:
كمينه:۱۴.۸۴°
بیشینه:۱۶.۷۹°
Updated in: ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۴
زمزمه هاي افزايش نرخ سود و هزينه سازي براي بانك ها به دنبال التهاب بازار طلا و ارز

اثرمواضع سياسي بر بازار ارز و طلا، 18 عيار 247 هزار تومان، سكه 3.2 ميليون

روحاني: آقاي ترامپ! ما مرد شرف و ضامن امنیت آبراه منطقه و امنیت مسیر کشتیرانی در طول تاریخ هستیم، با دم شیر بازی نکن، پشیمان کننده است. صلح با ایران مادر صلح‌ها و جنگ با ایران مادر جنگ‌ها است، آمریکایی‌ها در چند نوبت به جنگ ملت ایران آمدند که هر بار شکست خوردند، جنگ سخت است و مشکلات فراوانی به دنبال دارد، اما در عین حال، فرصت‌های زیادی نیز در دل خود دارد که این مختص جنگ ۸ساله ما نیست
کد خبر: ۱۱۸۲۵۸
تاریخ انتشار: ۳۱ تير ۱۳۹۷ - ۱۷:۳۸
اقتصاد گردان - احسان شمشيري –
به دنبال سخنان آقاي روحاني رئيس جمهور خطاب به . ما آنها را وادار کردیم که برای اولین بار قطعنامه‌های فصل ۷ که در طول تاریخ به واسطه آنها یا جنگ شده یا آن رژیمی که تحت فصل ۷ قرار گرفته سرنگون شده را لغو کند و این پیروزی ملت ایران در حالی است که در انقلاب، دفاع مقدس و سال‌های ۵۸ و ۵۹ این ملت ایران بوده که پیروز شده و نظام را تشکیل داده است. شما فکر می کنید ایران این قدر ضعیف است که اجازه دهد که شما به خواسته و به اهداف‌تان برسید؟ با دم شیر بازی نکنید چرا که پشیمانی ابدی برای شما به همراه خواهد داشت و این از توان شما ساخته نیست شما نمی‌توانید ملت ایران را علیه منافع ایران بسیج کنید چرا که ملت ایران منافع خود را می‌فهمند و برای آن فداکاری می‌کند. شما نمی‌توانید ملت را علیه امنیت و منافع ایران بسیج کنید
سخنان چند ماه اخير ترامپ و مسوولان آمريكا در خصوص خروج از برجام و تحريم هاي اقتصادي عليه ايران،‌ و همچنين پاسخ مسوولان ارشد ايران به تهديدهاي مقامات آمريكا و اسرائيل، باعث شده كه التهاب در بازار ارز و طلا و همچنين روند صعودي نرخ سكه و ارز همچنان ادامه يابد و روز يكشنبه 31 تيرماه 97 نيز قیمت سکه طرح جدید با  رشد ۹۱ هزار تومانی به رقم ۳ میلیون و ۱۸۷ هزار تومان به فروش رسید.
به دنبال اين سخنان، برخي فعالان بازار معتقدند كه در حالي كه نرخ اونس جهاني به 1231 دلار كاهش يافته، بازار طلا در ايران  به سخنان مسوولان آمريكا و ايران واكنش نشان داده و با افزايش قيمت دلار در حاشيه بازار به 8600 تومان، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم با ۱۴۴ هزار تومان رشد به ارزش ۲ میلیون و ۹۶۸ هزار تومان داد و ستد شد. هر قطعه نیم سکه بهار آزادی با ۱۰۶ هزار تومان افزایش قیمت یک میلیون و ۵۴۴ هزار و هر قطعه ربع بهار آزادی نیز با ۳۲ هزار و ۵۰۰ تومان رشد  به ارزش ۷۶۹ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد. هر قطعه سکه گرمی با ۴ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش ۴۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد و قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز با رشد ۶ هزار و ۷۰۰ تومانی به ارزش ۲۴۷ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته شد.
در بازار رسمي ارز نيز هر دلار آمریکا بدون تغییر نسبت به روز گذشته ۴ هزار و ۳۶۵ تومان قیمت خورد. هر یورو بدون تغییر ۵ هزار و ۱۱۹ تومان و هر پوند نیز ۵ هزار و ۷۳۳ تومان ارزش‌گذاری شد.

درخواست كارشناسان براي افزايش نرخ سود

از سوي ديگر، به دنبال تغيير رئيس كل بيمه مركزي از گوشه و كنار خبر تغيير رئيس كل بانك مركزي نيز شنيده مي شود و همچنين از زبان برخي مسولان و كارشناسان اقتصادي از سعيد ليلاز گرفته تا دكتر مجتهد و كارشناسان ديگر، زمزمه هاي افزايش نرخ سود بانكي  را مطرح كرده اند. زيرا در شرايطي كه نقدينگي بسياري جذب بازار سرمايه شده و شاهد ركورد شكني شاخص كل بوديم  اما همچنان  سرمايه هاي سرگردان و نقدينگي تشنه سود به سمت بازارهاي موازي مانند ارز و سكه حركت مي كند و براين اساس عده اي معتقدند كه با افزايش نرخ سود تاحدودي مي توان سودآوري بدون ريسك را براي مردم ايجاد كرد و نقدينگي را به سپرده هاي بانكي برگرداند. 
التهاب بازار اثري بر رقم سپرده هاي بانكي نداشته است
در اين زمينه برخي صاحب نظران معتقدند كه با وجود بيش از 850 هزار ميليارد تومان سپرده بلندمدت كه از سود 20 درصدي برخوردار است، و 400 هزار ميليارد تومان سپرده كوتاه مدت نمي توان انتظار معجزه از رشد نرخ سود بانكي داشت زيرا حداكثر مي توان نرخ سود را در اين شرايط 5 درصد افزايش داد كه اين موضوع نيز نمي تواند تمام نقدينگي را به سمت بانك ها بكشد و در اين شرايط كه بازار طلا و ارز رشد بالايي دارد نرخ سود سپرده نمي تواند با ارز و طلا و مسكن و خودرو و كالاهاي ديگر كه تا 50 درصد رشد كرده اند رقابت كند. 
اين صاحب نظران مي گويند كه نرخ سود سپرده بايد طبق قاعده خود متناسب با نرخ تورم باشد تا هزينه تسهيلات براي توليد را كاهش دهد. زيرا آن بخش از نقدينگي سرگردان در بازار طلا و ارز، قابل مقايسه با سپرده هاي 1600 هزار ميليارد توماني بانك ها نيست، ضمن اين كه در هر شرايطي، بخشي از نقدينگي در بازار طلا و ارز باقي مي ماند و به سوداگري و سود هاي بالاي 50 درصد در مسكن، خودرو و كالاهاي ديگر مشغول خواهد شد. 
 افزايش نرخ سود نمي تواند تاثير زيادي بر نقدينگي سرگردان و همچنين سپرده ها بگذارد  زيرا در هر شرايطي عده اي سرمايه خود را در بازار ارز و طلا به كار مي گيرند و به دنبال سودهاي روزانه و لحظه اي و سرشار ارز و دلار و طلا خواهند بود و افزايش نرخ سود تنها بانكها را در اين شرايط با مشكل مواجه كرده و هزينه تسهيلات را براي توليد و صنعت بالا مي برد و قيمت ها بيشتر خواهد شد. 
برخي كارشناسان نيز معتقدند كه خريد و فروش ارز وطلا تنها پول را از حساب برخي افراد به حساب برخي ديگر از افراد انتقال مي دهد اما باعث خروج از بانك ها نمي شود واين موضوع در ماه هاي اخير باعث كاهش سپرده بلندمدت نشده و اتفاقا سپرده بلندمدت و سهم آن از كل سپرده ها بيشتر شده است و لذا نبايد به بهانه التهاب بازار، هزينه بانك ها را بيش از اين افزايش دهيم. 
اين كارشناسان مي گويند كه التهاب بازار طلا و ارز و قيمت كالاها و خدمات از بازار سياست و مواضع سياسي اثر مي پذيرد و در ماه هاي اخير تمام سياست هاي تزريق دلار ارزان، فروش سكه، اوراق سپرده 20 درصدي و... هيچ اثري بر بازار نداشته و رشد نرخ سود نيز اثرگذار نخواهد بود. 
از سوي ديگر، برخي افراد از جمله نایب رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران  با بیان اینکه راهی جز تغییر نرخ سود بانکی وجود ندارد، تاکید کرد: اگر نرخ سود بانکی پایین نگه داشته شود نقدینگی خارج شده از بانک‌ها به سمت بازارهای دیگر مانند سکه و ارز می‌رود و تورمی که در اثر این نقدینگی ایجاد می‌شود مشکل‌زا خواهد بود، تصمیم گيري در باره نرخ سود بانكي در حال حاضر گریزناپذیر است زيرا در شرايط خشك سالي مالي بانكها  مي باید نقدینگی به سمت بانک‌ها بازگردد و دولت از روش‌های دیگری مشکلات بانک‌ها را حل کند.
اين در حاليست كه براساس تصمیم شورای پول و اعتبار بانک مرکزی شهریور ماه سال گذشته بخشنامه هشت بندی الزامات سود بانکی را ابلاغ کرد که بر اساس آن تمامی بانک‌ها و موسسات اعتباری موظف شدند نرخ سود سپرده‌های کوتاه مدت عادی(روزشمار) را ۱۰ درصد و سپرده‌های مدت دار یکساله را حداکثر ۱۵ درصد در نظر بگیرند. بر اساس اعلام بانک مرکزی میانگین نرخ سود بین بانکی نيز در سال ۹۶ معادل ۱۸.۶۹ درصد بوده است. 

كاهش ماندگاري سپرده ها 

برخي كارشناسان معتقدند طي ماه هاي اخير اتفاقي كه افتاده است اين بوده كه سپرده های مردم از بانک ها خارج نشده و اتفاقی که افتاده، سپرده ها سیال شده به این معنی که به دارایی تبدیل شده و درجه ماندگاری در بانک ها افت کرده است.
تمامی این اتفاق ها به این دلیل است که صاحبان سپرده به این جمع بندی رسیده اند که رفتن به سوی دارایی های دیگر در مجموع بازدهی بالاتر از آنچه نظام بانکی اعلام می کند دارد. البته موضوع دیگر اینکه انتظارات تورمی هم اتفاق افتاده و این به آن معنی است که نرخ سود حقیقی سپرده های بانکی کاهش داشته و این عاملی شده تا سپرده گذاران به سمت دارایی های جایگزین حرکت کنند. دولت در زمینه کنترل تورم موفقیت قابل توجهی داشته، اما در زمینه ثبات بخش مالی و بانکی چندان موفق نبوده و به نوعی در این وقایع مقصر اصلی بوده و عاملی شده تا مردم سپرده های خود را به سمت سایر بازارها از جمله مسکن، طلا و ... سوق دهند.
دولت می تواند با انقباض مالی و توسل به انتشار اوراقی که مرتبط با تورم است، تا حدودی این التهاب را کاهش دهد؛ البته در کنار آن باید به دنبال حل مسئله بحران بانکی نیز باشد.
به دنبال تصویب شورای پول و اعتبار و اعلام بانک مرکزی، بانک‌ها و موسسات اعتباری از ۱۱ شهریور ماه ۱۳۹۶ سود علی‌الحساب برای سپرده‌های یکساله را ۱۵ درصد و سود سپرده‌های روزشمار را حداکثر ۱۰ درصد اعلام کردند که پس از این اقدام بخش زیادی از مشتریان سیستم بانکی، سپرده های خود را از سیستم بانکی خارج و به سمت بازارهای موازی مثل دلار، سکه و ... منتقل کردند که خود این عامل موجب کاهش محدود توان تسهیلات دهی بانک ها و همچنین ورود حجم زیادی از نقدینگی به این بازارها و ایجاد نوسان شد.

فریز منابع با افزایش نرخ سود بانکی

برخي مخالفان افزايش نرخ سود معتقدند منابع با افزایش نرخ سود در شبکه بانکی فریز خواهد شد اکنون زمان آزمون و خطاست نبوده از این رو افزایش نرخ سود بانکی در شرایط فعلی به صلاح نیست.با افزایش نرخ سود بانکی باید منتظر افزایش بهره نیز باشیم و به طور حتم با سیاست افزایش نرخ سود بانکی منابعی به سمت تولید هدایت نخواهد شد. و باید به فکر تثبیت نرخ ها و جلوگیری از تورم باشیم، زيرا ایجاد انگیزه برای افزایش سپرده گذاری  با نرخ بالا نزد بانک ها تبعات بسیاری به همراه داردو تلاطم ایجاد شده در بازار مسکن، ارز و سکه نتیجه سیاست های نامناسب است.
در حالي كه سیاست ها باید منابع را به سمت تولید هدایت کنند  در سالی که با شعار حمایت از کالای ایرانی مزین شده باید شرایط شکوفایی تولید ملی فراهم شود. دولت باید با برنامه مداری نقدینگی را به سمت و سویی هدایت کند که ارزش افزوده ایجاد کند در غیر این صورت التهاب قیمتی از یک بازار به بازار موازی حرکت می کند.
با توجه به اینکه سپرده گذاری نزد بانک ها بنگاه داری آن ها را افزایش می دهد از این رو تبعات این مهم موضوع بیشتر دامن گیر اقتصاد خواهد بود. در شرایط فعلی جلوگیری از افزایش نرخ تورم مهمترین ماموریت دولت است که برای تحقق آن باید از سیاستی مناسب استفاده کند.