ثبات نسبي بازار ارز و سكه با كانال هاي بانكي و پولي طرف هاي تجاري ايران، 18 عيار 428، سكه 4 ميليون و 630

اقتصاد گردان - محسن شمشيري - 

روز يكشنبه 13 آبان ماه و در آستانه آغاز دور دوم تحريم هاي نفتي و بانكي و مالي آمريكا كه از 14 آبان اجرا مي شود،‌ قيمت دلار و ارز  در بازار آزاد با ثبات نسبي و حول و حوش 14 هزار تومان همراه بود و نرخ هر دلار بين 14250 تا 14400 معامله شد و يورو نيز با قيمت بالاتر از 16200هزار تومان و درهم 3950 تومان به فروش رسيد.

 فعالان بازار ارز مي گويند كه به نظر مي رسد، تزريق دلار و يورو به بازار از طريق صرافي ها همچنان ادامه دارد و در آستانه شروع تحريم هاي 14 آبان، بازار با ثبات نسبي همراه است. زيرا  دلار در صرافی‌های بانكي كمتر از نرخ بازار آزاد فروخته مي شود و اين موضوع حكايت از تزريق ارز به بازار دارد. 

اما از سوي ديگر، اقدامات اروپا، چين، هند، روسيه و ساير كشورهاي طرف تجاري ايران براي ايجاد كانال هاي پولي، بانكي، و دريافت پول نفت با ارزهاي غيردلاري، باعث ايجاد شرايط با ثبات نسبي در عرضه و تقاضا و تجارت ايران با كشورهاي مختلف است كه باعث شده چشم انداز بازار ارز و تجارت ايران نسبت به ماه هاي پيش بهتر شود

سامانه سنا نيز ميانگين نرخ هاي فروش ارز براي روز شنبه را براي دلار 14201 تومان، يورو 16492، درهم 3904، يوآن 2102، پوند 18232، لير ترك 2723 تومان اعلام كرده كه حكايت از كاهش نرخ ها در روزهاي اخير در صرافي ها و سنا دارد. اين نرخ ها نسبت به روز پنج شنبه كاهش قابل توجهي داشته است به طوري كه سامانه سنا ميانگين نرخ هاي فروش ارز براي روز پنج شنبه را براي دلار 14655 تومان، يورو 16840، درهم 3989، يوآن 2186، پوند 18704، لير ترك 2752 تومان اعلام كرد كه نشان مي دهد  دلار 455 تومان كاهش قيمت نسبت به هفته گذشته داشته است. 

برخي كارشناسان نيز مي گويند: همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، با معافيت 8 كشور ژاپن، کره‌جنوبی، هند،  چین، ترکیه، عراق، تایوان، و احتمالا ايتاليا در خريد نفت ايران از تحريم هاي آمريكا و تزریق دلار و عرضه اسکناس در صرافی‌های معتمد بازارساز، نرخ‌ها در آستانه شروع تحريم ها با ثبات بوده است. 

همچنين در بازار طلا نيز نرخ هر اونس طلا در بازار جهاني به 1233 دلار افزايش يافته و مظنه يا مثقال 17 عيار در بازار تهران با نرخ يك ميليون و 852 هزار تومان معامله شد. هر گرم طلاي 18 عيار428 هزار تومان ، سكه طرح جدید 4 ميليون و 630 هزار تومان ، نیم سکه دو ميليون و 295 هزار تومان، ربع سکه به يك ميليون 255 هزار تومان وسکه گرمي به 680 هزار تومان رسيد 

بانك كارگشايي نيز ۲۵ شمش طلا را از طریق برگزاری جلسه مزایده عمومی به حراج گذاشت و قیمت پایه هر شمش بر اساس طلای ۲۴ عیار تعیین می شود.

تدابير دولت و بانك ها

از سوي ديگر، برخي كارشناسان معتقدند كه علاوه بر تدابير بانك مركزي و شبكه بانكي وارزي كشور، برنامه هايي با همكاري اتحاديه اروپا در دستور كار قرار گرفته كه در روزهاي آينده اعلام و اجرايي خواهد شد و در نتيجه اين تدابير بازار با ثبات نسبي مواجه خواهد بود. عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی نيز به صراحت اعلام کرده که  آمریکا در تحریم کامل نفت ایران و به صفر رساندن آن به هر دلیل و بهانه‌ای ناکام شده است. با معافیت تدریجی کشورهای متعدد از تحریم خرید نفت ایران، فضای آتی تجاری و درآمدی کشور مشخص‌تر می‌شود.

در ماههای اخیر، ایران ذخایر ارزی خود را به حد مطلوب رسانده و متناسب با شرایط در حال تغییر، حتی در شرایط بسیار نامحتمل به حداقل رساندن صادرات نفت، برنامه متناسب با آن را دارد.

رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده که این بانک، با تنظیم دقیق منابع و مصارف ارزی کشور، تلاش خود را همانطور که در هفته‌های اخیر نشان داد بر ثبات بازار پول و ارز متمرکز کرده و تقویت تدریجی و روز افزون پول ملی و افزایش رقابت پذیری اقتصاد و جلوگیری از نوسانات را هدف قرار داده است .

وی این وعده را هم داده است که بانک مرکزی در کنار برنامه ریزی برای تعادل بازار ارز و کنترل تورم در کنار دولت، وضعیت معیشتی و رفاهی مردم، خصوصا دهک های پایین درآمدی را مدنظر دارد و از هیچ کوششی برای بهبود شرایط فروگذار نمی کند.

این تدابیر در کنار این واقعیت که نقدینگی سرگردان موج مخرب خود را پشت سر گذاشته است، نویدبخش بهبود بیشتر بازار ارز طی ایام پیش رو است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، نقدینگی سرگردان که از جمله مشکلات و چالش های زیرساختی اقتصاد ایران است، طی ماههای اخیر اوج فشار خود را تخلیه کرده است و دیگر توانی برای ایجاد تکانه های شدید در بازار ارز ندارد. 

 همچنين  سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس از بررسی روش‌های جدید دور زدن تحریم و کانال‌های بانکی میان ایران با اروپا، چین و روسیه برای صادرات نفت و ارتباطات مالی خبر داد.

اسدالله قره‌خانی در گفتگو با ایبِنا درباره تحریم‌های بانکی ایران با فشار تحریم‌های آمریکا، گفت: با توجه به سیاست‌های دشمن و تحریم‌های آمریکا به عنوان بزرگترین کشور اقتصادی دنیا، مبادلات بانکی به نوعی تحریم محسوب می‌شود و فشارهای زور گویانه و خصمانه دشمن روز به روز در حال افزایش است اما همه دنیا آمریکا نیست و ایران نیز در حال پیدا کردن کانال‌های مالی از طریق اروپا، چین، روسیه است و تمامی بخش‌های کشور در این زمینه در حال مذاکره برای رسیدن به توافق و اجرایی شدن کانال‌های جدید هستند تا توطئه آمریکا نقش بر آب شود.

وی با اشاره به کانال‌ها و ارتباطات مالی ایران در زمان تحریم‌های گذشته، افزود: ایران در گذشته مسیرهای متعدد مالی از جمله  دو بانک مشهور در چین و ترکیه و برخی صرافی‌ها در امارات را در اختیار داشت که توسط آمریکا شناسایی شد و با توجه به دستگیری برخی افراد در این رابطه و از بین رفتن این کانال‌ها دیگر آنها قابل استفاده نیستند وبا توجه به قرار گرفتن ایران در نبرد اقتصادی، روش‌های جدیدی برای ارتباطات بانکی در چین و ترکیه در حال بررسی است که همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، از این مسیر سخت با هوشیاری و هم افزایی تمامی نیروهای نظام با سیاست‌های هوشمندانه عبور خواهیم کرد.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس تاکید کرد: یکی از موضوعات مهم این است که شرکت نفت سی.ان.پی.سی چین به عنوان یکی از مشتریان بزرگ نفتی ایران همچنان برای خرید نفت از ایران مشتاق است و خودشان در حال بررسی راهکارهایی به منظور رفع این مشکل هستند و یک بانک را برای مبادلات اقتصادی و بانکی با ایران انتخاب خواهند کرد.

ارتباطات بانکی ایران با توجه به تدابیر مناسب بانک مرکزی پابرجا خواهد بود، کانال‌ها و ارتباطات بانکی جدید و روش‌های دور زدن تحریم‌ها از سوی ارگان‌های مختلف در دست بررسی است و بانک مرکزی در این زمینه مذاکرات مناسبی داشته که می‌تواند به ایجاد کانال‌های مالی میان ایران و کشورهای اروپایی، ترکیه و روسیه منجر شود که اثر تحریم‌ها در سیستم اقتصادی کشور  را کاهش می‌دهد.

از سوي ديگر،‌ روزنامه جورسلیم پُست در سرمقاله خود نوشت،  ارتباط ايران با اروپا، روسيه و چين و  پویایی ارتباط اين كشورها به ایران کمک خواهد کرد که به بقای خود با توجه به تاثیر تحریم ها ادامه دهد و تاثیر آن را کاهش دهد. ضمن اینکه اتحادیه اروپا هم به دنبال ایجاد یک مکانیزم پولی مستقل از سوئیفت برای تداوم تجارت خود با ایران است.

دريافت روپيه از بانک هندی 

 هچنين منابع آگاه اعلام کردند که ساز و کار پرداخت تمام پول نفت ایران به هند از طریق بانک «یو سی او» این کشور به روپیه انجام خواهد گرفت.

به گزارش تایمز آو ایندیا، به دنبال اعطای معافیت ۱۸۰ روزه آمریکا به هند برای واردات نفت از ایران، تهران و دهلی نو در حال نهایی کردن مکانیزم پرداخت پول نفت از طریق یک بانک هندی به روپیه هستند. این کشور قرار است با افتتاح حسابی در بانک «یو سی او» هند که در معرض دید بین الملل قرار ندارد و از این رو نسبت به تحریم ها آسیب پذیر نیست، پرداخت های خود را به ایران انجام دهد.

پیش از این ۴۵ درصد از پرداخت های پول نفت ایران در نزد بانک «یو سی او» هند به روپیه و ۵۵ درصد آن به یورو انجام می گرفت؛ اما در دور جدید تحریم ها علیه بخش نفت، مالی و کشتیرانی ایران تمام پرداخت ها به رویپه انجام خواهد گرفت؛ ضمن اینکه انتظار می رود تهران از این مبالغ برای واردات کالا از هند استفاده کند. این به معنی آن است که اگر دسترسی بانک های ایرانی به سوئیفت قطع شود، هند قادر به ادامه پرداخت پول نفت خود به ایران است.

همچنین «بریان هوک» یک مقام رسمی آمریکایی در امور ایران گفت: کشورهایی که معاف از واردات نفت ایران هستند باید حساب های تضمینی برای پرداخت پول خود به ایران باز کنند. این حساب های تضمینی در جهت محروم کردن درآمد نفتی ایران ایجاد می شود. زمانیکه ایران نفت خود را می فروشد، پول آن به حساب های تضمینی که در بانک کشورهای واردکننده نفت ایران وجود دارد می رود و ایران باید پول کمتری از آن اعتبار را خرج کند. البته به گفته این مقام آمریکایی هدف از این کار این است که کشورها اطمینان پیدا کنند که ایران از منابع خود برای خرید کالاهای بشر دوستانه استفاده می کند. بر پایه این گزارش، اروپا به دنبال ایجاد یک ساز و کار مالی مستقل از سوئیفت برای ادامه تجارت خود با ایران است.

بانک‌های مرکزی جهان ۳۳ هزار تُن طلا ذخیره کردند

 از سوي ديگر، تحولات بازار طلا نشان مي دهد كه بانک های مرکزی جهان تاکنون بیش از ۳۳ هزار تُن طلا ذخیره کرده اند.

به گزارش کیتکو، بانک های مرکزی جهان نه تنها خرید طلای خود را در سال های اخیر افزایش داده اند؛ بلکه تعداد خریداران جدید طلا هم وارد دور جدیدی شده است. در همین حال «ناتالی دمپستر» مدیر کل بانک های مرکزی و سیاست عمومی در شورای جهانی طلا گفت: خرید بانک های مرکزی جهان برای طلا به شدت سرعت گرفته و این موضوع به لحاظ جغرافیایی تنوع بیشتری به خود گرفته و چندین کشور جدید هم برای اولین بار در دهه های گذشته اقدام به افزایش خرید ذخایر طلای خود کرده اند.

وی افزود: در حقیقت ۱۶ بانک مرکزی ذخایر طلای خود را از آغاز سال ۲۰۱۷ میلادی افزایش داده اند. شورای جهانی طلا در گزارش فصلی خود در مورد روند تقاضای طلا اعلام کرد که بانک های مرکزی در سه ماه سوم سال جاری میلادی ۱۴۸.۴ تن طلا خریداری کردند که بیشترین رقم از سال ۲۰۱۵ میلادی به بعد محسوب می شود.

همچنین انتظار می رود خرید طلا از سوی بانک های مرکزی جهان در سال جاری میلادی به ۴۵۰ تن برسد که این رقم برای سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۶ میلادی به ترتیب ۳۹۰ و ۳۷۵ تن ثبت شده است. البته پیش از این در سال ۲۰۱۳ میلادی بانک های جهانی در مجموع ۶۴۶ تن طلا خریداری کرده بودند که بعداز آن روند نزولی به خود گرفت و اکنون سیر صعودی را تجربه می کند.

از ابتدای سال جاری میلادی تا پایان ماه اوت بانک های مرکزی جهان ۲۶۰ تن طلا به ذخایر خود افزوده اند. بر پایه این گزارش، بلومبرگ اعلام کرد که بانک های مرکزی در حال حاضر به طور فزاینده ای بیش از ۳۳ هزار تن طلا نگهداری می کنند که این رقم تقریبا یک پنجم تمام طلایی است که تاکنون استخراج شده است. علت اصلی رو آوردن بانک های مرکزی جهان به طلا، تنوع بخشیدن ذخایر خود در مواجه با بحران های مرتبط با مسائل ژئوپولتیکی است.

 روند نزولی یوآن در برابر دلار 

 همچنين ارزش ماهانه پول چین در برابر دلار آمریکا برای هفتمین ماه متوالی با روند نزولی به کار خود پایان داد.

به گزارش نیکی، ارزش ماهانه یوآن در برابر دلار آمریکا برای هفتمین ماه متوالی در اکتبر با کاهش روبرو شد و تقریبا هر ۷ یوآن در برابر یک دلار معامله شد. این در حالی است که روند نزولی یوآن به دلیل افزایش نرخ بهره در آمریکا و کاهش رشد اقتصادی در چین رقم خورده است.

در حال حاضر سرمایه گذاران نسبت به مقامات چینی مبنی بر ادامه کاهش ارزش یوآن برای به حداقل رساندن تاثیرات ناشی از جنگ تجاری نگران هستند. البته کاهش ارزش یوآن می تواند منجر به خروج سرمایه از این کشور شود و بانک مرکزی چین هم برای اولین بار اقدام به انتشار اسکناس های یوآن در هنگ کنگ کرد.

پیش از این دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا بارها سیاست پکن را در قبال دستکاری یوآن مورد سرزنش قرار داده بود. این کار به چین اجازه می دهد که صادرات بیشتری را انجام دهد. البته خبرهای اخیر در مورد توافق احتمالی پکن - واشنگتن بر سر اختلافات تجاری تا حدودی باعث افزایش ارزش یوآن شده است؛ اما سرمایه گذاران خارجی در مورد فروش سفارشات با حجم بالا به یوآن مردد هستند و می گویند که ممکن است مقامات چینی در بازار دخالت کنند.