رشد 129 هزار ميليارد توماني سپرده كوتاه مدت با رشد محدود 3 هزار ميليارد توماني بلندمدت
تمام افزايش نقدينگي در سال 97 تبديل به پول داغ شد، بدهي دولت به بانك ها 225 هزار ميليارد تومان
از مبلغ 195 هزار ميليارد تومان افزايش نقدينگي در هشت ماه اول سال 97، به ميزان 48 هزار ميليارد تومان جذب سپرده ديداري، 129 هزار ميليارد تومان جذب سپرده كوتاه مدت، 8 هزار ميليارد تومان جذب سپرده قرض الحسنه، نزديك به 2 هزار ميليارد تومان تبديل به اسكناس در دست مردم شده و تنها 3 هزار ميليارد تومان جذب سپرده بلندمدت شده كه نشان مي دهد 92 درصد يا به عبارتي تقريبا تمام افزايش نقدينگي 195 هزار ميليارد توماني سال 97 تبديل به پول داغ شده كه مي تواند باعث رشد انواع تقاضا و مبادله در بازار شود و بانك ها و دولت بايد براي رشد سپرده هاي بلندمدت برنامه ريزي موثري انجام دهند
اقتصاد گردان – محسن شمشيري
براساس انتشار گزیده آمارهای اقتصادی پولي و بانكي آبان 97 كه به تازگي از سوي بانک مركزي منتشر شده، ميزان بدهي دولت به بانك ها به رقم 225 هزار ميليارد تومان رسيده كه نسبت به اسفند 96 به ميزان 11.4 درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل به ميزان 20.2 درصد رشد كرده است.
رقم بدهي بخش دولتي به سيستم بانكي نيز به رقم 298 هزار ميليارد تومان رسيده و به زودي از مرز 300 هزار ميليارد تومان خواهد گذشت، كه معادل 67 هزار ميليارد تومان آن را بدهي بخش دولتي به بانك مركزي و231 هزار ميليارد تومان آن را بدهي بخش دولتي به بانك هاي تشكيل داده است.
از اين مبلغ بدهي دولت به سيستم بانكي معادل 265 هزار ميليارد تومان و بدهي شركت هاي دولتي به سيستم بانكي معادل 33 هزار ميليارد تومان بوده است. همچنين از ميزان بدهي دولت به سيستم بانكي، نزديك به 40 هزار ميليارد تومان بدهي دولت به بانك مركزي و 225 هزار ميليارد تومان بدهي دولت به بانك ها را تشكيل مي دهد. بدهي شركت هاي دولتي نيز شامل 27 هزار ميليارد تومان به بانك مركزي و 6180 ميليارد تومان به بانك ها است.
رشد بالاي سپرده هاي كوتاه مدت و ديداري از رشد قيمت ها
از سوي ديگر، حجم نقدینگی در آبان ماه 97 بیش از هزار و ۷۲۵ هزار میلیارد تومان اعلام شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱.۱ درصد افزایش نشان می‌دهد. نقدينگي نسبت به اسفندماه سال گذشته ۱۲.۸ درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱.۱ درصد افزایش نشان می‌دهد. حجم پول شامل اسكناس و سپرده ديداري در این دوره ۲۴۴۵.۵ هزار میلیارد ریال با ۴۳.۴ درصد افزایش نسبت به آبان ماه سال قبل بوده و حجم شبه پول شامل سپرده هاي كوتاه مدت، بلندمدت و قرض الحسنه نیز با ۱۸.۱ درصد رشد، ۱۴۸۰۶.۵ هزار میلیارد ریال است.
نكته قابل توجه اين است كه تركيب سپرده هاي كوتاه مدت و بلندمدت بانك ها كه متاثر از نوسانات نرخ ارز و طلا در يك سال اخير، افزايش قيمت كالاها و مسكن، خودرو، و ساير كالاها، كاهش نرخ سود سپرده بلندمدت به 15 درصد، وساير عوامل بوده است، در هشت ماه اخير با تحولات قابل توجهي مواجه شده است.
آمارها نشان مي دهد، كه سپرده كوتاه مدت و در حال گردش در دست مردم از طريق كارت هاي بانكي با رشد 32.8 درصدي همراه بوده و از 393 هزار ميليارد تومان در اسفند 96 به 522 هزار ميليارد تومان در آبان 97 رسيده و 129 هزار ميليارد تومان بيشتر شده است.
اين در حاليست كه سپرده بلندمدت تنها 3 هزار ميليارد تومان در اين هشت ماه بيشتر شده و از 840 هزار ميليارد تومان در اسفند 96 به 843 هزار ميليارد تومان در آبان 97 رسيده و تنها 4 صدم درصد رشد داشته است.
سپرده ديداري نيز با رشد 32 درصدي در هشت ماه اخير از 150 هزار ميليارد تومان در اسفند 9 به 198 هزار ميليارد تومان در آبان 97 رسيده و در طول يكسال اخير نيز 46 درصد رشد كرده است كه بالاترين رشد سپرده ها را در يكسال اخير نشان مي دهد.
ميزان سپرده قرض الحسنه نيز در اين هشت ماه از 80 هزار ميليارد تومان در اسفند به 88 هزار ميليارد تومان در آبان 97 رسيده و 10 درصد رشد كرده است.
براين اساس، از مبلغ 195 هزار ميليارد تومان افزايش نقدينگي در هشت ماه اول سال 97، به ميزان 48 هزار ميليارد تومان جذب سپرده ديداري، 129 هزار ميليارد تومان جذب سپرده كوتاه مدت، 8 هزار ميليارد تومان جذب سپرده قرض الحسنه، نزديك به 2 هزار ميليارد تومان به صورت اسكناس در دست مردم و تنها 3 هزار ميليارد تومان جذب سپرده بلندمدت شده است. در حالي كه انتظار مي رود بخش عمده افزايش نقدينگي جذب سپرده بلندمدت شود.
اين نوع تغييرات نشان مي دهد كه تمايل مردم به نگهداري پول به صورت كوتاه مدت و سپرده ديداري و اسكناس و چك افزايش يافته تا هر زمان كه تشخيص دادند براي خريد كالا، مايحتاج، خريد ارز و سكه و خودرو و مسكن و زمين و... وارد بازارها شوند و همين موضوع عامل نوسان و رشد قيمت ها در چند ماه اخير شده است.
سهم سپرده بلندمدت از كل نقدينگي به 48 درصد، كوتاه مدت 30 درصد، سپرده ديداري 11.4 درصد نقدينگي است
دارايي خارجي
میزان دارایی‌های خارجی سیستم بانکی در آبان ماه امسال ۸۷۸۸.۵ هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۶.۳ درصد افزایش یافته است. در عین حال، بدهی بخش دولتی در دوره مورد بررسی ۲۹۸۵.۷ هزار میلیارد ریال است که نسبت به آبان ماه سال ۹۶ به میزان ۱۷.۵ درصد رشد یافته است.
طبق اعلام بانک مرکزی، بدهی بخش غیردولتی ۱۱۹۴۳.۱ هزار میلیارد ریال است که نشان دهنده ۱۸.۷ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل بوده و نسبت به اسفندماه سال گذشته نیز ۹.۴ درصد رشد نشان می‌دهد.
خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی
میزان دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در آبان ماه سال جاری به ۴۶۰۷.۳ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۷.۳ درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در دوره مورد بررسی نیز ۶۶۸.۹ هزار میلیارد ریال بوده که نشان‌دهنده ۹.۸ درصد افزایش است. بدهی‌های ارزی بانک مرکزی در آبان ماه سال جاری ۲۲۶۸.۵ هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۹.۲ درصد افزایش یافته است.
وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی
این گزارش حاکی است، میزان دارایی‌های خارجی در این بخش با ۴۷.۹ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ۴۱۸۱.۲ هزار میلیارد ریال رسیده و حجم اسکناس و مسکوک نیز با منفی ۲۰.۵ درصد، ۸۷.۹ هزار میلیارد ریال است.
سپرده بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی نزد بانک مرکزی با ۲۲.۸ درصد افزایش به ۱۸۶۴.۷ هزار میلیارد ریال رسید. همچنین بدهی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی نیز در دوره آبان ماه سال ۹۷ با ۴۳.۲ درصد افزایش به ۱۵۸۱.۳ هزار میلیارد ریال رسیده است.
خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌های تجاری
میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری کشور در آبان ماه امسال ۵۷۴.۷ هزار میلیارد ریال است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۱.۶ درصد رشد نشان می‌دهد. سپرده بانک‌های تجاری نزد بانک مرکزی نیز ۳۹۸.۶ هزار میلیارد ریال بوده که ۳۱.۵ درصد افزایش یافته است.
جمع کل دارایی‌های بانک‌های تجاری در دوره مورد بررسی، ۵۴۹۲ هزار میلیارد ریال بوده که به نسبت آبان ماه سال ۹۶ دارای ۲۰.۹ درصد رشد است و میزان بدهی بانک‌های تجاری به بانک مرکزی در آبان ماه به ۳۳.۷ هزار میلیارد ریال رسیده که ۶۸.۶ درصد نسبت به آبان ۹۶ کاهش داشته است.
وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌های تخصصی
بر پایه این گزارش، میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تخصصی در آبان ماه سال جاری ۱۱۹۷.۸ هزار میلیارد ریال است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۸۰.۸ درصد رشد یافته است. جمع کل دارایی‌های بانک‌های تخصصی در این دوره رقم ۶۰۹۸.۴ هزار میلیارد ریال است که ۲۲.۲ درصد رشد دارد. همچنین میزان بدهی بانک‌های تخصصی به بانک مرکزی ۴۹۱.۸ هزار میلیارد ریال است که رشدی معادل ۱۴.۲ درصد نسبت به آبان ۹۶ دارد
