رتبه نخست به پرداخت در بازار تراکنش ها و توسعه ابزارهای پرداخت در استان های کشور، تدبير بانك ملت با تقويت به پرداخت براي حضور در بانكداري الكترونيك

از نظر تعداد تراكنش،  شركت به پرداخت ملت با 21.4 درصد، سامان الكترونيك 17.8 درصد، آسان پرداخت 15.36 درصد،  تجارت الكترونيك پارسيان 14.2 درصد، كارت اعتباري كيش 8.92 درصد، سداد 6.75 درصد ، پاسارگاد 5 درصد، بيشترين سهم را داشته اند.  

از نظر مبلغ نيز به پرداخت ملت با 24.72 درصد، كارت اعتباري كيش با 14.22 درصد، پرداخت الكترونيك سامان 13.88 درصد، تجارت الكترونيك پارسيان با 9.59 درصد، سداد با 9.43 درصد، آسان پرداخت 8.75 درصد، فن‌آواكارت 7.31 درصد بيشترين سهم را داشته اند. 

شرکت به پرداخت ملت با سهم بالاي 21.4 درصدی از تعداد تراکنشها و سهم 24.72 درصدی از مبلغ آنها همچنان بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست هر دو بازار قرار گرفته است. نقش شرکت به پرداخت ملت در میزان ارزش ریالی تراکنشهای پرداخت کارت به روشنی قابل ملاحظه است. در آبان ماه همچنان شرکت به پرداخت ملت با پوشش 23.54 درصد از بازار تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی، و 10.4 درصد تراكنش هاي اينترنتي بالاترین سهم را در اختیار خود دارد.

در بازار ابزار پذیرش موبایلی شرکت به پرداخت ملت، با تداوم روند رو به رو رشد گذشته ی خود در این گونه از ابزارها، همچنان بخش عظیمی از سهم بازار ابزارهای موبایلی فعال سیستمی را  در اختیار دارد.

همچنین شرکت به پرداخت ملت روند مثبت خود را در این حوزه طی مینماید. در کل به نظر میرسد  که این شرکت به دنبال بازتعریف تعدادی از کارتخوانهای فروشگاهی خود به عنوان ابزار پذیرش موبایلی، به این سهم از بازار دست یافته است.  این امر با توجه به توسعه پرداخت الکترونیکی مبتنی بر فناوری NFC و تغییر رویکرد برخی شرکتها به سوی آن،  قابل انتظار است. هدف این موضوع بهره مندی از فناوریهای جدید صنعت و افزایش سرعت انجام تراکنش توصیف میشود.

 سهم به پرداخت از ابزارهای پذیرش فعال سیستمی از جمله تعداد کارتخوان فروشگاهی 13 درصد، در ابزار پذیرش اینترنتی 2.3 درصد، در ابزار پذیرش موبایلی 90.55 درصد بوده است و در این سهم از بازار رشد داشته است.

 وضعیت تعداد هر یک از ابزارهای پذیرش تراکنش دار نشان می دهد که  به پرداخت ملت با رقمی  نزدیک به 84 درصد عمده ی سهم بازار ابزارهای پذیرش موبایلی را پوشش میدهد به پرداخت در ابزار پذیرش اینترنتی نیز نزدیک به 21  درصد و در تعداد کارتخوان فروشگاهی 14 درصد سهم از بازار داشته است. در ابزار موبایلی به پرداخت ملت با 4 دهم درصد افزایش سهم همراه بوده است. 

در مجموع شرکتهای به پرداخت ملت، سامان الکترونیک، تجارت الکترونیک پارسیان و آسان پرداخت بیشترین سهم از تعداد تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی را در اکثر استانهای کشور داشته اند و به پرداخت ملت تقریبا در تمام استانها با اختلاف نسبت به سایر شرکتها از تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی پشتیبانی مینماید.

سهم از بازار  به پرداخت ملت از تعداد تراکنش های کارتخوان فروشگاهی  از حدود 18 درصد در گیلان تا 39 درصد در ایلام در نوسان بوده و در تمام استان ها بالای 17 درصد از تعداد تراکنش ها سهم داشته اند . 

بالاترین سهم تعدادی از تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی به بانکهای ملت، ملی ایران، کشاورزی و صادرات ایران، بالاترین سهم تعدادی از تراکنشهای ابزار پذیرش اینترنتی به بانکهای پارسیان، ملی ایران، ملت و اقتصاد نوین و  بالاترین سهم تعدادی از تراکنشهای ابزار پذیرش موبایلی به بانکهای ملت، ملی ایران، آینده و  پارسیان اختصاص داشته است. 

همچنین بالاترین سهم مبلغی از تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی به بانکهای ملت، صادرات ایران، ملی ایران و کشاورزی،  بالاترین سهم مبلغی از تراکنشهای ابزار پذیرش اینترنتی به بانکهای ملت، شهر،  سامان و پارسیان،  بالاترین سهم مبلغی از تراکنشهای ابزار پذیرش موبایلی به بانکهای ملت، ملی ایران، آینده و سامان مرتبط بوده است.

از نظر تعداد تراكنش،  شركت به پرداخت ملت با 21.4 درصد، سامان الكترونيك 17.8 درصد، آسان پرداخت 15.36 درصد،  تجارت الكترونيك پارسيان 14.2 درصد، كارت اعتباري كيش 8.92 درصد، سداد 6.75 درصد ، پاسارگاد 5 درصد، بيشترين سهم را داشته اند.  

از نظر مبلغ نيز به پرداخت ملت با 24.72 درصد، كارت اعتباري كيش با 14.22 درصد، پرداخت الكترونيك سامان 13.88 درصد، تجارت الكترونيك پارسيان با 9.59 درصد، سداد با 9.43 درصد، آسان پرداخت 8.75 درصد، فن‌آواكارت 7.31 درصد بيشترين سهم را داشته اند. 

در مجموع شرکتهای به پرداخت ملت، سامان الکترونیک، تجارت الکترونیک پارسیان و آسان پرداخت بیشترین سهم از تعداد تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی را در اکثر استانهای کشور داشته اند و به پرداخت ملت تقریبا در تمام استانها با اختلاف نسبت به سایر شرکتها از تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی پشتیبانی مینماید.

بانک ملی با 22.3 درصد، بانک صادرات با 11.44 درصد، بانک ملت با 11.41 درصد، کشاورزی 7.44 درصد، سپه 6.84 درصد، تجارت 6.7 درصد،  رفاه 6.4 درصد، مسکن 3.22 درصد، انصار 2.9 درصد، بانک پارسیان با 2.23 درصد،  پاسارگاد 2.18 درصد، بیشترین سهم را در صدور کارت ها دارند.

عملکرد بازار پرداخت در آبان ماه 

در آبان ماه 97 بالغ بر 1795 میلیون تراکنش با ارزش 221 هزار میلیارد تومان در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده که نسبت به مهر ماه رشد 2.89 -درصدی در تعداد و 15.42 -درصدی در ارزش ریالی داشته است. تراکنشهای آبان 97 به نسبت ماه مشابه سال 96 از نظر تعدادی 28.6 و از نظر ریالی 59 درصد رشد داشته است. اما بخشی از رشد ارزش ریالی تراکنشها ناشی از تورم در مدت مورد بررسی بوده است. از جمله سایر عوامل تاثیر گذار بر رشد تعداد و مبلغ تراکنشهای شاپرك میتوان به افزایش تعداد ابزارهای پذیرش،  دارندگان کارت، و افزایش میل به استفاده از شیوه های مختلف پرداخت الکترونیکی به جای استفاده از پول فیزیکی0 اشاره نمود همچنین ملاحظه میشود که رشد حقیقی ارزش تراکنشها بدون در نظر گرفتن اثرات تورم محاسبه شده است 13.7 درصد میباشد.

در آبان 97 ابزارهاي فعال دريافت و پرداخت شامل 947 هزار ابزار اينترنتي، 1 ميليون و 127 هزار موبايل، و نزديك به 7 ميليون كارت خوان فروشگاهي بوده است. همچنان سهم كارتخوان هاي فروشگاهي بيش از 77 درصد، موبايل 12 درصد و اينترنت 10 درصد بوده است. اما سهم كارتخوان ها از تعداد تراكنش 88 درصد، موبايل 6 درصد و اينترنت 5 درصد بوده است. 

با توجه به گسترش فعالیت ابزارهای NFC تعداد تراکنشهای ابزار پذیرش موبایلی نیز در ماههای اخیر که این دست از پرداختها در شبکه به کار گرفته شده است دارای نوسانات فراوان میباشد.بر اين اساس، به ازاي هر كارت خوان 227 تراكنش، به ازاي هر موبايل 99 تراكنش و به ازاي هر ابزار اينترنتي 100 تراكنش در ماه داشته است. 

از نظر مبلغ نيز در مجموع 221 هزار و 367 ميليارد تومان با ميانگين 24 ميليون تومان براي هر ابزار پذيرش در آبان ماه رخ داده كه از اين مبلغ معادل 203 هزار ميليارد تومان مرتبط با كارتخوان هاي فروشگاهي با ميانگين 29 ميليون تومان براي هر كارتخوان،‌ 740 ميليارد تومان مرتبط با موبايل با ميانگين657 هزار تومان براي هر موبايل و 16937 ميليارد تومان مرتبط با ابزار اينترنت با ميانگين 18 ميليون تومان براي هر ابزار اينترنتي بوده است. 

ميانگين مبلغ هر تراكنش نيز در آبان به 123 هزار تومان رسيده كه براي كارتخوان فروشگاهي 128 هزار تومان، براي موبايل 7 هزار تومان و براي اينترنت 179 هزار تومان بوده است. مقايسه عملكرد يكسال اخير نيز نشان مي دهد كه  تعداد و مبلغ تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی، موبايل و اينترنت تغيير چنداني نداشته است. 

سهم خريد كالا از تعداد تراكنش 82 درصد، مانده گيري بيش از 5 درصد و قبض، خريد شارژ تلفن همراه نزديك به 13 درصد بوده است. از نظر مبلغي نيز سهم خريد كالا بيش از 95 درصد و سهم قبض و شارژ تلفن كمتر از 5 درصد بوده است. 

استانهای تهران، خراسان رضوی، اصفهان، فارس وخوزستان به ترتیب دارای بیشترین تعداد کارتخوان فروشگاهی فعال در آبان 97بوده اند.

بیشترین تعداد تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی دارای مبلغی بین 5 تا 15 هزار تومان، بوده كه 25 درصد زير 5 هزار تومان، 38 درصد بين 5 تا 25 هزار تومان، 30درصد بالاي 25 هزار تومان بوده است. 

407 ميليون تراكنش زير 5 هزار تومان، 610 ميليون تراكنش ارقام 5 تا 25 هزار تومان، 476 ميليون تراكنش بالاي 25 هزار تومان بوده است. در مجموع 90 درصد تراكنش هاي كارتخوان فروشگاهي زير 500 هزار تومان بوده است. 

در ابزار اينترنتي نيز 29 درصد بين 5 تا 15 هزار تومان، 79 درصد مبلغي كمتر از 25 هزار تومان بوده است. 

در ابزار موبايلي نيز 40 درصد زير 2 هزار تومان، 65 درصد زير 5 هزار تومان، بوده است كه دليل آن استفاده عموم جامعه از کارتهای شارژ با مبلغ در حدود 5 هزار تومان بوده است.  همچنین اقبال فراوان ابزار پذیرش موبایلی به منظور تهیه کارتهای شارژ اپراتورهای مختلف، حضور حداکثری تراکنشهای موبایلی در دامنه مبلغی کمتر از 5 هزار تومان را توجیه  مي كند. 

متوسط مبلغ هر تراكنش در ابزار فروشگاهي نيز نشان مي دهد كه دهك اول كم رقم، بالاي 1500 تومان و دهك دهم بالاترين رقم  بالاي 1.2 ميليون تومان بوده است. و در ابزار اينترنتي نيز رقم 900 تومان تا 1.4 ميليون تومان بوده است. 

به عبارت ديگر،  به طور متوسط 90 درصد تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی مربوط به خرید کالا و خدمت با مبلغ کمتر از 100هزار تومان بوده است. زيرا ميانگين هر تراكنش در 10 دهك به ترتيب، 1500- 3500-5500-8400-11500-16900-24100-37700-71400  تومان و براي دهك دهم 1.2 ميليون تومان بوده است. 

شاخص رقابت و حضور شرکت ها با توجه به سهم آنها از بازار نشان می دهد که شرکت آسان پرداخت پرشین پس از آن دو شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و پرداخت الکترونیک سامان در بازار تراکنشهای اینترنتی و شرکتهای  پرداخت نوین آرین، آسان پرداخت پرشین و نیز پرداخت الکترونیک سامان در بازار تراکنشهای موبایلی تاثیرگذار هستند.