کانال ویژه مالی میان ایران و اروپا كه سرانجام با عنوان «اینستکس» راهاندازی شده، اقدام مختصر اروپا برای مقابله با زياده خواهي آمریکا است و گامی رو به جلو محسوب مي شود که فعلا محدود به غذا و دارو است اما اجراییشدن آن به چند ماه زمان نیاز دارد و به تدريج اثر خود را روي تجارت ايران با اروپا نشان خواهد داد
اقتصاد گردان - سیدرضی حاجیآقامیری، عضو هیأت مدیره کنفدراسیون صادرات ایران با اعلام اين مطلب در گفتوگو با پانا گفت: جزئیات این توافق و نحوه اجرای آن چندان مشخص نیست و با ابهامهایی در مورد روند تجارت كالاهاي مختلف وجود دارد، اما آنچه مشخص است پول حاصل از فروش نفت ایران میتواند وارد spv شود و از اين طريق معاملات یورویی انجام شود. به عبارت ديگر، نحوه محاسبات در ساز و کار ویژه مالی اروپا و ایران با عنوان اینس تکس یورو خواهد بود و معاملات يورويي با ايران را افزايش مي دهد
وی افزود: INSTEX یا همان SPV سازوکاری است که امکان تجارت مشروع اپراتورهای اقتصادی اروپایی با ایران را فراهم میکند و براين اساس، ملاک و نحوه محاسبه آن، معاملات یورو خواهد بود.
وي گفت: این فرمول اولیه مکانیسمهای معینی در اجرا ندارد و با توجه به نکاتی که توسط اروپاییها در روزهای اخیر عنوان شده است نفت، غذا و دارو و کالاهایی که در تحریم قرار ندارند و شركت هايي كه معافيت خريد نفت دارند، مي توانند در قالب این توافق امکان ورود داشته باشند و اين موضوع نشان میدهد كه فعلا برای کالاهای تحریمی قابل استفاده نخواهد بود.
اینستکس بخشی از مسائل بانکی را حل میکند
حاجی آقامیری با بیان اینکه این توافق موضوعهای بانکی را نيز تا حدودی مرتفع میکند، گفت: تاکنون این اجبار وجود داشت که برای فروش نفت، دلار یا یورو دریافت شود و به دلیل تحریم مشکلهایی وجود داشت اما اکنون کشورهای اروپایی این مشکل را حل کردهاند و با یوروی حاصل از فروش نفت، دارو و غذای مورد نیاز کشور را پایاپای حل خواهند کرد.
وي با بیان اینکه قرار است در قالب این توافق، شرکتی نيز در ایران ایجاد شود، گفت: این ایده بیش از آنکه فکر اقتصادی باشد، يك ابزار سیاسی است. اروپاییها تا حد زیادی در بند کشورهای آمریکایی هستند و این موقعیت اروپاییها را به خطر میاندازد اما اکنون تصمیم گرفتهاند که در مقابل آمریکا مقاومت کنند و این تصمیم آنها اقدام مختصری در مقابل زیادهخواهی آمریکاست.
وی افزود: در نبود این کانال مالی، پول حاصل از فروش نفت ایران بايد به جای دلار به روپیه یا یوان محاسبه شود. انتقال روپیه به بانکهای کشور نيز ممکن نیست، بنابراین مجبور هستیم از آنها کالا دریافت کنیم یا اینکه وجه حاصل از فروش نفت در چین یا هند باقی میماند که دردی از نیازهای ارزی ایران حل نمیکند.
نگران نبود حضور شرکتهای بزرگ نیستیم
حاجیآقامیری گفت: نکته دیگری که مطرح شده است ورود شرکتهای کوچک و متوسط به این عرصه است بنابراین از بابت نبود تمایل شرکتهای بزرگی که بخشی از سهامداران آنها آمریکایی هستند نگرانی وجود ندارد.