براي كاهش اضافه برداشت بانك ها برنامه داريم / بازار متشکل ارزی تا پایان ماه عملیاتی می‌شود
همتي خبر داد: خنثي سازي چند اقدام براي به هم ريختن بازار ارز، سياست بازار باز و كانال نرخ سود بانكي در سال 98، تغییر ترکیب نقدینگی با رشد پایه پولی
گزارش‌های محرمانه برخی کشورهای همسایه نشان می‌دهد عده‌ای می‌خواستند در نوروز ۹۸ بازار ارز را به هم بریزند، خوشبختانه بازار ارز را کنترل کرده و اجازه دخالت دلالان در بازار را ندادیم چند نوع اقدام مختلف براي به هم ريختن بازار ارز در هفته هاي اخير انجام دادند تا بازار را با نوسان و التهاب و رشد شديد قيمت ها مواجه كنند، اما موفق نشدند./ رشد نقدینگی ناشی از سود سپرده‌ها و اضافه برداشت بانك ها كمكي به رونق توليد نمي كند بايد نقدينگي جديد به توليد تزريق شود / وقتي بانك ملي بودم، آقاي هاشمي رفسنجاني سوال كرد كه وقتي پول در بازار و توليد كم است و نياز به نقدينگي زياد احساس مي كنند، چرا گفته مي شود كه رشد نقدينگي و حجم آن زياد است گفتم براي آن كه اين نقدنيگي در بازار نيست بلكه در حساب سپرده ها و جاهاي مشخصي مانند دارايي بانك ها و شركت هاست و گردش ندارد
اقتصاد گردان - محسن شمشيري
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه نرخ کنونی ارز در بازار واقعی نیست، گفت: روز شنبه۱۰ برابر ارزی که به مردم در صرافی‌های بانکی به قیمت 13200 تومان فروخته شده، ارز از مردم به قیمت 13100تومان خریداری كرديم که اختلاف قیمت ۱۰۰ تومانی داشته است. این در حالی است که در بازار قیمت دلار را 13600 تومان اعلام شده بود. بود. این آمارها نشان می‌دهد که تنها جوسازی سایت‌ها و دلالان است که می‌خواهد نرخ را بالا ببرند و اقتصاد و بازار عملا مي تواند كاهش نرخ هاي ارز را تجربه كند.
عبدالناصر همتی در دیدار نوروزی با اصحاب رسانه با بیان اینکه سال ۹۷ سالی سخت و استثنایی بود و دشمن به اقتصاد کشور فشار زیادی وارد کرد، اظهار داشت: خوشحالم که خدا این توفیق را به من و همکارانم داد که بتوانیم جلوی بهم ریختی در اقتصاد را بگیریم، البته می‌دانم که فشارهای معیشتی به مردم و به خصوص طبقات پایین و متوسط به دلیل افزایش نرخ ارز و رانت‌خواری‌هایی که برخی در توزیع کالاهای اساسی انجام دادند، وارد شد.
چند اقدام براي به هم ريختن بازار ارز
وي با بیان اینکه چند نوع اقدام مختلف براي به هم ريختن بازار ارز در هفته هاي اخير انجام دادند تا بازار را با نوسان و التهاب و رشد شديد قيمت ها مواجه كنند، اما موفق نشدند گفت: گزارش‌های محرمانه برخی کشورهای همسایه نشان می‌دهد عده‌ای می‌خواستند در نوروز ۹۸ بازار ارز را به هم بریزند، خوشبختانه بازار ارز را کنترل کرده و اجازه دخالت دلالان در بازار را ندادیم، این در شرایطی است که اكنون قیمت ارز در بازار واقعی نیست و مي تواند بيش از اين كاهش يابد. دشمنان برنامه‌هایی را برای به هم ریختن بازار در سال ۹۸ تدارک دیده بودند، ما نیز برنامه‌هایی برای مقابله داریم و علت اینکه اطلاع‌رسانی نمی‌کنیم این است که اگر روش ها را اعلام کنیم، دشمن سوء استفاده می‌کند.
وی تصریح کرد: امیدوارم نرخ ارز از ۱۱ هزار تومان پایین‌تر بیاید اما من هیچ وقت نگفته‌ام نرخ دلار ۱۱ هزار تومان می‌شود و البته اصلاً نرخ اعلام نکرده و هیچ وقت هم اعلام نمی‌کنم. اما مي توان اميدوار بود كه نرخ ارز كاهش يابد.
سياست بازار باز
وی تاکید کرد: نکته مهمی که امسال حتما اجرا خواهیم کرد سیاست‌های بازار باز است یعنی نرخ سود را در کانالی تعیین کنیم و اجازه دهیم بانک‌ها در آن کانال نرخ سود را تنظیم کنند و مقررات جدیدی برای اضافه برداشت بانک‌ها خواهیم گذاشت که انشاالله این اقدام در اولین دستور شورای پول و اعتبار قرار دارد که در صورت تصویب شدن عملیاتی خواهیم کرد.
رشد نقدينگي حاصل سود سپرده ها
همتي با ذكر خاطره اي از هاشمي رفسنجاني و موضوع كمبود نقدينگي در توليد گفت: وقتي بانك ملي بودم، آقاي هاشمي رفسنجاني سوال كرد كه وقتي پول در بازار و توليد كم است و نياز به نقدينگي زياد احساس مي كنند، چرا گفته مي شود كه رشد نقدينگي و حجم آن زياد است گفتم براي آن كه اين نقدنيگي در بازار نيست بلكه در حساب سپرده ها و جاهاي مشخصي مانند دارايي بانك ها و شركت هاست و گردش ندارد و در دست كساني كه توليد مي كنند نيست.
وی در خصوص نقدینگی خاطرنشان کرد: عده اي مي گويند كه نقدينگي سرگردان داريم اما سؤالم این است که نقدینگی سرگردان کجاست، چرا که نقدینگی بيشتر در سپرده هاي بانكي، دارايي بانك ها و شركت ها حضور دارد اما پولي كه بايد در گردش باشد و اقتصاد و بازار و توليد را حمايت كند در حد مورد انتظار نيست. در ایران رشد نقدينگي عمدتا از سود سپرده حاصل می‌شود، و مثلا پرداخت ميانگين سود 20 درصدي به سپرده ها عملا باعث رشد نقدينگي مي شود. پس اعداد و ارقامی که برای نقدینگی اعلام می‌شود، بیشتر به صورت الکترونیکی در حساب ها جابه جا مي شود و نمي توان گفت كه پول جديد به بازار تزريق مي شود و رشد نقدینگی ناشی از سود سپرده‌ها است
وی ادامه داد: نقدینگی سرگردان در کشور وجود ندارد٬ نقدینگی در ایران بیشتر سود سپرده‌ها و سود تسهیلات است، زمانی که سالی ۱۸ تا ۲۰ درصد سود به سپرده ها می دهیم حدود ۲۰ درصد نقدینگی زیاد می‌شود در نتیجه عمده رشد نقدینگی ما ناشی از سود سپرده‌ها است. نقدینگی تحت عنوان دارایی های بانک‌ها و شرکت‌ها و تسهیلات قفل شده و اگر می‌خواهیم نقدینگی آزاد شود باید دارایی های بانک ها فروخته شود و بنگاه داری بانک ها کاهش یابد که طور جدی به دنبال آن هستیم که حتماً اتفاق بیفتد.
وي افزود: براين اساس، بايد تلاش كرد كه ضمن كاهش ميانگين سود سپرده ها و هزينه هاي موجود بانك ها، اضافه برداشت بانك ها كاهش يابد و در مقابل نقدينگي از محل پايه پولي به شكلي رشد كند كه باعث تزريق پول جديد به توليد و اقتصاد شود و عامل رونق و رشد اقتصاد باشد. زيرا روش رشد فعلي نقدينگي باعث رشد توليد و رونق نمي شود.
وي ادامه داد: اين كه گفته مي شود نقدينگي بايد هدايت شود به سادگي امكان پذير نيست زيرا نقدينگي عملا در حساب سپرده هاي مردم، دارايي و شركت داري بانك ها وساير شركت ها متمركز شده و گردش ندارد و لذا بايد مكانيزم مناسبي براي هدايت نقدينگي تعريف كرد كه باعث رشد توليد و رونق اقتصاد شود.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: دارایی بانک‌ها باید فروخته شده و معوقات آنها وصول شود اما نکته اصلی آن است که نقدینگی را نمی‌توان هدایت کرد و مثل مهمان به او گفت اینجا برو و آنجا برو.
همتی با بیان اینکه نقدینگی در دارایی بانک‌ها و شرکت‌داری آنها قفل شده است، گفت: اگر بخواهیم نقدینگی آزاد شود باید دارایی بانک‌ها و شرکت‌های آنها فروخته شود که به طور جدی دنبال آن هستیم و اجرایی خواهد شد.
وی با بیان اینکه هدایت نقدینگی یک تصور عمومی است، اظهار کرد: نقدینگی به جایی می‌رود که بازدهی وجود داشته باشد، بانک‌ها از این راه می‌توانند از اضافه برداشت جلوگیری کنند.
رئیس‌کل بانک مرکزی تاکید کرد: ما به دنبال تغییر ترکیب نقدینگی هستیم که پایه پولی را افزایش دهیم و نقدینگی را به دست مردم برسانیم.
بانک های ناتراز و كاهش اضافه برداشت
به گفته همتی، بسیاری از بانک‌های کشور ناتراز هستند که در حال اصلاح آنها هستیم و امسال برنامه جدي براي آنها داريم كه اضافه برداشت اين بانك ها كه ناترازي دارند، كاهش يابد.
وی در مورد بازار پول و به ویژه بانک‌های ادغامی گفت: باید اطلاع رسانی کامل انجام شود بانک های ناتراز زیاد هستند که برای همه آنها در سال 98 برنامه داریم و در زمان خود اعلام خواهیم کرد، سعی می‌کنیم بر اساس تجارب گذشته با احتیاط و مدیریت شده مسائل را پیش ببریم و اضافه برداشت هاي اين بانك ها را كاهش دهيم.
بازار متشكل ارزي تا پايان فروردين
رییس کل بانک مرکزی با اعلام عملياتي شدن بازار متشکل ارزی تا پایان ماه گفت: اعضای هیئت مدیره بازار متشکل ارزی روز شنبه مشخص شد و به زودی ثبت می‌شود و انشاءالله تا پایان این ماه عملیاتی می‌شود
كنترل ارز و پول
سال ۹۷ سالی سخت و استثنایی برای اقتصاد ایران بود فشار اقتصادی در این سال بسیار بالا بود، ولی ثبات نسبی بازار در نیمه دوم یک موفقیت نسبی برای ما به شمار می‌رود. اوایل تصدی ریاست کل بانک مرکزی بخاطر نگرانی از شرایط بازار ارز تا سه ماه نگرانی شدید داشتم و گاهی شب‌ها خواب به چشمانم نمی‌آمد. اما حالا بازار به ثبات رسیده و از این بابت خوشحال هستم. همین ثبات نسبی که در اقتصاد ایجاد شده بود حرکت خوبی بود و به عنوان یک موفقیت از آن یاد می‌کنیم، هرچند موفقیت نسبی است و موفقیت ما این بود که نگذاریم اوضاع خراب‌تر شود.
همتی با اشاره به دو وظيفه بانك مركزي براي كنترل بازار ارز و پول و تورم تصریح کرد: با توجه به فشار دشمن نگرانی زیادی در مورد بازار پول و ارز داشتیم که باید سیستم‌ها را آماده و ذخایر ارزی را تقویت می‌کردیم و دو تا سه ماه زمان لازم داشتیم تا تمهیدات لازم را برای کنترل بازار انجام دهیم که خوشبختانه نتیجه خوبی داشت.
کاهش تدریجي فشارها
وی ادامه داد: تا به حال قیمتی برای نرخ ارز اعلام نکرده‌ام اما عده‌ای گفتند که همتی گفته نرخ ارز ۱۱ هزار تومان می‌شود، البته امیدوارم که به این عدد برسد و پایین‌تر از آن هم بیاید اما راجع به نرخ صحبت نمی‌کنم و در آینده نیز صحبت نخواهم کرد ولی مطمئنم که آینده بهتر خواهد شد و فشارها به تدریج کاهش پیدا خواهد کرد.
تمرکز دشمنان بر بازار ارز و پول
همتی خاطرنشان کرد: تمرکز دشمنان بر این است که بازار ارز و پول را به هم بزنند و در این زمینه عده‌ای تحلیل‌هایی شبیه این که ایران مانند ونزوئلا می‌شود ارائه می‌کنند که به طور صریح بیان می‌کنم که این موضوعات به هیچ‌وجه صحت ندارد و توانستيم جلوی فشارهای دشمن را بگیریم.
وی با بیان اینکه بخش تجاری باید با بانک مرکزی هماهنگ باشد، گفت: زمانی که دشمن به ارز حمله می‌کند نمی‌توانیم بگوییم ارز باید با بخش تجاری هماهنگ کند، چرا که هدف دشمن نابود کردن ارزش پول ملی است در شرایط عادی باید نرخ ارز را طوری در نظر بگیریم که کار تجارت به خوبی پیش رود اما در شرایط فعلی اولویت ارز است چرا که مستقیماً با ارزش پول ملی و فشارهای سیاسی که به کشور وارد می‌شود ارتباط دارد.
به نماد مقاومت ملي در جهان تبديل مي شويم
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: این اطمینان را می‌دهم که دشمنان نمی‌توانند موفق شوند و جمهوری اسلامی محکم به کار و راه خود ادامه خواهد داد، اما مشکلاتی در پیش داریم که در این شرایط محکم ایستادن و ادامه دادن قطعا ثمره شیرین‌تری خواهد داشت و اگر این مرحله را طی کنیم وارد فاز جدیدی می‌شویم که نمادی ملی در جهان خواهیم بود و مطمئن باشید این فاز اتفاق خواهد افتاد.
وی ادامه داد: عده ای معتقدند که رئیس کل بانک مرکزی نباید زیاد حرف بزند که این حرف درستی است اما این برای زمانی است که شرایط طبیعی باشد اما وقتی همه فشارها بر بانک مرکزی وارد می‌شود نمی‌توان صحبت نکرد و باید به مردم توضیح داد.
سامان دادن سیستم بانکی
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: بي نظمي در سیستم‌های بانکی مختلف داریم که طی سال ها تراکم پیدا کرده و بانک مرکزی باید نسبت به همه آنها پاسخگو باشد و با وجود اینکه معتقدم رئیس کل بانک مرکزی نباید صحبت کند اما خود را مقید می‌بینم که در این شرایط اطلاع‌رسانی‌های لازم را انجام دهم بنابراین پست‌های اینستاگرامی را جایگزین حرف زدن کرده‌ام تا فکر شده‌تر صحبت کنم.
وی افزود: من صحبتی کردم که اگر مردم وارد خرید و فروش و دلالی ارز نشوند، قیمت پایین می‌آید اما قسمت اول را حذف کردند و گفتند همتی گفته که قیمت ارز پایین خواهد آمد.
رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه معتقدم نرخ‌های فعلی ارز واقعی نیست اما به خودم هم اجازه نمی‌دهم که بگویم چه نرخی واقعی است، گفت: هدف ما ایجاد ثبات در بازار ارز است و معتقدیم که ثبات مهم‌تر از نرخ است، فعالان اقتصادی باید در شرایط ثبات بتوانند برنامه‌ریزی کنند و اقتصاد نباید هر روز در نوسان باشد، بنابراین به دلیل حفظ ثبات این‌ها را می‌پذیریم و مدیریت می‌کنیم اما مطمئن باشید که این نرخ‌ها ماندگار نخواهد بود.
