گزارش رییس کل بيمه مركزي از آخرین وضعیت صنعت بیمه کشور به مردم ایران

اقتصاد گردان -  رییس کل بيمه مركزي در گزارشي به مناسبت روز بيمه 13 آذر،  از آخرین وضعیت صنعت بیمه کشور به مردم ایران خبر داد و افزود: اقتصاد  تک محصولی برای صنعت بیمه یک آفت بزرگ به شمار می رود و دکتر غلامرضا سلیمانی - رییس کل بیمه مرکزی- از بدو حضور در این نهاد ناظر، شرایط را به گونه ای مدیریت کرده که صنعت بیمه به جای تمرکزگرایی بر فروش بیمه نامه های شخص ثالث به سمت توسعه بیمه های زندگی و محصولات دیگر بیمه ای حرکت کند

این نگرش در درازمدت می تواندایران  را در ردیف کشورهای قدرتمند در جذب منابع بیمه ای قرار دهد و این صنعت را به عنوان صنعتی تعیین کننده در مبادلات پولی و مالی مبدل کند.

آنچه در پی می آید گزارش رییس کل بیمه مرکزی از آخرین تحولات صنعت بیمه در سال جاری است که به مناسبت سیزدهم آذرماه – روز ملی بیمه –  به ملت شریف ایران ارائه می شود.

آمارها و نمودارهای رشد صنعت بیمه در کشور این حقیقت را به اثبات می رساند که فعالان صنعت بیمه از برنامه های طراحی شده چند قدم پیش تر حرکت می کنند هر چند هنوز تا دستیابی به افق اهداف بیمه ای برنامه های ششم توسعه کشور راهی طولانی در پیش است.

صنعت بیمه کشور به پشتوانه عالی ترین مقام اقتصادی کشور،نهاد ناظر و همراهی نهادهای مرتبط نظیر پژوهشکده بیمه و سندیکای بیمه گران ایران، قدم در مسیر توسعه گام برمی دارد و زیرساخت ها را به گونه ای فراهم کرده که در حال حاضر ظرفیت پوشش بیمه ای تمامی ریسک های موجود در کشور فراهم شده است.آمار فعلی که از تحت پوشش بیمه قرار دادن نزدیک یک سوم کل ارزش موجودی سرمایه کشورحکایت دارد نیز قابل اعتنا و غرورآمیز است و از موفقیت صنعت بیمه در اطمینان بخشی و تزریق آرامش به بنگاه های اقتصادی و بخش عظیمی از آحاد جامعه حکایت دارد.

دو برابر شدن سهم بیمه‌های زندگی در بازار بیمه کشور از دستاوردهای مهم پنج سال اخیر به شمار می آید که این آمار، از بیش از چهار برابر شدن تعداد افراد تحت پوشش بیمه‌های زندگی خبر می دهد.

تأسیس و آغاز به کار اولین شرکت بیمه تخصصی زندگی در راستای سیاست توسعه بیمه‌های زندگی یکی از عواملی بود که این جهش را به دنبال داشت. با این وجود بیمه مرکزی و صنعت بیمه هنوز اعتقاد راسخ دارند که بخش اعظم ظرفیت بیمه های زندگی هنوز فعال نشده و باید با تاکید بر فرهنگسازی و بازنگری در تنوع محصولات رشته بیمه های زندگی، چتر بیمه های تامین آتیه را در کشور گسترش دهیم.

گفتنی است افزایش سقف تعهد بیمه‌نامه‌های زندگی تا 500 میلیارد تومان نیز از دیگر دستاوردهای درخشان این صنعت به حساب می آید. 

 کارآفرینی از جنس بیمه

ایجاد حداقل بیست و پنج  هزار شغل طی دوره 92 تا 96 یکی دیگر از دستاوردهای صنعت بیمه است که در کنار فعالیت اقتصادی، سطح مشارکت های اجتماعی را تا حدود بسیاری ارتقا می دهد. بی تردید با گسترش فعالیت استارت آپ ها، ضمن حفظ مشاغل موجود، فضای بیشتری برای اشتغال های نوین نیز ایجاد خواهد شد که البته این امر در گرو درک حساسیت شرکت های بیمه از کسب و کارهای نوین و تلاش نهادناظر برای تقویت و تکمیل زیرساخت ها خواهد بود. 

صنعت بیمه باید با ایجاد بستر مناسب از ظرفیت ها و قابلیت های استارت آپ ها استفاده کند و ما بر این باوریم که نگاه تقابلی، به فرایند توسعه صنعت بیمه آسیب خواهد زد.

قانون جدید بیمه شخص ثالث و یک ظرفیت جدید بیمه ای

قانون جدید بیمه شخص ثالث به خصوص بیمه راننده محور از قوانین مترقی نظام اقتصادی کشور به حساب می آید که پس از جمع آوری و جمع بندی نظرات تمامی صاحبنظران بیمه ای، تدوین، تصویب و ابلاغ شده است. این قانون در کنار برطرف کردن موانع و محدودیت ها و ایرادات قانون پیشین، قابلیت های تازه ای را نیز پدید آورده است.

حذف الزام به اخذ الحاقیه و الزام به تهیه پوشش بیمه حوادث برای راننده مسبب حادثه (بیمه حوادث راننده) به میزان دیه مرد مسلمان در ماه های غیر حرام و همچنین ممانعت از انتقال تخفیفات نداشتن حادثه منجر به خسارت به غیر و تخصیص آن به وسیله نقلیه دیگر از همان نوع، که متعلق به او یا همسر، والدین یا اولاد بلاواسطه شخص منتقل الیه باشد (تبصره ماده 6) از الزامات راهگشای قانون جدید بیمه شخص ثالث به شمار می رود و ویژگی های دیگر آن نیز به این شرح است: 

1- ممانعت از اعمال قاعده نسبی در هنگام پرداخت خسارت های مالی و جانی موضوع این قانون (تبصره 2 ماده 8)

2- تحدید مسئولیت مقصر حادثه و مؤسسه بیمه در خسارت های مالی به گرانترین خودروی متعارف  (تبصره های 3 و 4 ماده 8)

3- ممانعت از منظور کردن دین و جنسیت زیاندیدگان در پرداخت خسارت بدنی(ماده 10)

4- ممانعت از درج هرگونه شرط در بیمه نامه جهت کاستن از مزایای این بیمه نامه در برابر بیمه گذار یا زیاندیده

5- تعیین جریمه تأخیر در پرداخت خسارت (ماده 35)

  الزام بیمه گر به پرداخت کل خسارت اگرچه بیش از یک دیه به هر یک از زیان دیدگان  تخصیص یافته باشد و اعم از اینکه مبلغ مازاد بر دیه، کمتر از یک دیه کامل یا بیشتر از آن باشد (ماده 9) 

کدیکتا، شناسنامه بیمه گذاران خواهد بود

کسب رتبه نخست بخش فن آوری اطلاعات در تمامی نهادها و دستگاه های اجرایی کشور از عزم جزم نهادناظر برای استقرار یک نظام جامع اطلاعاتی و حرکت به سمت فعالیت های الکترونیکی حکایت می کند.

استقرار و توسعه سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) و الکترونیکی کردن بخش زیادی از ارتباط اطلاعاتی و کاری بیمه مرکزی با شرکتهای بیمه و به ویژه عملیاتی نظارتی بیمه مرکزی از یک سو و طراحی و پیاده‌سازی سیستم اعطای کد یکتا به تمامی بیمه‌نامه‌های شخص ثالث صادره شرکتهای بیمه بصورت برخط از سوی دیگر، بیانگر توجه ویژه بیمه مرکزی به مقوله شفاف سازی و کاهش تخلفات است. خوشبختانه همکاری صنعت بیمه با این پروژه عظیم بسیار قابل قبول بوده و امید می رود با یکپارچه شدن سامانه های اطلاعاتی صنعت بیمه این مجموعه اقتصادی به عنوان یک الگوی جدی و تاثیرگذار در سطح کشور مطرح شود.

 صنعت بیمه در مسیر توسعه

 آنچه در پی می آید گزارش تیتروار دستاوردهای صنعت بیمه است که تبیین هر یک از آنها مجالی فراخ می طلبد اما به طور خلاصه می توان سرعت بالای حرکت صنعت بیمه در مسیر توسعه را با تاکید بر دو اصل صحت و دقت، در این نمایه به تماشا نشست.

  تقویت و تعمیق نظارت بیمه مرکزی بر بازار بیمه کشور(کنترل توانگری، کنترل کفایت ذخایر بیمه‌ها در جهت حفظ توان ایفای تعهدات مربوط به بیمه‌گذاران)

  کاهش تصدی‌گری‌های بیمه مرکزی با کاهش نسبت‌های اتکائی اجباری

  شناسایی و استفاده از ظرفیت‌های اتکائی کشورهای آسیای و آفریقایی بعنوان جایگزین شرکتهای بیمه اروپایی دارای سهامدار آمریکایی که در نتیجه تحریم‌ها همکاری خود را قطع کرده‌اند.

  تحت پوشش قراردادن ریسک‌هایی که به جهت تحریم‌ها امکان اخذ پوشش‌های اتکائی در بازارهای بین‌المللی برای انها وجود ندارد به کمک و حمایت دولت

  کاهش قابل ملاحظه انحصار در بازار بیمه کشور نسبت به سال 91. 

  کاهش قابل ملاحظه ساختار دولتی بازار بیمه کشور( سهم بخش غیردولتی از بازار بیمه کشور از 54.6 درصد در سال 1391 به 68 درصد در سال 1396 رسید).

  تصویب قانون تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی پس از 15 سال از طرح آن در مجلس.

  طراحی اوراق بهادار بیمه‌ای به منظور استفاده از ظرفیت بازار سرمایه بعنوان یک ابزار جدید مالی برای اولین بار در ایران (اولین ورود مستقل صنعت بیمه به بازار سرمایه.

  برنامه‌ریزی برای توسعه بیمه‌های خرد به منظور ایجاد چتر حمایتی صنعت بیمه برای طبقات درآمدی پایین.    

 

خلاصه‌ای از آمار صنعت بیمه  - 1396

با وجود تحریم ها و محدودیت های بین المللی،جایگاه صنعت بیمه کشور در منطقه در سطح مطلوبی قرار دارد و با روند رو به رشدی که شاهد آن هستیم این جایگاه ارتقا خواهد یافت.تاکید بر شفافیت صنعت بیمه و فعالیت فعالان این صنعت در اتاق شیشه ای مجموعه ای از گزارش عملکرد نهادناظر، شرکت های بیمه و ارکان دیگر این صنعت را به اطلاع تمامی آحادجامعه و نمایندگان افکار عمومی رسانده و خواهد رساند که بخشی از آن به این شرح است: 

  میانگین شاخص کل اعتماد عمومی به صنعت بیمه 2.9 از 5 است.

  سهم 14 درصدی حق بیمه تولیدی ایران از منطقه 

  رتبه پنجم  ایران در حق بیمه تولیدی در منطقه 

  حق بیمه سرانه ایران: ‌121 دلار(با رتبه 10 در منطقه)؛ منطقه: 134 دلار و جهان: 650 دلار

  ضریب نفوذ بیمه ایران: 2.3درصد(با رتبه 4 در منطقه)؛ منطقه: 2 درصد و جهان: 6.1 درصد

  سرمایه‌گذاری بیمه‌ها در اقتصاد ایران معادل 28.4 هزار میلیارد تومان است که نسبت آن به تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی کشور عدد 9.4 درصد را نشان می دهد.

  تعداد شرکت بیمه 32، یک شرکت بیمه دولتی و مابقی آن غیردولتی محسوب می شوند.

  نزدیک 140 هزار نفر در صنعت بیمه اشتغال دارند که حدود 20 هزار نفر از آنها در شرکتهای بیمه و بقیه در شبکه فروش به فعالیت اشتغال دارند

  حدود 56 هزار نماینده و 660 کارگزار بیمه با بالغ بر 90 هزار نفر نیروی انسانی حدود 75 درصد حق بیمه صنعت را تولید می‌کنند.

  حدود 48 درصد بازار بیمه کشور در اختیار بیمه‌های اتومبیل و 23 درصد در اختیار درمان و 14.4 درصد مربوط به بیمه‌های زندگی است. 

  حدود 68 درصد بازار بیمه کشور در اختیار بیمه‌های غیر دولتی است. 

  صدور حدود 61 میلیون فقره بیمه‌نامه.

  پرداخت بیش از یک میلیون فقره خسارت به فوت‌شدگان و مجروحان تصادفات رانندگی(معادل 32 هزار دیه)

  پوشش بیمه مسوولیت راننده در برابر شخص ثالث: حدود بیست و یک میلیون و 620 هزار فقره.

  پوشش بیمه‌ای حوادث راننده برای بیست و یک میلیون 320 هزار خودرو.

  صنعت بیمه بابت درمان رایگان مصدومین حوادث رانندگی توسط بیمارستان ها تا نیمه اول سال 1397 بالای شش هزار میلیارد تومان به وزارت بهداشت پرداخت کرده است.

  صنعت بیمه بابت اقدامات نیروی انتظامی جهت کاهش حوادث رانندگی تا نیمه اول سال 1397 بالای دوهزار میلیارد تومان به آن نیرو پرداخت کرده است. 

  طی چهل ساله گذشته،‌ سهم خسارتهای پرداختی شخص ثالث و درمان از کل خسارتهای پرداختی صنعت بیمه همواره بسیار بیشتر از سهم آنها از حق بیمه تولیدی صنعت بیمه بوده است. از سوی دیگر سهم این رشته‌ها از کل بازار بطور مدام در حال افزایش است. ضریب خسارت آنها نیز در بسیاری از سالها بالای 100 درصد بوده و به عبارت دیگر رشته‌های ثالث و درمان طی دهه‌های اخیر به شکل مداوم از صنعت بیمه یارانه دریافت کرده است. در طرف مقابل در بسیاری از سال ها سهم رشته‌های زندگی، آتش‌سوزی و مسوولیت؛ از خسارتهای پرداختی صنعت بسیار کمتر از سهم آنها از حق بیمه تولیدی صنعت بوده است. بنابراین این سه رشته، اصلی‌ترین رشته‌هایی هستند که به ثالث و درمان یارانه می‌دهند.

سخن آخر

با وجود تمامی تلاش های اهالی صنعت بیمه، مردم هنوز با خدمات و منافع حاصل از صنعت بیمه به طور کامل آشنا نیستند و این مهم، نیازمند فرهنگ سازی عمیقی است که در نهایت به گسترش چتر حمایتی صنعت بیمه،کاهش هزینه های مردم و ایجاد آرامش در جامعه منتهی شود.

در همین راستا – بیمه مرکزی -  آمادگی خود را برای حمایت از طرح های جدید، ایده های نوین، نقشه راه کارآمد و هر گونه پیشنهاد سازنده ای از سوی کارشناسان، رسانه ها و مدیران صنعت بیمه اعلام می کند تا با همفکری و همگرایی به تمامی آرمان های بیمه ای دست پیدا کنیم .