:
كمينه:۱۲.۷۹°
بیشینه:۱۳.۹۹°
Updated in: ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۴
پيشنهادهاي اصلاحي براي تهاتر بدهي در سال 98

از رقم تهاتر 110 هزار ميليارد توماني بدهي بانك ها 32633 ميليارد تومان نهايي شده است

طبق بودجه سال 97 قرار بود كه رقم 110 هزار ميليارد تومان تهاتر بدهي هاي بانك ها به بانك مركزي با بدهي دولت و بدهكاران بانكي انجام شود كه از رقم بدهي بانك ها و مطالبات معوق آنها خواهد كاست. اما در نهايت ارقام مورد قبول بانك مركزي در اين زمينه 73 هزار و600 ميليارد تومان اعلام شد كه از اين رقم نيز با توجه به رقم 40966 ميليارد توماني بانك مسكن كه مربوط به مسكن مهر است و از آنجايي كه خط اعتباري اختصاص داده شده به بانك مسكن بسيار ارزان قيمت و باهدف پرداخت تسهيلات ارزان قيمت در قالب طرح مسكن مهر بوده است بانك مسكن انگيزه اي براي مشاركت در تسويه زنجيره اي بدهي نخواهد داشت و لذا مشاركت فعالي از سوي بانك مسكن انجام نمي شود، ودر نهايت 32633 ميليارد تومان تهاتر بدهي انجام خواهد شد
کد خبر: ۱۲۹۷۹۶
تاریخ انتشار: ۲۹ دی ۱۳۹۷ - ۱۸:۵۳
اقتصاد گردان - مركز پژوهش هاي مجلس در بررسي لايحه بودجه سال 98 و بررسي تبصره 5 بند و  بودجه كه به تهاتر زنجيره اي بدهي هاي دولت، بخش غير دولتي ، بانك ها و بانك مركزي پرداخته، نكاتي را در مورد ارقام تهاتر بدهي بانك ها يادآور شده و ارقام مربوط به تهاتر بدهي هاي دولت، بانك ها به بانك مركزي را مقايسه و با توجه به مشكلات و موانعي كه در مسير تهاتر بدهي هاي بانك ها، دولت، مطالبات معوق و بدهكاران بانكي ايجاد شده، پيشنهادهاي اصلاحي در متن بودجه سال 98 را ارائه كرده تا به رفع مشكلات موجود در تهاتر بدهي زنجيره اي دولت، بانك هاو بدهكاران بانكي كمك كند.  
 طبق بودجه سال 97 قرار بود كه رقم 110 هزار ميليارد تومان تهاتر بدهي هاي بانك ها به بانك مركزي با بدهي دولت و بدهكاران بانكي انجام شود كه از رقم بدهي بانك ها و مطالبات معوق آنها خواهد كاست. اما در نهايت ارقام مورد قبول بانك مركزي در اين زمينه 73 هزار و600  ميليارد تومان اعلام شد كه از اين رقم نيز با توجه به رقم 40966 ميليارد توماني بانك مسكن كه مربوط به مسكن مهر است و  از آنجايي كه خط اعتباري اختصاص داده شده به بانك مسكن بسيار ارزان قيمت و باهدف پرداخت تسهيلات ارزان قيمت در قالب طرح مسكن مهر بوده است بانك مسكن انگيزه اي براي مشاركت در تسويه زنجيره اي بدهي نخواهد داشت و لذا مشاركت فعالي از سوي بانك مسكن انجام نمي شود،  ودر نهايت 32633 ميليارد تومان تهاتر بدهي انجام خواهد شد. 
به عبارت ديگر تنها يك سوم از رقم اعلام شده در بودجه سال 97 بابت تهاتر بدهي بانك ها و دولت عملا محقق خواهد شد. 

جدول تسويه بدهي بانكها و موسسات اعتباري به بانك مركزي بابت اجراي جز 1 و تبصره 5  (ارقام به ميليارد تومان)

بانك / موسسه اعتباري

مانده بدهي بانكها به بانك مركزي

بانك / موسسه اعتباري

مانده بدهي بانك ها به بانك مركزي

ملي ايران

1.775

ملت

3.000

سپه

500

قوامين

641

كشاورزي

664

دي

830

مسكن

40.966

انصار

277

صنعت و معدن

600

آينده

4.768

توسعه تعاون

100

گردشگري

899

توسعه صادرات

100

پارسيان

1.000

تجارت

4.000

موسسه ملل

258

رفاه كارگران

1.837

سرمايه

2.668

صادرات ايران

8.581

پاسارگاد

131

جمع كل: 73.600 ميليارد تومان و جمع كل بدون احتساب بانك مسكن( خط اعتباري مسكن مهر) : 32.633 ميليارد تومان است.


جمع كل تهاتر معادل 73.600 ميليارد تومان است كه البته معادل 40966 ميليارد تومان آن مربوط به بانك مسكن است و از آنجا كه بدهي بانك مسكن عمدتا مربوط به مسكن مهر است و لذا بانك مسكن در تهاتر اين بدهي و اقلام خرد آن مربوط به بدهي تسهيلات گيرندگان، مشاركت زيادي ندارد. لذا تهاتر عمدتا مربوط به رقم 32633 ميليارد تومان مربوط به 19 بانك ملي، سپه، كشاورزي، صنعت و معدن، توسعه تعاون، توسعه صادرات، تجارت، رفاه كارگران، صادرات ايران، ملت، قوامين، دي، انصار، آينده، گردشگري، پارسيان، موسسه ملل، سرمايه، و پاسارگاد است. 
دولت از طريق اسناد تسويه خزانه، بدهيهاي قطعي خود به اشخاص حقيقي و حقوقي، تعاوني و خصوصي كه در چارچوب قوانين و مقررات مربوط تا پايان سال 1397 ايجاد شده، با مطالبات قطعي معوق دولت از اشخاص مزبور تا مبلغ بيست هزار ميليارد ريال موضوع رديف درآمدي 310106 جدول شماره 5 و رديف 48-530000 جدول شماره 9  به صورت جمعي- خرجي تسويه كند. مطالبات قطعي دولت از اشخاص فوق الذكر كه در اجراي بند پ ماده 2 قانون رفع موانع توليد رقابتپذير و ارتقاي نظام مالي كشور به شركتهاي دولتي منتقل شده با بدهي دولت به شركتهاي مذكور و مطالبات اشخاص حقيقي و حقوقي، تعاوني و خصوصي از دولت بابت طرحهاي تملك دارايي هاي سرمايه اي با بدهي اشخاص يادشده به بانكها و مؤسسات اعتباري غيربانكي از طريق تسويه بدهيهاي بانكها و مؤسسات اعتباري غيربانكي به دولت به وسيله اين اسناد قابل تسويه است.
پس از ابلاغ قانون، نوبت بانك مركزي بود كه به موجب ذيل جزء 1 بند و، سقف مجاز تسويه بدهي هر بانك و مؤسسه اعتباري غيربانكي را تعيين نمايد. بانك مركزي در ابتدا با استناد به متن قانون كه تسويه بدهيهاي بانكها به بانك مركزي را محدود به بدهيهايي كه در چارچوب قوانين و مقررات مربوط ايجاد شده كرده بود، بدهي بانكها بابت اضافه برداشت از بانك مركزي را خارج از قوانين و مقررات دانسته و مشمول تسويه بدهي در چارچوب اين حكم ندانسته بودو صرفاً بدهيهاي ناشي از خطوط اعتباري دريافتي را براي تسويه ابالغ نموده بودكه سقف عملكرد اين حكم را به شدت محدود ميكرد. با تغيير رئيس كل بانك مركزي و پيگيري كميسيون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، بانك مركزي در نامههاي مورخ 8 مهر و 30 آبان 97 با تغيير رويه، بدهيهاي بانكها بابت اضافه برداشت را نيزمشمول اين حكم نمود و مبالغ زيررا براي اجرا ابلاغ نمود و بعد از گذشت حدود 8 ماه از آغاز سال، فرايند اجراي اين حكم آغاز شد.
براين اساس مركز پژوهش هاي مجلس، معتقد است كه اصلاحاتي  كه بانك مركزي در متن بودجه سال 1398 نسبت به متن قانون بودجه سال 1397 اعمال كرده شكلي بوده و مشكلات موجود را حل نخواهد كرد. لذا براي تكميل و تقويت بند  و تبصره 5 بايد پيشنهادهاي اصلاحي ارائه شود. 
دولت از طريق اسناد تسويه خزانه، بدهيهاي قطعي خود به اشخاص حقيقي و حقوقي ، تعاوني و خصوصي كه در چارچوب قوانين و مقررات مربوط تا پايان سال 1397 ايجاد شده، با مطالبات قطعي معوق دولت از اشخاص مزبور تا مبلغ پنجاه هزار ميليارد ريال به صورت جمعي ـ خرجي تسويه كند. مطالبات قطعي دولت از اشخاص فوق الذكر در قانون رفع موانع توليد رقابتپذيرو ارتقاي نظام مالي كشور به شركتهاي دولتي منتقل شده با بدهي دولت به شركتهاي مذكور و مطالبات اشخاص حقيقي و حقوقي از دولت بابت طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي با بدهي اشخاص يادشده به بانكها و مؤسسات اعتباري غيربانكي از طريق تسويه بدهيهاي بانكها و مؤسسات اعتباري غيربانكي به دولت به وسيله اين اسناد قابل تسويه است. 
.به دولت اجازه داده ميشود در صورت درخواست متقاضيان، مطالبات قطعي اشخاص حقيقي و حقوقي نهادهاي عمومي غيردولتي، شركتهاي دولتي، بانكها، اتحاديه ها و آستان هاي مقدسه بابت تكاليفي كه در چارچوب قوانين و مقررات مربوط تا پايان سال 1396 ايجاد شده است با بدهي اشخاص يادشده به بانكها و مؤسسات اعتباري غيربانكي از طريق تسويه بدهي هاي بانكها و مؤسسات اعتباري غيربانكي به بانك مركزي كه در چارچوب قوانين و مقررات مربوط تا پايان سال 1396 ايجاد شده، تا ميزان ظرفيت استفاده نشده قانون بودجه سال 1397 كل كشور به صورت جمعي ـ خرجي از طريق انتشار اسناد تسويه خزانه، به شرح زير تسويه كند. مبلغ مزبور به عنوان بدهي دولت به بانك مركزي ثبت ميشود و افزايش پايه پولي از اين محل ممنوع است. سقف مجاز تسويه بدهي هر بانك و مؤسسه اعتباري به بانك مركزي توسط اين بانك حداكثر تا پايان خردادماه تعيين ميشود
.دولت مجاز است تا سقف بيست درصد مبلغ موضوع اين جزء را با اولويت به مطالبات حسابرسي شده و قطعي سازمان تأمين اجتماعي اختصاص دهد
 .بانك مركزي مجاز است به منظور استفاده حداكثري بانكها از فرايند تعريف شده در اين بند، امكان نقل وانتقال بدهي بانكها به بانك مركزي، را در بازار بين بانكي فراهم كند
افزايش سرمايه دولت در شركت ملي نفت ايران به ميزان تسويه مطالبات بانكها از آن شركت مجاز است
.مطالبات اشخاص حقيقي و حقوقي خصوصي و تعاوني و نهادهاي عمومي غيردولتي از شركتهاي تابعه وزارتخانه هاي دولتي تا سقف مطالبات شركت هاي فوق الذكر از دولت، در اجراي اين بند در حكم مطالبات آنها از دولت است