چشم انداز بازارهاي مالي در سال رونق توليد؛‌ روزي 1000 ميليارد تومان به نقدينگي اضافه شده است

اقتصاد گردان -  قائم مقام بانک مرکزی در افتتاحيه اولين نمايشگاه اقتصادي سال رونق توليد اعلام کرد که با اقدامات انجام شده، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی از ۱۸۲ هزار میلیارد تومان در پایان مهرماه سال گذشته به ۱۶۶ هزار میلیارد تومان در پایان بهمن ماه سال ۹۷ رسیده و ميزان نقدينگي نيز به 1830 هزار ميليارد تومان در پايان بهمن رسيده است.

دوازدهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه دوم اردیبهشت ماه در محل دایمی نمایشگاه های بین المللی تهران و با حضور فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارايی، شاپور محمدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، غلامرضا سلیمانی رئیس کل بیمه مرکزی و سورنا ستاری معاون فناوری رئیس جمهور افتتاح شد.

اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی در مراسم افتتاحیه دوازدهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه اظهار داشت: یکی از مولفه های مهم در بازار پول، بدهی بانک ها است که به دلایل مختلف افزایش یافته بود.  امابا اقدامات صورت گرفته بدهی بانک ها که در پایان مهرماه ۹۷ به ۱۸۲ هزار میلیارد تومان رسیده بود، در پایان بهمن ماه سال گذشته به ۱۶۶ هزار میلیارد تومان رسید و طي 4 ماه، به ميزان 16 هزارميليارد تومان كاهش يافت. 

به گفته وی، حمایت از تولید، اشتغال از آغاز دولت یازدهم یکی از جهت گیری های بانک ‌مرکزی بود و منابع بانکی عمدتا صرف سرمایه در گردش شد و سیاست های کنونی بانک‌ مرکزی حول این سیاست است.

کمیجانی تاکید کرد: اقتصاد ما بانک محور است و عمده تامین مالی بر عهده سیستم بانکی است و باید تمرکز نظام بانکی بر تامین مالی بنگاه های کوچک و متوسط و بنگاه های بزرگ بر عهده بازار سرمایه باشد.

وی با اشاره به اینکه بازارهای مالی در تحقق اهدافی از جمله رشد اقتصادی سهم زیادی دارند، گفت: اما اینکه این بازارها تا چه میزان در تامین مالی ایفا نقش ایفا کنند، به شفافیت و فراهم بودن بسترهای لازم برای دسترسی به اطلاعات از یکسو و از سوی دیگر به توسعه بازار مالی و ایجاد ثبات در اقتصاد کلان ارتباط دارد.

کمیجانی افزود: بانک مرکزی در سال های اخیر با رعایت قوانین و مقررات سعی در ایجاد فضایی شفاف و سازگاری و انطباق با استانداردهای بین المللی از جمله IFRS و استاندارد سازی صورت های مالی بانک‌ها داشته است.

قائم مقام بانک مرکزی با بیان اینکه در سال ۹۷ نیز شاهد تحولاتی در بازار پولی و ارزی بودیم، ادامه داد: تلاش بانک مرکزی در جهت ثبات در بازار ارز بود اما در کنار این اقدامات در بعد ریالی و حمایت از تولید و اشتغال نیز اقداماتی انجام شد.

کمیجانی درباره این اقدامات توضیح داد: بانک ‌مرکزی با هدایت جریانات ریالی و کاهش سقف تراکنش ۵۰ میلیون تومانی در کارت های بانکی و ساماندهی چک های تضمینی توانست حجم زیادی از عملیات سوداگری در بازار ارز را سر و سامان دهد. وی ادامه داد: همچنین بانک مرکزی با بررسی های متعدد دستورالعمل سپرده گذاری مبتنی بر ارز را تصویب کرد که به زودی اجرایی خواهد شد.

اکبر کمیجانی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه بورس، بانک و بیمه در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران افزود: سیاست های اصلی بانک مرکزی پس از استقرار دولت یازدهم تاکنون، حمایت از تولید و اشتغال آفرینی و تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی است.

قائم مقام بانک مرکزی گفت: 60 درصد تسهیلات پرداختی شبکه بانکی صرف تامین منابع سرمایه در گردش واحدهای تولیدی شده در حالی که سال 91 تخصیص حدود 45 درصد بود.

قائم مقام بانک مرکزی اضافه کرد: کل تسهیلات پرداختی از 195 هزار میلیارد تومان در سال 91 به 649 هزار میلیارد تومان در بهمن سال 97 رسید و  ظرف شش سال 454 هزار ميليارد تومان بيشتر شد. همچنين سهم بخش صنعت و معدن و توليد نیز از تسهيلات بانكي به 80 درصد رسیده است.

قایم مقام بانک مرکزی در ارتباط با اقدامات انجام شده برای مهار نوسان نرخ ارز هم گفت: سیاست های اجرا شده توسط بانک مدکزی توانست فعالیتهای سوداگرانه در بازار ارز را مهار کند.

وی پیرامون اقدامات انجام شده برای ایجاد آرامش در فضای اقتصادی گفت: پیگیری اجرای استانداردهای گزارشگری مالی ( IFRS ) که اجرای آن راه را برای حضور بانک های کشور در عرصه بین المللی هموار می‌کند، از جمله اقدامات است. 

کمیجانی افزود: پارسال به دلیل تحریم، بازار ارز دچار نوسان شد که برای مهار آن اقداماتی در عرصه ارزی و ریالی صورت گرفت. 

وی اضافه کرد: بانک مرکزی چندی پیش دستورالعمل سپرده گذاری مبتنی بر ارز را تصویب کرد که در آینده نزدیک اجرایی خواهد شد. 

قائم مقام بانک مرکزی در رابطه با نقدینگی نیز گفت:سال های گذشته، انباشت نقدینگی داشتیم به طوری که در دوازده ماه منتهی به بهمن 97 میزان نقدینگی افزایش یافت که از نظر شدت رشد در مقایسه با بهمن سال 96 یک دهم درصد کاهش را نشان می‌دهد. 

کمیجانی درباره دستورالعمل عملیات بازار باز نیز گفت: عملیات بازار باز در هفته گذشته توسط شورای پول و اعتبار به تصویب رسید که از ابزارهای مهم سیاست پولی در کشورهای توسعه یافته به شمار می رود. 

وی خاطر نشان کرد: براساس قانون بانکداری بدون ربا پیش از این امکان استفاده از این ابزار وجود نداشت، اما با توجه به انتشار اسناد خزانه اسلامی در سال های اخیر که حجم زیادی را شامل می شود، ابزار لازم برای اجرای عملیات بازار باز در اختیار بانک مرکزی قرار گرفت. 

قائم مقام بانک مرکزی درباره کاهش بدهی بانک‌ها نیز گفت: براساس شاخص‌های مهم که در پایه پولی تأثیرگذار است، بحث بدهی بانک‌ها است که در سال‌های گذشته به دلایل مختلف رشد داشت. به گفته کمیجانی، مهر ماه 97 بدهی بانک ها 182 هزار میلیارد تومان بود که در پایان بهمن 97 از طریق اقدامات انجام شده به 166 هزار میلیارد تومان کاهش یافت.

همچنين رییس کل بیمه مرکزی ایران در اين مراسم گفت: در صورت ایجاد صندوق بیمه خسارت حوادث طبیعی، واحدهای مسکونی کشور با پرداخت ماهانه پنج هزار تومان به نرخ پایه 30 میلیون تومان در برابر حوادث طبیعی بیمه می شوند.

در مراسم افتتاحیه نمایشگاه بورس، بانک و بیمه افزود: طرح تاسیس ایجاد صندوق بیمه حوادث طبیعی در حال بررسی و تصویب در هیات دولت است.

رییس کل بیمه مرکزی اضافه کرد: با اجرای این طرح، گام مهمی برای مقابله با پیامدهای حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله برداشته می شود.

وی ادامه داد: با راه اندازی این صندوق حدود 30 میلیون واحد مسکونی در کشور به نرخ پایه 30 میلیون تومان بیمه می شوند.

سلیمانی گفت: حق بیمه سالانه این صندوق 120 هزار تومان است که نیمی از آن را دولت تامین خواهد کرد و بقیه را مردم و مالکان واحدهای مسکونی پرداخت می کنند.

رییس کل بیمه مرکزی تصریح کرد: تلاش می شود خسارت های سیلاب های اخیر به سرعت پرداخت شود.

وی به خسارت سیلاب های اخیر اشاره کرد و ادامه داد: حدود 450 هزار واحد مسکونی آسیب دیده بر اثر سیل، تحت پوشش بیمه قرار داشتند که شرکت های بیمه در حال ارزیابی و پرداخت خسارت های آنها هستند.

سلیمانی با بیان اینکه بیمه می تواند با اطمینان آوری در اقتصاد، نقش مهی در توسعه اقتصادی کشورها ایجاد کند، افزود: صنعت بیمه می تواند بخشی از تامین مالی شرکت ها و واحدهای اقتصادی را انجام دهد.

وی گفت: اکنون حدود 60 هزار میلیارد تومان حق بیمه در کشور دریافت می شود که قابل افزایش تا 180 هزار میلیارد تومان است.

ریس کل بیمه مرکزی افزود: مجموع سرمایه گذاری بیمه هر ساله 19 درصد رشد داشته، اما سرمایه گذاری بیمه در بازار سرمایه و اوراق بدهی 7.5 درصد رشد داشته است. در کشورهای پیشرفته میزان این سرمایه گذاری در بخش بیمه زندگی 50 درصد و غیر بیمه زندگی بیش از 70 درصد است.

وی با بیان اینکه افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور 2.3 درصد است، گفت: سهم بیمه زندگی از 9.1 درصد در سال 92 به 15 درصد در سال97 رسید.

سلیمانی افزود: اواراق بهادار بیمه ای در دنیا در سال 2017 حدود 13 میلیارد دلار بود که در سال 2018 به 30 میلیارد دلار رسید که نشان هنده رشد اهمیت این اوراق است.

وی افزود: با توجه به حادثه خیز بودن کشور باید توجه بیشتری به این نوع اوراق شود که بر این ریس کل بیمه مرکزی تلاش می شود تاییدیه های لازم برای انتشار این اوراق اخذ شود.

سلیمانی یادآور شد: این اوراق در زمان تحریم می تواند جای خالی شرکت های بین المللی بیمه ای را پر کند؛ در واقع با انتشار این اوراق می توان آنها را جایگزین شرکت های اتکایی بین المللی کرد.

وی افزود: با وجود خروج شرکتهای بین المملی از ایران، شرکت های داخلی توانستند حتی بیمه های با ریسک را نیز پوشش دهند.

ریس کل بیمه مرکزی گفت: در سال 97 حق بیمه ها 29 درصد افزایش یافت و به 434 هزار میلیارد تومان رسید. سهم بخش دولتی در بیمه در حال کاهش است و بر این اساس سهم بخش غیر دولتی به 68 درصد افزایش یافت.

سلیمانی اضافه کرد: در سال 97 شمار صدور بیمه نامه نیز با رشد 15 درصدی به 70 میلیون بیمه نامه رسید. پارسال 27 هزار میلیارد تومان خسارت توسط شرکت های بیمه پرداخت شد که نسبت به سال 96 حدود 28 درصد رشد داشته است.

سلیمانی به برنامه افزایش سرمایه شرکتهای بیمه اشاره کرد و گفت: آین نامه آن تصویب شده که امیدوارم امسال اجرایی شود.

رئیس کل بیمه مرکزی اعلام کرد: در صورت تصویب لایحه صندوق بیمه حوادث طبیعی، ۳۰ میلیون واحد مسکونی تا سقف ۳۰ میلیون تومان بیمه می‌شوند که هزینه این بیمه‌نامه‌ها حدود ۱۲۰ هزار تومان است که نیمی از آن را دولت پرداخت می‌کند و نیم دیگر را مردم ماهانه ۵۰۰۰ تومان می‌پردازند.

غلامرضا سلیمانی در مراسم افتتاحیه دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه با بیان اینکه عملکرد بانک، بیمه و بورس در هر کشوری نشان‌دهنده وضعیت اقتصادی آن کشور است، گفت: ایجاد یک نظام کارآمد مالی بستگی به فعالیت حوزه‌های بانک، بیمه و بورس دارد. اما این حوزه‌ها وقتی می‌توانند واقعاً مؤثر باشند که با هم تعامل داشته باشند.

سلیمانی با بیان اینکه صنعت بیمه اگر بتواند در ایجاد اطمینان‌بخشی موفق باشد می‌تواند موجب رشد اقتصادی شود، اظهار کرد: صنعت بیمه می‌تواند از سرمایه‌های خرد استفاده کند و آنها را برای تأمین مالی سرمایه‌گذاری‌های مختلف هدایت کند.

او نسبت سرمایه بیمه به سرمایه واقعی را هشت درصد عنوان کرد و افزود: سرمایه‌گذاری در حوزه بیمه هر ساله ۱۹ درصد رشد داشته است. در همین راستا آئین‌نامه شماره ۶۰ تصویب شده است تا بیمه‌ها بتوانند در بازار سرمایه حضور بیشتری داشته باشد.

رئیس کل بیمه مرکزی همچنین به رشد سهم بیمه زندگی از مجموع بیمه‌نامه‌ها در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: سهم بیمه زندگی در سال ۱۳۹۲ حدود ۱.۲ درصد بود که این آمار سال گذشته به ۱۵ درصد رسید.

سلیمانی به سهم اوراق بهادار بیمه‌ای در سطوح جهانی هم اشاره کرد و افزود: اوراق بهادار بیمه‌ای در سال ۲۰۱۷ حدود ۱۳ میلیارد دلار ارزش داشتند. ارزش این اوراق در سال ۲۰۱۸ به حدود ۳۰ میلیارد دلار رسید که ۵۰ درصد آن مربوط به ریسک‌های فاجعه‌آمیز است.

او از رشد ۱۵ درصد بیمه‌نامه‌های صادر شده در سال گذشته خبر داد و گفت: در سال ۱۳۹۷ حدود ۷۰ میلیون بیمه‌نامه صادر شده است. صنعت بیمه ظرفیت بالایی در کشور دارد که از این جهت باید تلاش کنیم تا صنعت بیمه را در کشور بومی کنیم.

رئیس کل بیمه مرکزی همچنین تحریم‌ها را عاملی برای قبول ریسک حوادث فاجعه‌آمیز در کشور توصیف کرد و آن را موجب رشد بیمه‌ها در کشور ارزیابی کرد.

سلیمانی همچنین به پیگیری لایحه صندوق بیمه حوادث طبیعی هم اشاره کرد و گفت: اگر بتوانیم این لایحه را به تصویب برسانیم کار بزرگی کرده‌ایم. طبق دستور العملی که به دولت ارسال کرده‌ایم قصد داریم ۳۰ میلیون واحد مسکونی را تا سقف ۳۰ میلیون تومان بیمه کنیم. هزینه این بیمه نامه‌ها حدود ۱۲۰ هزار تومان خواهد بود که دولت ۵۰ درصد از آن را پرداخت خواهد کرد و مردم هم ۶۰ هزار تومان مابقی را به قرار ماهی ۵,۰۰۰ تومان پرداخت خواهند کرد.

رویکرد دوازدهمین نمایشگاه بورس علاوه بر فرهنگ‌سازی، توسعه سواد مالی و گسترش فرهنگ سرمایه گذاری، افزایش سطح تعاملات بین المللی خانواده بازار مالی کشور است.

در این نمایشگاه نمایندگانی از کشورهای انگلیس، سوئیس، عمان، اردن، سوریه، بلغارستان و آلمان حضور دارند و دو موسسه بزرگ بین المللی با نام انجمن بین المللی روابط عمومی IPRA و شرکت ARJAN CAPITAL به منظور برگزاری کارگاه آموزشی در فاینکس دوازدهم حضور پیدا کردند.

معاونین و مدیران ارشد بورس عمان، نمایندگانی از نهاد ناظر بازار سرمایه سوریه و نمایندگانی از کشور بلغارستان، سوییس و آلمان نیز به ایران سفر می کنند و در این نمایشگاه حضور دارند.

برای نخستین بار نمایندگانی از بورس اردن در این نمایشگاه حضور یافتند که پیش از این ارتباط ویژه ای میان بازار سرمایه دو کشور وجود نداشت.

گفتنی است، دوازدهمین نمایشگاه بورس، بانک و بیمه مجموعه‌ای از اقدامات، دستاوردها و برنامه های آتی بازار مالی کشور را به آحاد جامعه معرفی می کند و از سوی دیگر سطح ارتباطات سرمایه‌گذاران، سپرده‌گذاران و همه فعالین بازار پول و سرمایه را گسترش می دهد و مخاطبان می توانند از مسیر باز تعاملات بین المللی فاینکس دوازدهم به بهترین شکل بهره برداری کنند.