اظهارات مدیران سابق و کنونی شهر تهران درباره میزان بدهی‌های شهرداری

اقتصاد گردان - بدهی شهرداری تهران به بانک‌ها و پیمانکاران موضوع جدیدی نیست و در زمان مدیریت قالیباف نیز مبلغ بدهی‌های شهرداری محل اختلاف اعضای اصولگرا و اصلاح‌طلب شورا بود. آن زمان ناصر امانی، معاون برنامه‌ریزی و امور شورا‌های شهرداری تهران، این عدد را ۲۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده بود، اما دیگر اعضا عدد‌هایی متفاوت را عنوان می‌کردند. 

رحمت‌الله حافظی، رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران، این عدد را ۴۰ هزار میلیارد تومان و محمد حقانی و محمد مهدی تندگویان دیگر اعضای شورای چهارم، این عدد را بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده بودند، اما این مساله مهم تا پایان دوره چهارم شورای شهر تهران در ابهام باقی ماند و در نهایت یک عدد قابل اتکا و قطعی از بدهی‌ها، ارایه نشد. با تغییر مدیریت شهری و روی کار آمدن شورای شهر پنجم، محمد علی نجفی اولین شهردار منتخب شورای پنجم تهران، در 24 دی ماه سال گذشته در نشست علنی پارلمان شهری پایتخت با رونمایی از سند تحویل و تحول شهرداری اعلام کرد: «در بخش بدهی‌ها می‌توان رقم حدود 8 هزار میلیارد تومان اعلام کرد و با توجه به دیون و بدهی‌های ثبت شده و ثبت نشده، قطعی و احتمالی، شهرداری تهران 52 هزار و 100 میلیارد تومان بدهی دارد یعنی 3 برابر بودجه سال 96 شهرداری تهران.» بعد از استعفای نجفی، ‌محمد علی افشانی دومین شهردار منتخب شورای پنجم نیز در 30 مردادماه سال جاری در نشستی عدد میزان بدهی شهرداری را 55 هزار میلیارد تومان ارزیابی کرده بود: «شهرداری تهران مبلغ 55‌هزارمیلیارد تومان بدهی دارد و بخش عمده‌ای از این بدهی نیز به بخش بانکی است که هر ماه سود بانکی نیز به ارقام بدهی اضافه می‌شود.»

سیدمحمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران نیز بارها در صحبت‌های خود بر رقم 55 هزار میلیارد تومان تاکید کرده است. به گفته او شهرداری به بانک شهر 20 هزار میلیارد بدهی دارد و روزانه 17 میلیارد تومان سود بانکی بدهی‌های شهرداری است. میرلوحی بعد از اظهارات قالیباف از شهردار تهران خواست تا بدون در نظر گرفتن ملاحظات اسناد بدهی‌های شهرداری را منتشر کند.

29 آبان سال گذشته نیز سمیع‌الله حسینی مکارم، معاون اقتصادی وقت شهردار تهران درباره بدهی‌های شهرداری گفته بود: «شهرداری تهران بیش از 14 هزار میلیارد تومان به بانک شهر بدهکار است. مجموعه بدهی‌های حاضر و تکمیل پروژه‌ها، بیش از 50 هزار میلیارد تومان است. جالب است بدانید بنیاد مستضعفان 20 سال قبل زمینی به شهرداری داده که بخشی از پول آن هنوز مانده است و حالا می‌گوید یا زمین را به قیمت روز بدهید یا دیرکرد آن را با قیمت روز که حالا 38 برابر شده پرداخت کنید.او با بیان اینکه در حال جمع‌بندی دو نوع بدهی در شهرداری تهران هستیم، افزوده بود: برخی از پیمانکاران از شهرداری شکایت کرده و دادگاه به نفع آنها رأی داده است که چیزی حدود 700 تا 1000 میلیارد تومان هزینه این شکایت‌ها می‌شود و همچنین پرونده‌های زیادی در دادگاه داریم که نمی‌دانیم سرانجامشان چه می‌شود به همین دلیل باید اعلام کنم که رقم بدهی‌ها قطعی نیست.»

لازم به یادآوری است محمدعلی افشانی شهردار سابق تهران جلسه‌ای را برای تعیین تکلیف «مسیر پرداخت بدهی شهرداری به نظام بانکی» و «مدل همکاری بانک‌ها با شهرداری برای تکمیل پروژه‌های شهری» با حضور مدیران عامل چندین بانک خصوصی و دولتی تشکیل داد و با آنها درباره این موارد مذاکره کرد.

اما قالیباف و یارانش همواره درصدد این بوده و هستند تا دوران 12 ساله مدیریت خود بر شهر تهران را جزو سال‌های درخشان و طلایی شهرتهران نشان دهند، در حالی که اوضاع شهر و شهرداری تهران به خوبی نشان‌دهنده حال بد این نهاد عمومی است.بسیاری از کارشناسان شهرداری را یک نهاد ورشکسته می‌دانند که در آینده نزدیک توانایی اداره شهر را نخواهد داشت. شنبه گذشته شهردار اسبق تهران برای چندمین بار عدد سنگین بدهی‌های شهرداری ورشکسته دوران مسوولیتش را در برنامه‌ای تلویزیونی یک‌طرفه تکذیب کرد و آن را «یک دروغ بزرگ» خواند و در ادامه تلویحا درباره مدیریت شهری کنونی گفت: «کار نمی‌کنند و می‌خواهند در قدرت بمانند و دروغ می‌گویند. قالیباف مدعی شد با اسناد تفریغ بودجه، شهرداری را با 16 هزار میلیارد تومان بدهی و 14هزار میلیارد تومان طلب با تایید ذی‌حسابی از دولت تحویل داده است.»

این اظهارات صدای اعتراض رییس شورای شهر تهران و برخی اعضای این شورا را که در این یک‌سال‌و‌نیم درگیر همین بدهی‌ها و شرایط مالی سنگین بوده‌اند، بلند کرده است. خبرنگاران شورا که روزهای یک‌شنبه و سه شنبه برای حضور در جلسات علنی شورای شهر به خیابان بهشت می‌روند هرهفته شاهد تجمع پیمانکاران و طلبکاران شهرداری جلوی در شورا هستند که شعارهایی را علیه شهردار و اعضای شورای شهر سر می‌دهند. این درحالی است که به گفته زهرا ن‍ژاد بهرام، ‌عضو شورای شهر تهران، مطالبات تمام تجمع‌کنندگان مربوط به دوران مدیریت قالیباف است و خود پیمانکاران نیز بر این موضوع تاکید دارند. نکته جالب اینجاست که در دوره قالیباف خبری از تجمع این افراد جلوی در شورا و شهرداری نبود و اکنون هر هفته تعداد زیادی از این افراد به راحتی جلوی در شورا شعارهایی علیه مدیریت شهری سر می‌دهند.

پیروز حناچی، سومین شهردار منتخب شورای پنجم پیش از این درباره پرداخت بدهی پیمانکاران گفته بود: «معاونت مالی در حال بررسی بدهی‌های شهرداری به پیمانکاران است. حدود 80 درصد پیمانکاران از شهرداری طلب‌های جزئی دارند که با کمی برنامه‌ریزی می‌توان آنها را پرداخت کرد، اما 20 درصد طلب‌های هنگفت دارند که پرداخت آن کمی مشکل است. معاونت مالی در حال بررسی وضعیت بدهی‌های شهرداری و تعیین تکلیف آنها است، اما شنیده شده که برخی از این تجمعات با هدایت عواملی از شهرداری‌های نواحی و مناطق صورت می‌گیرد که در صورت اثبات با عوامل آن برخورد خواهد شد و شهرداران مناطق مراقب چنین تحرکاتی باشند.»

صحبت‌های قالیباف در برنامه تلویزیونی یاد شده واکنش‌های بسیاری برانگیخته است.محسن هاشمی رییس شورای شهر تهران این سخنان قالیباف و رفتار یک‌جانبه صداوسیما را غیرمنصفانه و ظلم به شهرداری تهران خوانده و گفته است: هم صداوسیما باید فرصت پاسخگویی به شورا و شهرداری بدهد و هم محمد‌باقر قالیباف باید اظهارات خود را اصلاح کند.

اما پیروزحناچی شهردار کنونی شهر تهران در پاسخ به اظهارات قالیباف تنها به خواندن یک بیت شعر اکتفا کرد و گفت: رنگ رخساره خبر می‌دهد از سر ضمیر. شهردار تهران در پاسخ به این سوال که عضو شورای شهر از شما خواسته است که بدون در نظر گرفتن ملاحظات لیست بدهی‌ها را منتشر کنید، ادامه داد: ما ترجیح می‌دهیم به کار خود ادامه دهیم.

  یک بدهی عمده 30 هزار میلیاردی

زهرا نژادبهرام عضو هیات رییسه شورای شهر نیز در واکنش به این سخنان گفت: آقای قالیباف! فقط یک قلم از بدهی‌های دوران شما ۳۰ هزار میلیارد تومان وام بانکی است.

به گفته نژاد بهرام تنها در یک مورد شهرداری تهران ۳۰ هزار میلیارد تومان به بانک‌ها بدهی دارد که وقتی بدانیم شهرداری تهران در فاصله یکسال و نیم اخیر وامی دریافت نکرده است پرواضح است که این بدهی متوجه مدیریت شهری در دوره آقای قالیباف است.جز این، آقای قالیباف می‌توانند روزهای یک‌شنبه و سه‌شنبه سری به شورای شهر تهران بزنند و حضور پیمانکارانی که در اعتراض به عدم پرداخت حق پیمان خود تجمع می‌کنند را از نزدیک ببینند. این پیمانکاران در دوره مدیریت ایشان قرارداد بسته‌اند و طلبکار هستند. چنین وضعیتی را نمی‌توان نادیده گرفت و گفت شهرداری تهران بدهی‌ای نداشته است .

اما از منظری دیگر هم پخش سخنان آقای قالیباف قابل تأمل است. رفتار صدا و سیما که بطور مرتب تجمع‌های پیمانکاران مقابل شورای شهر تهران را پخش می‌کند جای پرسش دارد که چگونه از آقای قالیباف نپرسیده است اگر شهرداری تهران بدهی نداشته است پس این همه تجمع برای چیست؟ در عین حال رسانه ملی باید همان ظرفیتی که برای آقای قالیباف ایجاد کرد را برای مجموعه مدیریت شهری کنونی و دوستان ما در شورای شهر تهران هم ایجاد کند.

    واکنش تندگویان به اظهارات قالیباف

محمد مهدی تندگویان، عضو سابق شورای شهر تهران به اظهارات محمد باقر قالیباف شهردار پیشین تهران درباره بدهی‌های شهرداری نیز واکنش نشان داد و با انتشار عکسی که در آن محمود احمدی‌نژاد و قالیباف درکنار یکدیگرنشسته‌اند در صفحه شخصی توییتر خود نوشت: «چند شب پیش در برنامه بدون توقف پاسخ آقای قالیباف به میزان بدهی‌ها‌ی شهرداری در زمان مدیریت ایشان را دیدم و تازه فهمیدم این عکس در همنیشینی ایشان با برادر احمدی‌نژاد چقدر طبیعی است.خدایا لحظه‌ای ما را به حال خودمان رها نکن.»