بازتاب سخنرانی اردوغان در باره قتل قاشقچی در رسانه‌های جهان، اردوغان: قتل خاشقچی برنامه‌ریزی شده بود

اقتصاد گردان -  رئیس‌جمهور ترکیه در سخنرانی خود درباره پرونده خاشقچی با بیان اینکه این روزنامه‌نگار قربانی یک جنایت شنیع شده است، گفت: چنین جنایتی وجدان بشریت را جریحه‌دار کرد.

 «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه سخنرانی خود در صحن پارلمان را آغاز کرد. وی قرار است «حقیقت برهنه» درپس ماجرای قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منقد سعودی در کنسولگری استانبول را افشا کند.

اردوغان با آرزوی مغفرت برای خاشقچی و عرض تسلیت به خانواده وی، گفت: «خاشقچی در 28 سپتامبر وارد کنسولگری سعودی در استانبول شد. این حضور، به تیمی که قتل وی را مرتکب شدند، گزارش شد... بعد از آن یک عضو کنسولگری استانبول را به مقصد ریاض ترک کرد».

وی با بیان اینکه یک روز قبل از عملیات، گروه سه‌نفره‌ای با پروازهای رزرو شده وارد استانبول شدند، گفت: «یک گروه دیگر از سوی کنسولگری در جنگل بلگراد در استانبول و شهر یالووا مشغول عملیات بودند».

گروه دوم شامل سه نفر و گروه سوم شامل نه نفر وارد کنسولگری استانبول شده و دیدار کردند. آنها ابتدا هارددیسک سیستم دوربین‌های مداربسته را خارج کردند و سپس خاشقچی را به این ساختمان دعوت کردند.

رئیس‌جمهور ترکیه با اشاره به ورود خاشقچی به کنسولگری در 2 اکتبر، توضیح داد که بعد از گزارش نامزد خاشقچی مبنی بر عدم خروج وی از کنسولگری، یگان های ویژه پلیس به محل اعزام شده و پرس‌وجو را شروع کردند: «پس از آنکه نامزد خاشقچی اعلام کرد او پس از ورود به کنسولگری، بازداشت شده، ما دوربین های امنیتی را چک کردیم و متوجه شدیم او هرگز از کنسولگری خارج نشده است. این اتفاق در کنسولگری که محلی دارای مصونیت است رخ داد و ما نمی توانستیم فورا وارد این ساختمان شویم».

اردوغان با بیان اینکه دفتر دادستانی کل استانبول سپس تحقیقاتی را آغاز کرد، گفت: «تیم 15 نفره‌ای شامل نیروهای امنیتی، اطلاعاتی و پزشکی قانونی وارد کشور ما شدند و شروع به عملیات کردند. آنها از چه کسی دستور گرفتند؟ یکی از آنها می‌خواست چهره خاشقچی را تقلید کند».

وی با بیان اینکه قبل از ورود خاشقچی به کنسولگری، به کارمندان ترکیه‌ای این ساختمان دستور داده شده بود که آن مکان را ترک کنند، افزود: «به دلیل اینکه این حادثه در استانبول و در خاک کشور ما افتاده، مسئولیت افشای آن بر عهده ما است و ما می‌توانیم هر سوالی که بخواهیم بپرسیم... بله این قتل در ساختمان کنسولگری رخ داده که بخشی از خاک عربستان سعودی است. اما باید توجه داشت این مجموعه داخل مرزهای ترکیه واقع شده است. علاوه بر این، بر اساس کنوانسیون وین، ما می توانیم در مورد این حادثه تحقیق کنیم و حتما این وظیفه را انجام خواهیم داد».

رئیس‌جمهور ترکیه ضمن اشاره به تماس تلفنی خود با ملک سلمان، شاه سعودی، تصریح کرد: «به توافقی رسیدیم که کارگروه مشترکی ایجاد کنیم. بعد از دستور ملک سلمان، تیم تحقیقاتی پلیس و دادستانی وارد کنسولگری شدند. ابتدا سرکنسول اجازه این مسئله را نداد».

اردوغان گفت که با ملک سلمان درباره عدم همکاری سرکنسول صحبت کرده و فردای آن روز، وی از کار برکنار شده و به ریاض برگشت: «ما قطعا مدارک و اطلاعاتی داریم و با توجه به آن ها می توانیم هنوز سوالاتی بپرسیم. هنوز سوالات زیادی باقی مانده است».

وی با اشاره به بیانیه سعودی‌ها درباره تلف‌شدن خاشقچی در درگیری داخل کنسولگری، توضیح داد: «با جدیت این فرایند را پیگیری کردیم. اما برخی از رسانه ها کمپین های رسانه ای راه انداختند تا ما را مقصر جلوه دهند. می دانیم چه کسانی پشت این کمپین هستند و می خواهند اعتبار کشور ما را خدشه دار کنند».

رئیس‌جمهور ترکیه با بیان اینکه دولت سعودی با اذعان به قتل، گام مهمی برداشته، خاطرنشان کرد: «خاشقچی قربانی یک جنایت شنیع شده است... چنین جنایتی وجدان بشریت را جریحه‌دار کرد...در برابر این قتل ساکت نخواهیم بود و می خواهیم حقیقت را بیابیم. ما نمی خواستیم کسی را بی دلیل متهم کنیم، به همین دلیل هم منتظر ماندیم تا نتایج تحقیقات مشخص شود».

اردوغان همچنین اضافه کرد که این جنایت یک عملیات از پیش طراحی شده بود و خواستار سپردن عاملان قتل خاشقچی به دست عدالت هستن: «چرا این تیم 15 نفره در روز جنایت، در استانبول جمع شده بودند؟ چرا دوباره به کنسولگری رفتند؟ چه کسی به آنها دستور داد؟ چرا جسد کسی که قتلش رسما علام شده، هیچ جا پیدا نمی‌شود؟ چرا این مقدار اظهارات متناقض بیان می‌شود؟»

وی با پرسش این سوال که «هماهنگ‌کننده محلی» کیست، پاسخ داد: «من می‌گویم او یک مقام سعودی است، اگر غیر از این است جواب بدهید که او کیست؟ بدون پاسخ به این سوالات نمی‌توانیم پرونده را مختومه کنیم».

رئیس‌جمهور ترکیه با تاکید بر صداقت ملک سلمان درباره اطلاع نداشتن از عملیات قتل خاشقچی، گفت: «از همینجا یک فراخوان به ملک سلمان می‌دهیم. این حادثه در استانبول رخ داده، جلسه محاکمه تیم 15 نفر به‌علاوه آن 3 نفر در کنسولگری باید در استانبول انجام شود».

بعد از نزدیک به سه هفته از ورودِ بی بازگشت این روزنامه‌نگار سعودی به داخل کنسولگری ریاض در استانبول، مقامات این کشور با انتشار بیانیه‌ای اعتراف کردند که خاشقچی در پی درگیری داخل این ساختمان کشته شده است. این در حالی است که در تمام این مدت سعودی‌ها نه تنها منکر مرگ وی می‌شدند بلکه اصرار می‌کردند خاشقچی از کنسولگری خارج شده است.

در بیانیه دیوان سلطنتی سعودی ادعا شده که خاشقچی بعد از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول، با عده‌ای که قصد «ترغیب کردن» وی برای «بازگشت» به ریاض را داشتند، درگیر شده و نهایتا در پی یک «اشتباه» مرده است.

تیم تحقیقاتی ترکیه شامل بازرسان و نیروهای امنیتی این کشور دو بار جهت انجام تفتیش حول پرونده مفقود شدن خاشقچی، وارد ساختمان کنسولگری سعودی در استانبول شده‌اند. پلیس ترکیه با ظن اینکه سه خودرو متعلق به کنسولگری سعودی در استانبول مفقود شده، دو منطقه (جنگل بلگراد و مزرعه‌ای در شهر یالووا) در نزدیکی شهر استانبول را بازرسی کرد.

بعد از گزارش «نیویورک تایمز» مبنی بر به قتل رسیدن سپس تکه تکه شدن جسد خاشقچی برای انتقال راحت‌تر به بیرون از ساختمان کنسولگری، روزنامه «صاباح» ترکیه نیز بامداد چهارشنبه با انتشار نام و تصویر ۱۵ سعودی مشکوک به دست داشتن در پرونده خاشقچی، جزئیاتی جدید و تکان‌دهنده از این ماجرا منتشر کرد.