـتان و گیلان (هر کدام ۸۸.۸ درصد) و مازندران (۸۸.۶ درصد) اختصاص یافته است و اسـتان‌های هرمزگان (۸۱.۵ درصد)، کردستان (۸۲.۹ درصد) و چهار محال و بختیاری (۸۳.۲ درصد) کم‌ترین نسبت ارزش چک‌های وصولی به کل ارزش چک‌های مبادله شده در استان را به خود اختصاص داده‌اند