خرید و فروش ارز در صرافی ها آزاد شد و دیگر قاچاق نیست، تامین ارز به جز کالای اساسی در بازار ثانویه، ارز مسافری در صرافی ها و با نرخ بازار

بنا به گفته رئیس کل بانک مرکزی با اجرایی شدن بسته جدید ارزی از این پس ارز رسمی تنها به کالاهای اساسی اختصاص پیدا خواهد کرد.

وی گفت که کالاهای اساسی و دارو با نرخ ۴۲۰۰ تومان وارد خواهد شد و تا پایان فروردین ۱۳۹۸ هیچ تغییری در نرخ ارز و قیمت کالا نباید ایجاد شود.

آنطور که همتی توضیح داد: وضعیت بازار ارز  با نرخ ترجیحی ۴۲۰۰ تومان  شروع شد که به ۴۴۰۰ رسید. از سویی دیگر با ممنوعیت فعالیت بازار آزاد و اینکه مردم نمی‌توانستد ارز خود را تامین کنند قیمت‌های دیگری شکل گرفته بود که فسادآور بود. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که با توجه به مساعد بودن منابع و ذخایر ارزی اجازه دهیم بازار فعالیت خود را انجام داده و عرضه و تقاضا در آن شکل بگیرد.

رئیس کل بانک مرکزی در رابطه با تغییر جریان در بازار ثانویه نیز توضیحاتی ارائه کرد و گفت: این بازار که اخیرا هم برای کالای گروه سوم شکل گرفت چندان نتوانست عمق پیدا کند اما این بازار که در دستور کار قرار دارد کاملا متفاوت بوده و تامین ارز همه کالاها غیر از کالای اساسی وارد این بازار می‌شوند. پتروشیمی‌ها و فلزات نیز به این بازار اضافه شده و بانک مرکزی در نرخ‌گذاری این بازار دخالت نمی‌کند اما نظارت دارد. بنابراین این بازار شناور مدیریت شده خواهد بود.

وی در مورد نحوه قیمت‌گذاری در این بازار نیز گفت: من هیچ نرخی اعلام نمی‌کنم و دخالتی در آن ندارم. اما حتما نرخی است که می‌تواند بازار را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی در مورد نظارت برای اجرای بسته جدید ارزی یادآورد شد: هرجا بحث نرخ ترجیحی است حتما رانت هم وجود دارد و از این رو مجموعه نظارت پیش‌بینی شده است.

وی  همچنین در مورد  فعالیت صرافی‌ها گفت که ما به این نتیجه رسیدیم که روش فعلی در بازار ارز اشتباه بوده و باید  باز باشد از این رو  دیگر معاملات آن قاچاق نیست و مردم می‌توانند مصارف واقعی خود از جمله ارز مسافرتی و سایر خدمات را تامین کنند.

همتی در رابطه با نرخ صرافی‌ها گفت: هر نرخی که در بازار ثانویه شکل می‌گیرد حدود پنج درصد بالاتر باید در صرافی‌ها قیمت‌گذاری شود و این جریان رصد و کنترل خواهد شد.

وی این را هم گفت که در بسته جدید به صرافی‌ها مجوز ورود ارز و طلا داده شده است. در عین حال که هر کسی که تپان واردات طلا را دارد می‌تواند این کار را در چارچوب قوانین و ضوابط انجام دهد و از تعرفه و مالیات معاف خواهد بود.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه چیزی برای مخفی کردن نداریم و باید گفت که بازار ارز تا چه اندازه بر سایر بازارها گذاشته است، گفت: به طور حتم یا شرایط پیش‌بینی شده به طور حتم شرایط بهتر خواهد شد.

وی همچنین در مورد زمان اجرای بسته جدید ارزی گفت که در روز دوشنبه هماهنگی‌های نهایی با صادرکنندگان و صرافی‌ها انجام شده و از سه‌شنبه اجرایی می‌شود.

اما همتی به جریان سپرده‌گیری ارزی نیز  اشاره داشت و گفت: با مصوبه جدید سپرده‌ها از طریق بانک عامل و با تضمین بانک مرکزی دریافت کرده و به آنها سود تعلق خواهد گرفت تا مردم ارز را از منزل خارج کرده و به چرخه اقتصادی بیاورند.

رئیس کل بانک مرکزی در مورد تغییر در نرخ سود بانکی نیز افزود: این چند روز فقط به بسته ارزی اختصاص داشت اما برای سود بانکی نیز برنامه داریم و حتما با مدیران بانکی در مورد این مسایل بحث و بررسی لازم را انجام می‌دهیم. انشالا بعد از بازار ارز به دنبال ساماندهی بازار پول خواهیم رفت.

اما همتی در بخش دیگری از اظهاراتش به توزیع مسئولیت تامین مالی اقتصاد اشاره کرد و گفت: باید تامین مالی کوتاه‌مدت در شبکه بانکی و بلندمدت به بازار سرمایه برود.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به افزایش عرضه ارز در بازار ثانویه گفت: همه ارز حاصله از صادرات غیرنفتی به بازار ثانویه می‌رود و همه واردات کالاهای غیراساسی از طریق بازار ثانویه تأمین می‌شود.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا تفاوتی بین کالاهای و گروه کالایی 2 و 3 وجود خواهد داشت، گفت: خیر، دیگر گره 2 و 3 نخواهیم داشت و همه کالاهایی که وزارت صنعت، معدن و تجارت اجازه ثبت سفارش آنها را بدهد می‌توانند ارز مورد نیاز خود را از بازار ثانویه تأمین کنند.

رئیس کل بانک مرکزی  در پاسخ به این سؤال که چه نرخی برای بازار ثانویه در نظر گرفته اید، گفت: ما هیچ نرخی در نظر نمی‌گیریم بلکه سعی می‌کنیم بازار را مدیریت کنیم و اساساً هدف ما از راه‌اندازی بازار ثانویه شکل‌گیری یک بازار واقعی ارز بود.

همتی همچنین در خصوص فعالیت صرافی‌ها گفت: یکی از مشکلاتی که در ماه‌های اخیر به وجود آمده بود قاچاق اعلام کردن خرید و فروش ارز توسط صرافی‌ها بود که مشکلاتی را برای مردم به وجود آورد و به همین دلیل با تصمیم دولت خرید و فروش ارز توسط صرافی‌ها مجاز است و متقاضیان ارز مسافرتی و خدماتی می‌توانند ارز مورد نیاز خود را از طریق صرافی‌ها تأمین کنند و همچنین همه دارندگان ارز می‌توانند ارز خود را به صرافی‌ها بفروشند.

وی در خصوص ثبت معاملات در صرافی‌ها گفت: همانطور که در مصوبه آمده است معاملات خرد باید انجام شود که معمولاً معاملات خرد به معاملات 5 هزار دلار تا 10 هزار دلاری گرفته می‌شود. صرافی‌ها خود را با بازار ثانویه‌ هماهنگ می‌کنند و با توجه به اینکه سامانه نیما و بازار ثانویه بیش از 95 درصد معاملات ارزی را خواهند داشت صرافی‌ها به تبعیت از این دو بخش فعالیت خواهند کرد.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به صادرات 15 میلیارد دلاری در چهار ماهه اول امسال افزود: این میزان صادرات غیرنفتی در این مدت قابل توجه است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال به بیش از 40 میلیارد دلار برسد. بنابراین منابع حاصل از صادرات غیرنفتی قابل توجه است.

همتی با اشاره به برنامه تحریم‌ از سوی آمریکا گفت: خواستیم بگوییم در شرایطی که شما (آمریکا) می‌خواستید تحریم کنید ما با بازار ارزمان را باز کردیم و ما به دنبال حل مشکلات اقتصادی هستیم.

وی در خصوص بهای سکه گفت: پیش‌بینی می‌کنم بهای سکه باز هم کاهش یابد.

وی با بیان اینکه بازارهای مالی باید به هم نزدیک شوند، خاطرنشان کرد:  پیشنهاد من همواره این بوده که باید شورای ثبات ایجاد شود؛ الان بازار قالب متاسفانه بازار پول است و بیش از 85 درصد بازار ما بازار پول است.

رییس کل بانک مرکزی افزود: بازار پول باید تامین کننده نیازهای کوتاه مدت باشد و بازار سرمایه و بیمه به سمت تامین مالی بلند مدت بروند.

همتی گفت: من در کنار بازار سرمایه خواهم بود و 15 سال در بیمه بوده ام و تعلق خاطر نوستالژیک به آن دارم؛ امیدوارم که بتوانیم بازارها را به هم نزدیک کنیم.

رییس شورای پول و اعتبار درباره نرخ سود گفت: فعلا تمام وقت خود را برای بسته ارزی گذاشته ایم و حتما با مدیران عامل بانک ها برای نرخ سود جلسه خواهیم گذاشت و تصمیم می گیریم.

وی افزود: من با مدیران عامل بانک ها رفیق و دوست هستم ولی در زمان تخلف آنها، حتما برخورد خواهم کرد.

همتی عمده مشکلات اقتصادی کشور را به دلیل نقدینگی دانست و افزود: اگر قرار باشد بانک ها اضافه برداشت داشته باشند، و هر کاری دوست داشته باشند بکنند، حتما با آنها برخورد می شود؛ قطعا با خلق پول، اضافه برداشت و غیره برخورد خواهیم کرد.

رییس شورای پول و اعتبار ادامه داد که بعد از ساماندهی به بازار ارز، بنگاهداری بانک ها و مطالبات معوق و بدهی دولت به بانک ها رسیدگی خواهد شد.

همتی اظهار داشت: به مردم قول می‌دهم در مدتی که مسئولیت بانک مرکزی را دارم به صورت تمام وقت در خدمت حل مشکلات سیستم بانکی و مردم باشم.

وی در مورد طرح اصلاح قانون بانکداری نیز گفت: اگر قرار است طرحی و اصلاحی در سیستم بانک مرکزی باشد نباید کار ما را دشوارتر کند٬ هدف تحول است و باید اختیارات و امکانات بانک مرکزی افزایش یابد.

رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه امیدوارم با طراحان طرح به تفاهم برسیم و نظرات کارشناسی ما را نیز بپذیرند، گفت: صحبت‌هایی با رئیس مجلس و اعضای کمیسیون اقتصادی کرده‌ایم و امیدوارم به راه حلی برسیم که به نفع سیستم بانکی و کشور باشد.

همتی تاکید کرد: همه مسئولین نظام تمام تلاش خود را می‌کنند تا معیشت مردم دچار مشکل نشود و از سوی دیگر دشمن نیز با تمام قوا وارد میدان شده است، ما مشکلات مردم را درک می‌کنیم و موظفیم برای حل مشکلات اقدام کنیم

در جلسه عصر یکشنبه هیأت وزیران که به ریاست حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری برگزار شد، اعضای دولت به بررسی پیشنهادهای بانک مرکزی به منظور ساماندهی بازار ارز و مسائل مربوط پرداخته و تصمیماتی را در این زمینه اتخاذ کردند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، موجب این تصمیمات، ارز کلیه کالاهای اساسی و دارو به نرخ رسمی تأمین می شود. وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف شد فهرست کالاهای مذکور را بازنگری و به روز رسانی نموده و نظارت لازم را به منظور حصول اطمینان از توزیع کالاهای اساسی و دارو بر مبنای نرخ رسمی از زمان ورود کالا تا عرضه آن در شبکه خرده فروشی (از تأمین، پخش، توزیع و رسیدن به دست مصرف کننده) به عمل آورند.

همچنین کلیه صرافی‌های مجاز می‌توانند در چارچوب انجام معاملات خرد نسبت به خرید ارز به صورت اسکناس با رعایت مقررات ارزی، به ویژه مقررات مبارزه با پولشویی اقدام نمایند. فروش ارز توسط صرافی‌های مجاز صرفاً بابت مصارف خدماتی و مسافرتی مطابق مقررات ارزی بانک مرکزی با ثبت مدارک و مستندات لازم امکان پذیر خواهد بود.

ورود ارز به صورت اسکناس و طلا به داخل کشور بدون محدودیت مطابق با ضوابط و مقررات بانک مرکزی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مجاز است و واردات طلا به صورت خام طبق ضوابط بانک مرکزی از کلیه حقوق، عوارض قانونی و مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌گردد.

تأمین ارز برای واردات بقیه کالاها در بازار دوم ارز از محل ارز حاصل از صادرات کلیه کالاهای غیرنفتی (به ویژه فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی، پتروشیمی، محصولات فولادی و فلزات رنگی) و خدمات تأمین می شود. معاملات در این بازار بین صادرکنندگان و وارد کنندگان از طریق بانک‌ها و صرافی‌های مجاز صورت می‌گیرد و نرخ ارز در این بازار براساس عرضه و تقاضا به دست می‌آید. این نرخ، به نحو مناسب، به عنوان نرخ آزاد ارز اطلاع‌رسانی می‌شود. صادرکنندگان باید تعهد لازم را برای برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور بسپارند.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران همچنین مجاز است نسبت به دریافت سپرده ارزی (به صورت اسکناس) از اشخاص حقیقی و حقوقی به واسطه بانک‌های عامل اقدام نمایند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ضمن جذب سپرده‌های فوق‌الذکر، مجاز خواهد بود حسب تشخیص خود نسبت به تعیین نرخ سود ارزی و پرداخت سود متعلقه به سپرده‌های مزبور و همچنین کارمزد به بانک‌های عامل عمل نماید.