تغییر بازی گازی ایران با پاکستان

وزیر امور خارجه پاکستان دیروز (سه شنبه) اعلام کرد: اگر این کشور به قرارداد تکمیل خط لوله انتقال گاز از ایران عمل نکند محکوم به پرداخت جریمه روزانه به تهران خواهد شد.

«شاه محمود قریشی» در نشستی با اعضای کمیسیون روابط خارجی مجلس ملی این کشور افزود: ما در خصوص طرح خط لوله گاز‌ای پی با دولت ایران در تماس هستیم، دولت اسلام‌آباد خواهان عمل به این قرارداد است.وی با اشاره به اینکه طرف ثالث، کار طرح مشترک گازی را با مشکل روبرو کرده است، اظهار داشت: تحریم‌ها نیز مانع پیشروی طرح ‌ای‌پی است.

وزیر امور خارجه پاکستان افزود: خط لوله‌ای پی از لحاظ اقتصادی طرحی قوی است اما پاکستان درخصوص تامین مالی برای این پروژه با مشکل روبرو است.«عمران خان» نخست وزیر پاکستان هفته گذشته اعلام کرد که اسلام‌آباد با همکاری تهران اقدامات لازم را برای اجرای طرح خط لوله انتقال گاز از ایران موسوم به «آی پی» اتخاذ خواهد کرد.

منابع خبری پاکستان به نقل از اسناد منتشر شده توسط دولت اسلام‌آباد درخصوص دستور العمل جدید عمران خان درباره طرح خط لوله‌ای پی، افزودند: نخست وزیر پاکستان خطاب به مسوولان دولتی تاکید کرد که باید با همکاری با ایران شرایط پیشبرد طرح خط لوله ‌ای‌پی را فراهم کنیم.همچنین رسانه‌های پاکستان روز دوشنبه نوشتند که عمران خان نخست‌وزیر پاکستان از مسوولان بخش انرژی کابینه خود خواسته است با ارسال نامه به اتحادیه اروپا و امریکا موضع قطعی آنها درباره دریافت گاز از ایران را مشخص کنند.

او گفته بود که وجود تحریم‌ها علیه ایران مهم‌ترین مشکل پیش روی تکمیل خط لوله صلح است و اگر ما بابت تحریم‌ها نگرانی نداشته باشیم برای خرید گاز از ایران صبر نخواهیم کرد.

البته این اظهارات در حالی طرح شدند که پاکستان در دوران پسابرجام نیز اقدام مشخصی در زمینه احداث خط لوله در خاک خود انجام نداد. عباس ملکی تحلیلگر مسائل انرژی پیشتر در گفت‌وگویی به «تعادل» گفته بود که از نظر او مشکل پاکستان واقعا نبود منابع مالی برای احداث خط لوله است و آنها به نوعی می‌خواهند ایران در این زمینه کمکشان کند.

 دیروز خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران در گزارشی که به منظور توضیح مواضع پاکستان منتشر کرد نوشت که اقدامات پاکستان برای تکمیل طرح خط لوله‌ای پی تنها محدود به بیانیه‌های تکراری شد در حالی که دولت اسلام‌آباد موظف بود این طرح را تا پایان دسامبر 2014 تکمیل کند.

ضرب الاجل تعیین شده در قرارداد گازی‌ای - پی، در پایان سال 2014 میلادی به پایان رسید و جمهوری اسلامی ایران مدت‌ها قبل از سررسیدن این ضرب الاجل، به تعهد خود عمل کرد و خط لوله گاز را در خاک خود از میدان‌های گازی جنوب تا نزدیک مرز پاکستان احداث کرد.طبق قراردادی که در سال 2010 میلادی میان ایران و پاکستان امضا شد و به خط لوله صلح میان دو کشور معروف شد، گاز طبیعی ایران از میدان گازی پارس جنوبی در استان بوشهر به بندر «نواب شاه» در جنوب پاکستان منتقل می‌شود.

پاکستان که نیاز شدید به انرژی دارد، بارها اعلام کرده است که طرح خط لوله آی-پی کاملا مستقل از طرح تاپی است و این کشور به اجرای هر دو طرح برای رفع بحران انرژی خود نیاز دارد.

بر اساس آخرین تحولات این خط لوله گازی، محمد فیصل سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان ماه‌های اخیر در اظهارنظر رسمی درباه طرح خط لوله آی-پی گفت که طرح انتقال گاز ایران به پاکستان کنار گذاشته نشده و این طرح در جای خود باقی بوده و ادامه می‌یابد.پاکستان کشوری با جمعیت بیش از 220 میلیون نفر بازار مصرف بزرگ گاز طبیعی در منطقه محسوب می‌شود که در حال حاضر تنها توانایی تامین دو سوم گاز مورد نیاز خود را دارد.

این در حالی است که با توجه به افت فشار مخازن گاز این کشور، سهم تولید داخلی در تامین گاز مورد نیاز آینده پاکستان بیش از پیش کاهش خواهد یافت.

از سوی دیگر، طی سال‌های اخیر پاکستان با بحران تامین انرژی روبه رو بوده و به همین منظور، به دنبال انعقاد قراردادهای مختلف واردات گاز از جمله خط لوله صلح، خط لوله تاپی برای واردات از ترکمنستان و واردات ال.ان.جی از قطر بوده است.میزان مصرف گاز در پاکستان طی 20 سال گذشته بیش از 80 درصد افزایش داشته و جمعیت پاکستان به‌ سرعت در حال رشد است و براساس آمار سال گذشته در این کشور، تعداد انشعابات گاز از 4 میلیون به 8.4 میلیون انشعاب افزایش یافته است.