کشف نرخ واقعی ارز در هفته جاری
آغاز هفته جديد با كاهش نرخ ارز و سکه در بازار / كاهش دادو ستد ارز و طلا در ماه رمضان
روز شنبه بهای آنها در مدار نزولی قرار گرفت. به طوري كه قيمت ارز در روز شنبه براي دلار به 15020، يورو به 17500، پوند 20207؛ درهم 4230، لير تركيه 2630 و يوآن 2300 تومان در بازار آزاد كاهش يافت.هر قطعه سکه طلای بهار آزادی طرح جدید پنج میلیون و 130 هزار تومان ارزش داشت و هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم پنج میلیون تومان فروخته شد.نیم سکه نیز 2 میلیون و 900 هزار تومان تا 2 ميليون و 870 هزار، ربع سکه یک میلیون و 900 هزار تا 2 1 ميليون و 870 هزار تومان و هر قطعه سکه گرمی یک میلیون تومان تا 1 ميليون و 10 هزار تومان به فروش رسید
اقتصاد گردان - احسان شمشيري- در هفته کاری جدید بازار آزاد تهران كار خود را با کاهش نرخ انواع سکه و ارزهای عمده آغاز كرد، بطوری که روز شنبه 21 ارديبهشت ماه نرخ لحظه اي دلار سنا به 15 هزار و يورو به 17 هزار تومان رسيد. همچنين ميانگين نرخ دلار سامانه سنا بر اساس قيمتهاي روز پنج شنبه 15 هزار و 387 تومان، يورو17 هزار و 242 تومان،درهم 4هزار و 110تومان، يوان 2هزار و 383تومان و لير تركيه2هزار و 587تومان، پوند 19616 تومان تعيين شد.
در صرافي هاي مجاز نيز دلار 15280 و يورو 17180 تومان به فروش رسيد. در بازار آزاد و معاملات نقدي نيز بهای هر دلار آمریکا كه صبح را با 15 هزار و 550 تومان شروع كرده بود به تدريج تا ساعات عصر به 15300 تومان و 15 هزار و 240 تومان و 15020 تومان كاهش يافت و هر قطعه سکه طلای بهار آزادی طرح جدید نيز كه 5 ميليون و 140 هزار تومان بوده تا 5 ميليون و 85 هزار و پنج میلیون و 130 هزار تومان عقب نشینی کرد.
برخي فعالان بازار مي گويند كه قیمت انواع ارزهای عمده، سکه و طلا هفته گذشته روندی افزایشی داشت، اما روز شنبه بهای آنها در مدار نزولی قرار گرفت. به طوري كه قيمت ارز در روز شنبه براي دلار به 15020، يورو به 17500، پوند 20207؛ درهم 4230، لير تركيه 2630 و يوآن 2300 تومان در بازار آزاد كاهش يافت.
در حالی که طی روزهای گذشته بازار ارز تحت تاثیر اتفاقات سیاسی و هیجانات روانی قرار گرفته، رئیس کل بانک مرکزی به مردم توصیه کرد وارد خریدهای غیرضروري نشوند.
در پی نوسانات روزهای گذشته بازار ارز، رئیس کل بانک مرکزی بار دیگر تأکید کرد که سیاستگذار ارزی با هر نوسانی اقدام به مداخله گسترده در بازار نخواهد کرد و البته به مردم هم توصیه کرد که هیجانی وارد بازار ارز برای خرید و فروش نشوند.
در این میان تلاش‌های بازارساز برای کنترل نرخ و بازگشت ثبات به بازار همچنان ادامه دارد و بانک مرکزی معتقد است که هیچ کدام از مؤلفه‌های اقتصادی طی روزهای گذشته تغییری نداشته تا بازار ارز با مؤلفه‌های اقتصادی دچار نوسان شود، بلکه اتفاقات سیاسی و عوامل غیراقتصادی است که تغییرات نرخ در بازار را رقم می‌زند.
کاهش قیمت دلار در صرافی‌های بانکی
از سوي ديگر، روز شنبه۲۱ اردیبهشت ماه قیمت دلار در بانک‌ها و صرافی‌های بانکی نسبت به پنجشنبه هفته گذشته کاهش یافته است. صرافي هاي مجاز بانكي دلار را 15280 فروخته و 15150 تومان خريداري مي كنند، همچنين يورو به قيمت 17180 تومان فروخته و 17080 تومان خريداري مي شود.
روز شنبه بانک‌ها هر دلار آمریکا را به قیمت ۱۴ هزار و ۸۳۹ تومان می‌خرند که نسبت به روز پنجشنبه هفته گذشته حدود ۸۰ تومان کاهش دارد و قیمت خرید یورو نیز در شعب ارزی بانک‌ها ۱۶ هزار و ۶۷۵ تومان است.همچنين هر پوند انگلیس را نیز ۱۹ هزار و ۳۱۵ تومان خریداری می‌کنند.
از سوی دیگر، قیمت ارز مسافرتی در بانک‌ها همچنان از قیمت فروش آن در بازار بالاتر است؛ به طوری که قیمت فروش ارز مسافرتی در بانک‌ها ۱۷ هزار و ۵۱۳ تومان اعلام شده که با احتساب کارمزد به حدود ۱۷ هزار و ۸۰۰ تومان می‌رسد.
این در حالی است که نرخ خرید یورو در صرافی‌های مجاز بانک مرکزی ۱۷ هزار و ۵۰ تومان و نرخ فروش آن ۱۷ هزار و ۱۵۰ تومان است که نسبت به پنجشنبه گذشته ۵۰ تومان ارزان شده است. این صرافی‌ها همچنین هر دلار آمریکا را ۱۵ هزار و ۱۵۰ تومان خریده و ۱۵ هزار و ۲۵۰ تومان می‌فروشند که قیمت دلار نیز کاهش ۱۰۰ تومانی داشته است.
در بازار طلا نيز با اعلام هر اونس طلا به قيمت 1286 دلار، هر قطعه سکه طلای بهار آزادی طرح جدید پنج میلیون و 130 هزار تومان ارزش داشت و هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم پنج میلیون تومان فروخته شد.نیم سکه نیز 2 میلیون و 900 هزار تومان تا 2 ميليون و 870 هزار، ربع سکه یک میلیون و 900 هزار تا 2 1 ميليون و 870 هزار تومان و هر قطعه سکه گرمی یک میلیون تومان تا 1 ميليون و 10 هزار تومان به فروش رسید.
همچنین در بازار آزاد تهران هر گرم طلای خام 18 عیار 464 هزار تومان فروخته شد و هر مثقال طلا نیز 2 میلیون و 12هزار تومان ارزش گذاری شد. بهای اونس جهانی طلا نیز در بازارهای جهانی به رقم یک هزار و 286 دلار افت کرد.
کشف نرخ واقعی ارز در هفته جاری
از سوي ديگر، كارشناسان مي گويند كه بازار متشکل ارزی در هفته جاری فعالیت خود را آغاز خواهد کرد و قرار است فعالیت این بازار به ساماندهی خرید و فروش ارز و کشف نرخ واقعی بر اساس عرضه و تقاضا منجر شود و این امید وجود دارد که دلار نیز به قیمت واقعی خود نزدیک شود.
وعده ایجاد بازار متشکل ارزی از سال گذشته داده شد و در ابتدا بسیاری بر این باور بودند که بانک مرکزی این بازار را برای در دست گرفتن قدرت تعیین نرخ ایجاد می‌کند و برخی نیز از انتظارات بسیاری زیادی از این بازار داشتند، اما جزئیاتی که از نحوه فعالیت این بازار اعلام شد، نشان داد که بازار متشکل ارزی صرفاً به دنبال ساماندهی بازار ارز است.
این بازار قرار است برای خرید و فروش ارز بین بازیگران اصلی بازار ارز یعنی بانک‌ها و صرافی‌ها ایجاد شود و بر اساس آخرین خبرها درباره این بازار، بانک‌ها و صرافی‌ها مانند شرکت‌های کارگزاری بورس برای خرید و فروش ارز، کد کارگزاری دریافت می‌کنند که این موضوع منوط به تشکیل پرونده و ارائه اطلاعات و مدارک مورد نیازی است که بانک مرکزی به آنها اعلام کرده است.
یکی از مهم‌ترین نقش‌هایی که این بازار قرار است در نظام ارزی کشور ایفا کند، کشف نرخ ارز به صورت عرضه و تقاضاست و بانک مرکزی با تشکیل این بازار به دنبال این است که قیمت ارز را به جای دلالان و بازارهای هرات، سلیمانیه و … عرضه و تقاضای واقعی در بازار تهران مشخص کند.
این موضوعی است که فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز بر آن تاکید و خبر آغاز فعالیت این بازار از هفته جاری را اعلام کرده است.
کشف نرخ واقعی
اما اینکه چگونه این بازار قرار است سبب کشف نرخ ارز در بازار تهران شود، بر اساس برنامه‌ریزی‌هایی است که برای خرید و فروش ارز در این بازار انجام گرفته است؛ به طوریکه با باز شدن بازار در هر روز نخستین قیمتی که یک صرافی یا بانک برای فروش دلار خود اعلام می‌کند، قیمت پایه آن روز است و از آن طریق قیمت در بازار تهران کشف می‌شود.
یکی از تفاوت‌های مهمی که بازار متشکل ارزی با بازار آزاد در زمینه کشف نرخ دارد، این است که قیمت‌های اعلام شده در بازار و کانال‌های اعلام نرخ ارز، بعضاً واقعی نیست و برای ایجاد التهاب در بازار و افزایش نرخ ارز اعلام می‌شود، اما با راه‌اندازی بازار متشکل ارزی این امکان وجود ندارد، چراکه فروشنده باید در ازای قیمتی که برای حجم مشخصی از ارز خود در بازار اعلام می‌کند، موجودی در حساب ارزی خود داشته باشد و به محض اعلام این قیمت، ارز اعلام شده در حساب فرد مسدود می‌شود، بنابراین این بازار امکان انجام معاملات غیرواقعی را ندارد.
همچنین برای قیمت پایه هر روز محدودیتی در نظر گرفته شده که یک تغییر پنج درصدی نسبت به آخرین نرخ روز گذشته است، به این ترتیب امکان نوسان ناگهانی در قیمت ارز در بازار نیز پایین می‌آید.
از سوی دیگر اگر صرافی یا بانکی ارز خود را با قیمت بالایی برای فروش بگذارد، نمی‌تواند التهاب در بازار ایجاد کند، چراکه در این بازار، قیمت‌ها از پایین به بالا در ستون سمت چپ نمایش داده می‌شود و کسی که قیمت بالا اعلام کرده در انتهای لیست قرار می‌گیرد و معاملات از پایین‌ترین قیمت فروش و بالاترین قیمت خرید انجام می‌شود.
هرچند ممکن است روش‌هایی برای ایجاد نوسان و التهاب در بازار متشکل ارزی وجود داشته باشد، اما این احتمال تا حد زیادی کم شده و در عین حال بانک مرکزی نیز باید نظارت مستقیم بر این بازار داشته باشد تا از این گونه موارد جلوگیری کند، چراکه تمامی فعالان بازار متشکل ارزی، بانک‌ها و صرافی‌های مجاز بانک مرکزی هستند.
به این ترتیب با توجه به شرایط فوق، امکان کشف نرخ در بازار تهران ایجاد می‌شود و در صورت اطلاع‌رسانی درست، این قیمت‌ها جای قیمت‌ها غیرمنطقی در بازار آزاد را خواهد گرفت و ممکن است بتواند دلار را به قیمت واقعی خود در درازمدت نزدیک کند.
پیش‌بینی یک فعال بازار از روند قیمت طلا
نایب رئیس دوم اتحادیه طلا و جواهر تهران می‌گوید: سطح داد و ستدها در ماه رمضان به شدت کاهش یافته است و این موضوع کاهش حباب سکه را نشان می‌دهد. حباب سکه در پایان هفته ۶۰ هزار تومان ارزان شد.
نایب رئیس دوم اتحادیه طلا و جواهر تهران در پاسخ به این پرسش که بازار طلا در ماه رمضان چه روندی دارد گفت: هفته گذشته قیمت طلا و سکه در حالی روند صعودی را پشت سر گذاشت که عواملی همچون افزایش هفت دلاری قیمت جهانی طلا و افزایش قیمت ارز در گرانی این فلز گران‌بها نقش داشته است.
محمد کشتی‌آرای افزود: در هفته گذشته به طور متوسط مسکوکات با رشد ۱.۳ درصد رو به رو بودند و همچنین ۱.۳ درصد دیگر نیز قیمت طلا افزایش یافت.
او در پاسخ به این پرسش که دور دوم تحریم‌ها چه میزان در افزایش قیمت طلا نقش داشته است اظهار کرد: عمده‌ترین دلیل گرانی در قیمت طلا به افزایش قیمت دلار و افزایش قیمت در بازارهای جهانی طلا ارتباط دارد. البته این روزها بگو مگوهای سیاسی هم باعث شده که قیمت ارز با نوساناتی همراه شود.
کشتی‌آرای درباره سطح داد و ستدها در ماه مبارک رمضان گفت: سطح داد و ستدها در ماه رمضان به شدت کاهش یافته است و این موضوع کاهش حباب سکه را نشان می‌دهد. حباب سکه در پایان هفته ۶۰ هزار تومان کوچک شد. در حقیقت کاهش حباب سکه به معنای کاهش تقاضاست و افزایش قیمت‌ها نیز ارتباطی به افزایش تقاضا ندارد.
او در ادامه اظهار کرد: در شرایط فعلی هر قطعه سکه تمام بهار آزادی حدود ۵۳۰ هزار تومان حباب دارد. متاسفانه شرایط و دگرگونی لحظه‌ای در حوزه سیاست باعث کاهش پیش‌بینی‌ها در حوزه بازار طلا و ارز شده است و از این رو نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی از وضعیت قیمت طلا داشت.
رشد قیمت اونس جهانی طلا
قیمت هر اونس طلا در پایان معاملات روز جمعه با ۰.۱۵درصد افزایش به ۱۲۸۶ دلار و ۵ سنت رسید و رشد هفتگی حدوداً ۰.۶درصدی را تجربه کرد.
در حالی که دولت آمریکا تعرفه‌ها علیه کالاهای چینی را افزایش داده و نگرانی‌ها از کند شدن رشد اقتصاد جهانی را تشدید کرده است، قیمت طلا روز جمعه افزایش داشت و رشد هفتگی را تجربه کرد. در همین حال قیمت فلز پالادیوم به‌دلیل خریدهای فنی و پیش‌خرید‌ها بیش از 5 درصد افزایش یافت.
دولت آمریکا روز جمعه با افزایش تعرفه‌ها علیه 200 میلیارد دلار کالای چینی بار دیگر آتش جنگ تجاری را شعله‌ور ساخت. ترامپ گفت، عجله‌ای برای امضای یک توافق تجاری با چین ندارد.
افزایش تنش تجاری بین آمریکا و چین موجب شده تا بازارهای بورس در سراسر جهان تحت فشار قرار بگیرند و تقاضا برای سرمایه گذاری در بازارهای امن نظیر بازار طلا افزایش یابد.
راب لوتس، تحلیلگر بازار طلا در این باره گفت: قیمت طلا افزایش یافته و تا زمانی که تنش‌ها بین آمریکا و چین ادامه یابد، قیمت فلز زرد باز هم بالاتر خواهد رفت.
ضرورت افزايش نرخ هاي رسمي ارز
برخي كارشناسان با اشاره به تورم يكسال اخير معتقدند كه نرخ هاي رسمي ارز از فروردين و ارديبهشت 97 كه دلار 4200 توماني وارد بازار شده تغيير نكرده است در حالي كه ادامه اين نرخ، عملا به معناي افزايش ميزان رانت و فاصله آن با نرخ بازار آزاد است و حتي پوشش دهنده تورم جهاني و تورم جهاني نيست. براين اساس به نظر مي رسد كه سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی به یک خوانش جدید محتاج است.
از ابتدا قرار بود که نرخ، متناسب با شرایط اقتصادی تعدیل شود. اگرچه در ماه‌های ابتدایی اجرا، تعدیل نرخ دنبال شد.اما با اجرایی شدن بازار دوم، وعده داده‌شده، فراموش شد.با فرمان رئیس‌جمهور نرخ از حدود ۴۴۰۰ مجددا به ۴۲۰۰ بازگشت.تصمیمی که حداقل ۱۲ هزار میلیارد تومان رانت جدید به اقتصاد ایران اضافه كرده است.
اثر عوامل سياسي بر بازار
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به عدم تغيير عوامل بنياني اقتصادي بازار ارز تأکید کرد: نوسانات ارز محصول متغيرهاي سياسي است و این روزها با موج اخبار سیاسی، نرخ ارز نوسانات زیادی را تجربه کرده است که الزاماً اقتصادی نیست و محصول متغیرهای سیاسی است، چرا که عوامل بنیادی اقتصادی در این مدت تغییرات قابل توجهی نداشته اند. لذا با توجه به تغییرات مداوم شیب و جهت متغیرهای سیاسی، توجه مردم عزیز را به ریسک زیاد این بازار جلب می کنم.
دکتر عبدالناصر همتی با اشاره به ضرورت تجدید نظر در بودجه سال جاری تأکید کرد: در کنار تلاش های دولت برای افزایش صادرات نفت، کنترل هزینه ها و راه های مختلف تأمین منابع مالی جایگزین در بودجه، من اعتقاد راسخ دارم که اجتناب از پولی کردن کسری بودجه باید یک اصل غیر قابل مناقشه باشد و باید راه های دیگری را برای افزایش درآمدها دنبال کرد.
وي با اشاره به موضوع رمز دوم يكبار مصرف گفت: در قضیه تبدیل رمز دوم به رمز یکبار مصرف، بانک ها نباید هیچ هزینه ای به مشتریان خود تحمیل کنند. در تبدیل رمز دوم ایستای بانکی به رمز پویا به حوزه فناوری تاکید کردم که دقت بیشتری بکنند و اجرای طرح برای تأمین امنیت حساب ها، نبایستی به کسب و کارهای نوپا لطمه بزند و در اجرای آن هیچ هزینه ای نباید به مشتریان بانک ها تحمیل شود.
