پايين ترين نرخ دلار، سكه و طلا در آخرين روز پاييز

اقتصاد گردان -  محسن شمشيري 

با وجود افزايش قيمت اونس جهاني طلا به حدود 1250 دلار، قيمت طلا و سكه در بازار ايران متاثر از كاهش و ثبات نرخ دلار در مرز 10 هزار تومان، افت كرده و به گفته اعضاي اتحاديه طلا، به كمترين حد خود طي شش ماه اخير رسيده است. 

 روند فزاينده قيمت طلا در يكسال اخير نشان مي دهد كه قيمت سكه طلاي طرح جديد از حدود 1.2 ميليون در مهر 96 به 4.3 ميليون در مهر 97 رسيد و درماه هاي تير تا آذر 97 نيز بالاتر از 3 ميليون و 300 هزار تومان بوده است، نرخ دلار نيز از تيرماه تا كنون طي شش ماه بالاي 10 هزار تومان بوده و با كاهش نرخ دلار به زير 10 هزار تومان در روزهاي اخير، قيمت سكه نيز به كمتر از 3.4 ميليون تومان رسيده است. 

  براين اساس، بايد گفت كه نرخ دلار و سكه طلا به كمترين ميزان خود در شش ماه اخير رسيده و فصل پاييز آخرين روز كاري خود را با پايين ترين نرخ دلار و طلا و سكه در شش ماه اخير به پايان رسانده است. 

براساس اخبار روز چهارشنبه 28 آذر ماه، سامانه نيما براي روز چهارشنبه 28 آذر نرخ اسكناس يورو را 11750 و دلار را 10050 تومان اعلام كرد و ميانگين نرخ روز سه شنبه 27 آذر 97 را براي دلار 9974   يورو 11773، درهم 2770، پوند 12738، يوآن 1520، لير تركيه 1977 تومان اعلام كرده است. درصرافي هاي منطقه از جمله هرات نيز نرخ دلار 10 هزار تومان و درهم 2785 تومان اعلام شده است. 

همچنين بانک مرکزی نرخ رسمی  ۱۸ ارز همانند یورو و پوند را افزایش و نرخ ۱۳ ارز کاهش داد. نرخ هر دلار آمریکا ۴۲ هزار ریال، پوند انگلیس با ۱۷۵ ریال افزایش ۵۳ هزار و ۲۱۰ ریال و هر یورو نیز با ۱۴۵ ریال رشد ۴۷ هزار و ۸۲۶ ریال ارزش‌گذاری شد.

در بازار طلا نيز به دنبال اعلام اونس جهاني به نرخ  1252 دلار، نرخ  طلا و سكه متاثر از كاهش نرخ دلار در هفته هاي اخير، به پايين ترين قيمت در شش ماه اخير رسيد و  مثقال طلاي 17 عيار يا مظنه 1 ميليون و 323 هزار تومان، گرم 18 عيار 305 هزار تومان، طرح جديد 3 ميليون و 480 هزار تومان، نيم سكه 1 ميليون و 740 هزار تومان، ربع سكه 1 ميليون و 20 هزار تومان و سكه گرمي 620 هزار تومان  اعلام شده است. 

از سوي ديگر،  رییس کمیسیون تخصصی طلا و جواهر از کاهش سکه به پایین‌ترین سطح قیمت در ۶ ماه گذشته خبر داد. محمد کشتی‌آرای در گفتگو با ایبِنا درباره وضعیت بازار طلا و سکه، اظهار داشت: هرچه به روزهای پایانی سال میلادی نزدیک می‌شویم، نوسان قیمت جهانی طلا نیز بیشتر می‌شود به گونه‌ای که قیمت جهانی از روز گذشته تاکنون ۷ دلار افزایش قیمت داشته، اما تاثیری بر قیمت داخلی نداشته است.

وی افزود: همانطور که مشاهده می‌شود طی دو روز گذشته با کاهش دوباره قیمت طلا و سکه مواجه بودیم و این روند کاهشی موجب شده تا حباب سکه نزولی و میل به خرید نیز کمتر شود و از آنجایی که یکی از علت‌های کاهش حباب سکه عرضه بیشتر است، باعث کاهش قیمت و حباب سکه شده است.

رییس کمیسیون طلا و جواهر، ادامه داد: در مجموع قیمت سکه به پایین ترین سطح قیمت در ۶ ماه گذشته رسیده و این نشان دهنده اقدامات دولت و بانک مرکزی و اراده بر مدیریت قیمت در بازار ارز و پایین نگه داشتن قیمت ها است. سکه تمام طرح جدید امروز ۳ میلیون و ۳۸۰ هزار تومان، نیم سکه یک میلیون و ۷۱۰ هزار تومان، ربع سکه یک میلیون و ۱۰ هزار تومان و سکه یک گرمی ۶۱۵ هزار تومان و هر گرم طلا ۱۸ عیار نیز ۳۰۲ هزار تومان رسید.همه این قیمت ها نسبت به روزهای گذشته روندی کاهشی دارد و اکنون نیز تقاضا در بازار نسبت به عرضه کمتر است که این روند باعث نزولی شدن بازار شد. داد و ستد نیز در بازار با احتیاط در حال انجام است.

رییس کمیسیون طلا و جواهر با تاکید بر اینکه اکنون حباب سکه به ۳۸۰ تومان رسیده، درباره آینده بازار پیش بینی کرد: در کل، وضعیت بازار طلا و سکه و ارز به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیست و باید تحولات روزانه سنجیده شود زیرا گاهی اتفاقی اقتصادی و سیاسی بر بازار تاثیر می گذارد و سمت و سوی قیمت ها را به یکباره تغییر میدهد.

از سوي ديگر،  اگرچه دلالان در کوچه پس‌کوچه‌های میدان فردوسی و به صورت نامحسوس تلاش دارند تا بخشی از معاملات بازار ارز را در مشت بگیرند اما سکان بازار ارز همچنان در دست صرافی‌های بانکی است.

به گزارش مهر،  به نظر نمی‌رسد  دلالان مانند گذشته بتوانند نبض بازار را در دست بگیرند. چرا که هم اکنون با برنامه‌ریزی‌های بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز ، این صرافی‌های بانکی هستند که بازار را مدیریت می‌کنند و چشم‌ها هر روز صبح به سمت تابلوهای آنها متمرکز می‌شود تا بلکه نرخ‌ها بر آن ثبت شود و بازار کار روزانه خود را بر محور نرخ اعلامی صرافی های بانکی، رسما آغاز کند.

صرافی‌های بانکی با توجه به سیاست‌های کلی بانک مرکزی، هر روز با مجموعه سیاست‌هایی که اعمال می‌شود، بازار را با خود بیش از پیش همراه می‌کنند. این روندی است که حداقل چند هفته‌ای است در بازار ارز مشاهده می‌شود و فضای کلی حاکم بر بازار به گونه ای است که مردم تلقی آرامش و ثبات از آن دارند.

در این میان گاهی دلالان تلاش دارند تا با برخی رفتارها و جهت‌دهی‌ها، بار دیگر به لیدر قیمت گذاری بازار تبدیل شوند که تلاش بیهوده ای است  و در سرانجام این تلاش ها، باز هم این سیاست‌های بانک مرکزی است که سکان نرخ ارز را به دست می‌گیرد و صرافی‌های بانکی را لیدر نرخ‌گذاری ارز در بازار نگاه می دارد.

البته خبرها از گوشه و کنار حکایت از آن دارد که دلالان و سوداگران در تلاش هستند معاملات فردایی را دوباره زنده کنند؛ معاملات فردایی ارز حدود دو ماه است با اجرای سیاست های درست بانک مرکزی در بازار ارز، بساط اش برچیده شده است. اما دلالان بدنبال آن هستند از طریق زنده کردن معاملات فردایی، نقش خود در نرخ گذاری ارز را بار دیگر زنده و پررنگ کنند؛ منشا این تحرکات عمدتا بازار هرات و سلیمانیه است اما حضور و تحرک فعالانه صرافی های بانکی و اعلام نرخ های هدفمند بصورت روزانه و لحظه ای، موجب شده تحرکات دلالان در نطفه خاموش شود. 

حضور بانک مرکزی طی هفته‌های گذشته در بازار ارز و مدیریت نرخ ها کاملا مشهود بوده است و دلالان حداکثر تلاش خود را کردند تا این نقش را کمرنگ کنند، اما موفق نبودند. صرافی های بانکی، ابزار اصلی بانک مرکزی برای این نقش آفرینی موثر بوده اند و صرافی‌های غیربانکی به دلیل دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌هایی که بانک مرکزی برای خرید و فروش و معاملات ارزی برای آنها صادر کرده است، خیلی انگیزه‌ای برای ورود به بازار و خرید از دست مردم ندارند؛ چراکه در نهایت، ارز خریداری شده از مردم را باید در سرفصل‌های ۲۳ گانه به فروش برسانند.

یکی از صرافان در گفتگو با مهر گفت: بازی بانک مرکزی در زمین ارز به طور مشخص خلاف سیاست‌هایی است که دلالان در بازار هرات و سلیمانیه پیگیری می‌کنند؛ به نحوی که بانک مرکزی خیلی علاقمند به سقوط نرخ ارز نیست و روند آهسته و پیوسته کاهش نرخ را پیگیری می‌کند، بنابراین علاقه‌ای به کاهش شدید نرخ ندارد تا بتواند بازار را بر روی همین نرخ‌های منطقی نگه دارد.

وی افزود: اما دلالان در هرات و سلیمانیه، اگرچه نرخ ارز را در روزهای گذشته کاهش دادند و منابعی را از بازار جذب کردند، اما با کمبود عرضه در روزهای بعد، تلاش کردند تا علاوه بر افزایش قیمت، معاملات فردایی را هم به نحوی هدایت کنند که دلار با نرخ بالاتری به فروش رسد.

ورود قانونی ۳ کیلوگرم طلا طی سه سال 

 از سوي ديگر، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ های قیمتی می‌گوید به دلیل اخذ عوارض و مالیات بر ارزش افزوده از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ تنها سه کیلوگرم شمش طلا به طور قانوني وارد کشور شده است. این مقدار تنها شمشی است که طی سه سال و به طور کاملا قانونی و با اخذ ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده وارد کشور شده است.وقتی قرار باشد از طلای خام ۹ درصد مالیات اخذ شود، معلوم است که هیچ کس به فکر واردات آن نخواهد بود زیرا سود آن چندان زیاد نیست.براساس این مصوبه واردات شمش طلا به هر میزان توسط هر فردی بدون عوارض و حقوق گمرکی خواهد بود و مالیات بر ارزش افزوده هم از آن اخذ نمی‌شود اما نکته مهم این است که اگر بخواهیم از شمش وارد شده، طلای ساخته شده تولید کنیم، مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌شود و در عمل هیچ تفاوتی حاصل نشده است.

به گفته وی، خرید و فروش و ساخت طلا از شمش‌های وارداتی مشمول ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده هستند و با وجودی که این مالیات در زمان ورود از گمرک اخذ نمی‌شود اما در عمل و در زمان انجام هر معامله ای از واردکننده یا تولیدکننده اخذ می‌شود.

سیدحجت شفایی در گفت و گو با ایبِنا اظهار داشت: یکی از معضلات تولیدکنندگان داخلی شمش طلای وارداتی بود زیرا کیفیت شمش خارجی بالاست ولی ورود آن به کشور به دلیل اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده قفل شده است.

رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا ادامه داد که نامه های مستندی از سازمان امور مالیاتی در اختیار دارد که نشان می‌دهد شمش وارد شده به کشور برای انجام هر گونه عملیاتی مشمول مالیات بر ارزش افزوده است.

شفایی تصریح کرد: ما نمی‌گوییم که مالیات بر ارزش افزوده اخذ نشود بلکه ما خواستار آن هستیم تا این مالیات از اجرت گرفته شود و نه از طلای خام. البته این موضوع در قالب طرحی به کمیسیون اقتصادی مجلس رفته است ولی تاکنون تصمیمی در این خصوص گرفته نشده است.

وی، همچنین درباره رونق گرفتن فروش طلای آب شده در بازار، گفت: زمانی که سکه و دلار در بازار حباب قیمتی پیدا کرد، برخی برای خرید طلای آب شده هجوم بردند و این موضوع صنعت طلاسازی کشور را بیش از پیش با مشکل مواجه کرد.

این عضو اتاق بازرگانی با هشدار به مردم درباره خرید طلای آب شده،اظهار داشت: به طور حتم مردم از این موضوع متضرر خواهند شد و توصیه ما به آنها خرید طلای ساخته شده است که هم از آن به عنوان زینت و هم به عنوان سرمایه گذاری می‌توانند استفاده کنند.

رئیس اتحادیه تولیدکنندگان طلا خاطرنشان کرد: خرید طلای ساخته شده نه تنها می‌تواند به اشتغال طلاسازان کشور کمک کند بلکه حتی اگر مردم بابت آن مالیات بر ارزش افزوده و پول ساخت بدهند اما بازهم طلای آنها دارای شناسنامه و فاکتور است و عیار و وزن طلای خریداری شده مردم در آن مشخص است.

دلار همچنان در سراشیبی سقوط

از سوي ديگر،  دلار در بازار معاملات آسیایی روز چهارشنبه تحت تاثیر افزایش تردیدها و گمانه‌زنی درباره احتمال توقف افزایش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو آمریکا باری دیگر روندی کاهشی را تجربه کرد.

روز چهارشنبه قرار است بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا (فدرال‌رزرو) برای چهارمین و آخرین بار در سال ۲۰۱۸ میلادی به افزایش نرخ بهره اقدام کند این در حالیست که همه بازارهای سهام و ارز جهانی در انتظار اتخاذ و اعمال این سیاست بوده و همین امر نیز وحشت سرمایه‌گذاران و معامله‌گران را در خصوص افزایش نرخ بهره، کمتر از حد انتظار بودن رشد اقتصادی و نرخ تورم تشدید کرده است.

ترامپ نیز دو روز پیش دوباره انتقادهای شدید خود را در مورد برنامه و سیاست‌های تحکیم مالی فدرال‌رزرو تکرار کرد و از مقامات آن درخواست کرد که به توقف روند افزایش نرخ بهره اقدام کنند.

حالا به نظر می‌رسد که شاخص دلار نیز تحت تاثیر انتظار تحلیلگران و فعالان بازارهای جهانی ارز و سهام برای تصمیم و برنامه های سیاست های تحکیم پولی فدرال رزرو قرار گرفته است و در بازار معاملات آسیایی روز چهارشنبه با ۰.۲۵ درصد کاهش به ۹۶.۸۶ واحد رسید که کمترین میزان آن در یک هفته گذشته به شمار می‌رود و برای دومین روز متوالی یک روند کاهشی را تجربه کرده است.

از دلایل این کاهش بهای دلار آمریکا می‌توان به سقوط سنگین قیمت نفت و گمانه زنی درباره احتمال توقف روند افزایش نرخ بهره اشاره کرد که به دنبال آن بازارهای آسیایی سهام نیز بسیار پر تنش دنبال شدند. از طرفی، سود اوراق ۱۰ ساله خزانه‌داری آمریکا به ۲.۷۹۹ درصد رسید که کمترین میزان آن از ماه اوت به شمار می‌رود از سوی دیگر، سود اوراق دو ساله آمریکا هم به ۲.۶۲۹ درصد رسید که کمترین میزن سه ماهه آن است؛ بنابراین این کاهش سود اوراق تاثیر منفی خود را بر دلار گذاشت و ارزش آن را در برابر ارزهای مهم جهان پایین آورد.

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته از سوی تحلیلگران فعال در بازارهای جهانی ارز، احتمال افزایش نرخ بهره بعنوان آخرین دور آن در سال جاری میلادی ۶۹ درصد است این در حالی است که پیش‌تر برآوردها حاکی از آن بود که به احتمال ۷۵ درصد چهارمین دور از نرخ بهره و سیاست‌های تحکیم پولی آمریکا افزایش پیدا خواهد کرد. احتمالا فدرال رزرو دو الی سه بار در سال ۲۰۱۹ میلادی نرخ بهره را افزایش خواهد داد.یورو نیز تحت تاثیر تضعیف دلار و افزایش تردید و گمانه‌زنی در خصوص اعمال سیاست های تحکیم پولی با ۰.۲ درصد افزایش برای سومین معامله پیاپی در ۱.۱۲۸۰ دلار ایستاد و معامله شد.

خیز طلای جهانی برای شکستن رکورد جدید

همچنين قیمت طلا روز چهارشنبه تحت تاثیر افت ارزش دلار آمریکا در آستانه اعلام نتیجه نشست بانک مرکزی این کشور افزایش یافت و به بالاترین حد در بیش از پنج ماه اخیر صعود کرد.

هر اونس طلا برای تحویل فوری در معاملات روز جاری بازار سنگاپور ۰.۱ درصد افزایش یافت و به ۱۲۵۰.۲۰ دلار رسید. بهای معاملات این بازار در ساعات اولیه روز جاری تا مرز ۱۲۵۱.۰۶ دلار صعود کرده بود که بالاترین قیمت در بیش از پنج ماه گذشته بود. در بازار آمریکا، هر اونس طلا برای تحویل در فوریه با ۰.۱ درصد افزایش، به ۱۲۵۴.۶۰ دلار رسید.