بررسي دلایل رخوت بازار سهام
كاهش 562 واحدي شاخص بورس در دو روز
شاخص كل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات روز گذشته با كاهش 495 واحدي همراه شد و در نهايت به رقم 157 هزارو 972 واحدي بازگشت. شاخص اکثر گروه ها قرمز شده بود و خبر از رشد و تحرک مثبت در بازار نبود. البته این توصیف، توصیف تنها دیروز نیست، روزهای زیادی است که تالار حافظ شاهد رخوت و رکودی است که پس از یک دوره رشد شارپی ایجاد شده و هیچ خبر خوبی نمی رسد تا این بازار اندکی روی خوش ببیند
اقتصاد گردان - در همين حال شاخص بازار اول با کاهش 374 واحد، رقم 117 هزار و 623 واحدي را تجربه كرد و در نقطه مقابل شاخص بازار دوم با افت 943 واحدی به رقم 308 هزار و 719 واحد ريزش پيدا كرد. علاوه بر اين شاخص کل هم وزن با افزایش 64 واحدی، رقم 29 هزار و 756 واحد را به ثبت رساند. افزون بر اين، شاخص سهام آزاد شناور نیز با کاهش 692 واحدی به رقم 175 هزار و 123 واحد عقب‌نشيني كرد. همچنين، ديروز معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های گل گهر با 68 واحد ، چادرملو با 39 واحد و پتروشیمی خارک با 23 واحد افزایش بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند. در مقابل، معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های بانک صادرات ایران با 66 واحد، بانک ملت با 52 واحد و ملی صنایع مس ایران با 40 واحد کاهش ، بیشترین تأثیر منفی را در محاسبه این نماگر به دوش کشیدند. بر اساس اين گزارش، ارزش کل معاملات ديروز بورس تهران در حالی به بیش از 356 میلیارد تومان نمایش داده شد که ناشی از دست به دست شدن یک میلیارد و 244 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 134 هزار و 333 نوبت داد و ستد بود. از سويي ديگر، ديروز شاخص کل فرابورس با رشد یک واحدی همراه شد و در نهايت رقم یک هزار و 934 واحد را به خود اختصاص داد.
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات روز یکشنبه با کاهش 67 واحدی همراه شد و در نهایت به رقم 158 هزارو 468 واحدی بازگشت. علاوه بر این شاخص بازار اول با کاهش 47 واحدی، رقم 117 هزار و 996 واحد را به خود اختصاص داد و در نقطه مقابل شاخص بازار دوم با افت 144 واحدی رقم 309 هزار و 662 واحد را تجربه کرد. افزون بر این، شاخص کل هم وزن با افزایش 95 واحدی رقم 29 هزار و 692 واحد را به ثبت رساند. همچنین، شاخص سهام آزاد شناور نیز با ریزش 164 واحدی به رقم 175 هزار و 816 واحد بازگشت. بر این اساس، روز یکشنبه معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های گروه مپنا با 56 واحد و پتروشیمی پارس با 32 واحد و ایران خودرو با 28 واحد افزایش بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند.
در مقابل، معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری توسعه معدن و فلزات با 49 واحد، فولاد مبارکه با 35 واحد و پالایش نفت اصفهان با 29 واحد کاهش، بیشترین تأثیر منفی را در محاسبه این نماگر به دوش کشیدند. علاوه بر این، ارزش کل معاملات روز یکشنبه بورس تهران در حالی به بیش از 408 میلیارد تومان نمایش داده شد که ناشی از دست به دست شدن یک میلیارد و 85 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 110 هزار و 650 نوبت داد و ستد بود. از سویی دیگر، نخستین روز معاملاتی هفته جاری در فرابورس ایران با جابه‌جایی بیش از 605 میلیون ورقه بهادار به ارزش 2 هزار و 349 میلیارد و 235 ریال در مجموع بازار‌ها و قرار گرفتن شاخص کل در سطح 1933 واحدی به پایان رسید. همچنین، شاخص کل فرابورس روز یکشنبه پس از تجربه کاهش حدود یک واحدی، در پایان معاملات در ارتفاع 1933 واحدی قرار گرفت و حمایت نماد‌های «میدکو» و «مارون» از آیفکس نیز نتوانست بر اهرم منفی و 6 واحدی نماد «ذوب» غلبه کند. بر اساس این گزارش، رصد نماد‌های فرابورسی نشان می‌دهد در روزی که گذشت نماد «قاسم» بیشترین افزایش قیمت و نماد «زبینا» بیشترین کاهش قیمت را تجربه کرده‌اند و عنوان پربازدید‌ترین‌ها به سه نماد «ذوب»، «سمگا» و «زدشت» رسیده است. بازار سهام فرابورس نیز در روزی که گذشت شاهد دستبه دست شدن 298 میلیون سهم به ارزش 730 میلیارد ریال در مجموع دو بازار اول و دوم خود بود و نماد «ذوب» با حجم معاملاتی 140 میلیون سهمی به ارزش 190 میلیارد ریال به لحاظ ثبت بیشترین حجم و ارزش معاملاتی در این دو بازار صدر‌نشین شد. افزون بر این، بازار پایه به استقبال معامله 298 میلیون سهم به ارزش 914 میلیارد ریال رفت. در بازار ابزار‌های نوین مالی و در قالب معاملات اوراق تسهیلات مسکن، اوراق بدهی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله روز یکشنبه 9 میلیون ورقه به ارزش 705 میلیارد ریال میان معامله‌گران دستبه دست شد که نماد «اعتماد» با معاملاتی به ارزش بیش از 112 میلیارد ریال از نظر ارزش معاملاتی در این بازار صدر‌نشین شد.
دلايل نزولي شدن بازار
روز سه شنبه بازار روند نزولی داشت. شاخص اکثر گروه ها قرمز شده بود و خبر از رشد و تحرک مثبت در بازار نبود. البته این توصیف، توصیف تنها دیروز نیست، روزهای زیادی است که تالار حافظ شاهد رخوت و رکودی است که پس از یک دوره رشد شارپی ایجاد شده و هیچ خبر خوبی نمی رسد تا این بازار اندکی روی خوش ببیند.
البته باید به این موضوع نیز توجه داشت که همواره از گذشته تا به حال، در روزهای نیمه تعطیل به دلیل قرارگیری مابین تعطیلات رسمی، شاهد چنین فضایی بوده‌ایم. از سوی دیگر، بازارهای جهانی هم به عنوان یکی از مهمترین محرک‌های بازارهای سهام، در هفته گذشته به دلیل سال نوی چینی نیمه تعطیل بودند و این همگرایی تصادفی باعث شده که در این روزها، بازار سهام نیز معاملاتی کم‌حجم و کم‌نوسان را سپری کند.
بازار داغ شایعات از سیمان تا بازار پایه
ناگفته نماند که نیمه ابتدایی بازار نسبت به نیمه دوم سبزتر بود، اما به هرحال کلیت فضا، تعادلی بود. با وجود کم‌خبری بازار سرمایه، بازار پایه فرابورس کانون شایعات بود، یکی از مواردی که بر بازار پایه فرابورس، به عنوان یک بازار حاشیه‌ای، اما پرطرفدار و پرنوسان، سایه انداخته بود، شایعه محدودیت‌های جدید از حیث تعداد روزهای معاملاتی و دامنه نوسان برای این بازار بود که سرمایه‌گذاران این بازار را هراسان کرده است. تغییراتی که کلیت آن از طرف رییس سازمان بورس تأیید شد، اما محدودیت‌های سنگین شایعه شده از جانب وی تکذیب شد و به گفته شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس تغیرات به نفع سهامداران خواهد بود و به زودی اطلاع‌رسانی خواهد شد.
شایعه داغ دیگر این روزها در بازار مربوط به گروه سهام سیمانی است که هرچند اتفاق خاصی نیفتاده اما با اقبال مواجهند. مهمترین شایعه این گروه مربوط به افزایش 20 درصدی نرخ سیمان است که قرار بود تا آخر بهمن تکلیف آن روشن شود. به گفته عبدالرضا شيخان، دبير انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان ايران با توجه به جهش تورم و افزایش هزینه‌های شرکت‌های سیمانی، چنین افزایش نرخ امری ناگریز است اما در زمان مقررشده حاصل نخواهد شد. در حال حاضر افزایش نرخ سیمان، در انتظار بررسی‌های یک مرکز مالی معتبر از قیمت تمام شده صنعت سیمان است. بر اساس گزارش این مرکز مالی تصمیمات در خصوص میزان افزایش نرخ گرفته و ابلاغ می‌شود.
حجم و ارزش معاملات کم است
در همین رابطه نوید اختری زاده، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با «تعادل» در خصوص دلیل وضعیت نابسامان این روزهای بازار گفت: هم اکنون بازار در فاز فرسایشی فرو رفته است. حجم و ارزش بازار در این روزها نشان می دهد که نباید به رشد بازار در کوتاه مدت امیدوار باشیم. در واقع به نظر می رسد که تا موقعی که به این شکل باشد، نباید انتظار رشد چشمگیر و بازدهی اساسی در بازار سهام داشته باشیم.
وی افزود: از طرفی همه فکر می کردند به طور سنتی در 22 بهمن به صورت دستوری بازار مثبت شود، اما دیدیم که روند طبیعی خود را طی کرد و اتفاقی در این روزها نیفتاد. بنابراین احتمالا تا پایان اسفند، وضعیت بازار به همین منوال ادامه داشته باشد و در این روزها، بازار فرسایشی و منفی به تحرک خود ادامه می دهد.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، یکی از مهم ترین عواملی که باعث ایجاد چنین اتفاقی در بازار می شود، این است که سال مالی بسیاری از کارگزاری ها، 29 اسفند است و همین موضوع باعث می شود که مشتریان را ملزم کنند تا اعتباراتی که گرفتند را تسویه کنند. بنابراین باید منتظر یک موج فروش دیگر علاوه بر فروشهایی که اکنون در بازار وجود دارد، باشیم که به دلیل تسویه مشتریان است.
آسیب دلار به بورس
تحلیلگر کارگزاری بانک دی در ادامه خاطرنشان کرد: نکته منفی دیگری که اکنون بازار درگیر آن است، کم نوسان شدن قیمت دلار است. دلار از زمانی که آقای همتی رئیس کل بانک مرکزی شد به دلیل تغییرات بازار پولی کشور، در مدار ثبات قرار گرفت و اکنون قیمت ارز در حوالی 10 و هزار و 500 تومان تا 11 هزار تومان به ثبات رسیده است. این موضوع باعث شده که سرمایه گذاران به سمت شرکت های پتروشیمی و نفتی و سایر سهم هایی که از دلار تاثیر مستقیم می گیرد، نروند.
وی افزود: دیگر عامل نزولی شدن حرکت بازار را می توان ریزش چند ماه اخیر قیمت نفت برشمرد که بر سهم های پتروشیمی و پالایشی تاثیر می گذارد. اکنون قیمت نفت حدود 63 تا 64 دلار ثابت شده و در خوشبینانه ترین حالت به 70 دلار می رسد و انتظار رسیدن به 80 دلار و 90 دلار از سوی سرمایه گذاران از بین رفته است. بنابراین اقبال سرمایه گذاران از سهم های این گروه نیز برگشته است.
پارکینگ پول پر شده است
این کارشناس بازار سرمایه، ماه شمار شدن سود سپرده های بانکی را دلیل دیگر ریزش های متوالی بازار عنوان کرد و گفت: این موضوع باعث شده که جریان نقدینگی بازار سرمایه از سمت سهام به سمت اوراق و صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت در تغییر باشد. بنابراین پول های خروجی از سیستم بانکی و سهامی که دیگر رشد و نوسان نداشت، به سمت پارکینگ پول بازار بدهی رفته است. اکنون ورود نقدینگی به این صندوق های درامد ثابت 100 درصد رشد کرده و در واقع حجم منابع آنها تقریبا 2 برابر شده است.
زنجیره های انتقال پول تکنیکالی
اختری زاده در ادامه خاطرنشان کرد: تا زمانی که ارزش معاملات بازار مجموع بورس و فرابورس زیر هزار میلیارد تومان باشد و حجم معاملات زیر 2 میلیارد باشد، نباید انتظار جهش خوبی از بازار داشته باشیم. اکنون فعالان بازار به سراغ تک سهم ها رفته اند و بازار در حالت نوسانگیری قرار دارد. به طور مثال گروه سیمانی، یکی از گروه هایی است که در یکی دو هفته اخیر با اقبال مواجه است در حالی که اتفاق بنیادی خاصی در این گروه مطرح نیست.
وی افزود: این تحرکات حاصل موج های صعودی تکنیکالی است و به نظر می رسد که تعدادی تکنیکالی به گروه سیمانی وارد می شوند و بازار حالت چرخشی پیدا می کند. یعنی پول کمی در بازار وجود دارد که گروه به گروه ورود می کند، سود ناچیزی می گیرد و خارج می شود و به گروه بعدی می رود. شاخص کل نیز از نگاه تکنیکالی که اکنون حدود 158 هزار است، نهایت افتی که می تواند داشته باشد، 152 هزار است. در واقع احتمالا رشد شدید در بازار نخواهیم داشت اما رشد شارپی و شدید نیز در بازار ایجاد نخواهد شد. در واقع تا آخر سال به دلیل این که اخبار بنیادی خوبی نداریم، تغییر چشمگیری نخواهیم داشت. حتی اگر خبر سیاسی خوبی هم بیاید، به دلیل پول کمی در که در این بازار وجود دارد، چندان جای رشد قوی در بازار وجود ندارد.
