در گیر و دار نزدیک شدن پاکستان به انتخابات ریاست‌جمهوری
پالس‌های مثبت پاکستان برای خط لوله صلح
بعد از مدت‌ها تلاش ایران برای وا داشتن پاکستان به اقدام در جهت احداث خط لوله گاز، دیروز نایب رییس مجلس سنای این کشور اعلام کرد که کشورش «بسیار» مشتاق است که ادامه پروژه خط لوله صلح را «هرچه زودتر» از سر بگیرد. صحبت‌های روز گذشته سلیم ماندوی والا، نایب رییس مجلس سنای پاکستان که در ملاقات با مهدی هنردوست سفیر ایران در اسلام‌آباد سخن می‌گفت، حاوی نشانه‌های مثبتی بوده است
اقتصاد گردان - هر چند پاکستانی‌ها تاکنون نیز در کلام از اشتیاق صحبت کرده‌اند اما در واقع ادعا می‌کنند که پول احداث این خط لوله در خاک خود را ندارند. خط لوله انتقال گاز ایران- پاکستان قرار بود در قالب بخشی از قرارداد موسوم به خط لوله صلح که گاز ایران را به پاکستان و هند می‌رساند انجام شود؛ اما با وجود آنکه ایران لوله‌گذاری در خاک خود را پیش از موعد به پایان رساند، پیشرفت این پروژه در داخل خاک پاکستان همچنان روی رقم صفر درصد مانده است. مهلتی که اعلام شده بود ایران به پاکستان برای تکمیل خط لوله در خاک خود داده است 4 سال پیش به پایان رسید و پیشرفت پروژه در خاک این کشور در این مدت همچنان صفر بوده است. مشروح گزارش درخصوص تازه‌ترین مواضع پاکستان درخصوص این خط لوله را در ادامه می‌خوانید.
نایب رییس مجلس سنای پاکستان دیروز اعلام کرد که کشورش بسیار مشتاق است تا ادامه پروژه خط لوله گاز ایران-پاکستان را هرچه زودتر از سر بگیرد. به گزارش ایرنا، سلیم ماندوی والا در دیدار مهدی هنردوست سفیر جمهوری اسلامی ایران در اسلام‌آباد ابراز امیدواری کرد: «خط لوله انتقال گاز از ایران به پاکستان به‌زودی روزهای روشن خود را خواهد دید.»
وی همچنین بر ضرورت افزایش حجم تجارت و سرمایه‌گذاری میان دو کشور به‌ویژه احیای مجدد شرکت سرمایه‌گذاری ایران و پاکستان تاکید کرد و گفت: «این اقدام به نفع دو کشور است و می‌توان از این طریق کانال موثری برای تجارت و سرمایه‌گذاری مشترک ایجاد کرد.»
نایب رییس مجلس سنای پاکستان گفت: «تهران و اسلام‌آباد دیدگاهای مشترکی در مسائل منطقه‌یی و بین‌المللی دارند و همچنین زمینه گسترده‌یی نیز برای گسترش روابط دوجانبه وجود دارد.»
وی خواستار تقویت گروه دوستی پارلمانی ایران و پاکستان از طریق تبادل هیات‌های پارلمانی و همکاری در این بخش شد و افزود: «ایران و پاکستان از ویژگی‌های مشترک فرهنگی، مذهبی و منطقه‌یی برخوردارند که باعث رشد چشم‌انداز و رونق در منطقه می‌شود.»
سفیر جمهوری اسلامی ایران نیز در این نشست ضمن تایید دیدگاه‌های میزبان گفت: «ایران و پاکستان می‌توانند از طریق تعاملات و همکاری‌های دوجانبه به پیشرفت‌های چشمگیری برسند.»
مهدی هنردوست افزود: «تجارت دوجانبه و سرمایه‌گذاری به نفع دو کشور است و باعث می‌شود تا روزنه‌های جدید در مسیر همکاری‌های مشترک باز شود.»
با وجود اینکه پاکستان قرارداد واردات گاز از ایران از طریق احداث خط لوله صلح را امضا کرده و اکنون نزدیک به چهار سال است که از ضرب‌الاجل تعیین شده در این قرارداد می‌گذرد، اسلام‌آباد تاکنون هیچ اقدامی در انجام تعهدات خود انجام نداده و هیچ گام عملی برای احداث خط لوله گاز در خاک خود برنداشته است.
ایران پیش از پایان ضرب‌الاجل این قرارداد (پایان دسامبر سال 2014) به تعهدات خود عمل کرد و خط لوله صادرات گاز به پاکستان را تا نزدیکی مرزهای پاکستان احداث کرد.
به گزارش روزنامه تعادل، ایران یک پروژه بسیار بزرگ به نام خط لوله صلح را از منطقه عسلویه به سمت پاکستان اجرا کرد که در طرف‌های قرارداد آن کشورهای پاکستان و هند بودند. این خط لوله قرار بود با احداث خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان تحقق یابد. احداث این خط لوله مدت‌ها محور مذاکرات مقامات دو کشور مذکور بود تا اینکه در نهایت و بعد از تاخیر بسیار و با وجود مخالفت‌های پی در پی امریکا، مراسم احداث خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان موسوم به «خط لوله صلح» بین آصف علی زرداری رییس‌جمهوری وقت پاکستان و محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهوری سابق ایران، به امضا رسید.
اما مدتی بعد دولت هند خود را کنار کشید و دولت پاکستان هم اعلام کرد که هزینه‌های بخش لوله‌گذاری در خاک خود را ندارد و اگر ایران می‌تواند، این کار را خودش انجام دهد. دلیل هند برای کنار رفتن از پروژه خط لوله صلح، عبور آن از خاک پاکستان و تهدید امنیت پروژه در خاک آن کشور بود و پاکستان نیز نداشتن سرمایه کافی برای اجرای آن را مطرح می‌کرد. با این وجود، دلایل هر دو کشور برای خروج از پروژه خط لوله صلح، در مورد خط لوله تاپی مردود شد و هند برای پروژه تاپی عبور خطوط لوله از پاکستان را پذیرفت با آنکه خط لوله تاپی از نقاطی به مراتب آسیب‌پذیرتر از مسیر خط لوله صلح در خاک پاکستان می‌گذرد، از نظر هند، این مساله امنیت این کشور را تهدید نمی‌کند. پاکستان نیز هزینه‌های لوله‌گذاری بخش مربوط به خود را تقبل کرده است.
ایران سرمایه‌گذاری عظیمی در احداث خط لوله گاز از پارس‌جنوبی تا مرز خود با پاکستان کرده اما در مقابل پاکستان توفیقی در احداث ادامه این خط لوله نداشته است. در نامه‌یی که پیش‌تر از سوی وزیر نفت ایران به شاهد خاقان عباسی وزیر وقت نفت و منابع طبیعی پاکستان که اکنون در قالب نخست‌وزیر فعالیت می‌کند، نوشته شد، ایران نارضایتی و نگرانی خود نسبت به پیشرفت صفر درصدی احداث
781 کیلومتر از خط لوله صلح واقع در پاکستان ابراز داشته است.
در بدو شروع به کار دولت دوازدهم، بیژن زنگنه وزیر نفت ایران با حضور در تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی ایران گفت که 2 روز پیش از برکناری نوازشریف به شاهد خاقان عباسی وزیر نفت پاکستان نامه‌یی را درخصوص خط لوله صلح نوشته است. عباسی اما در ادامه به جای نوازشریف که متهم به رسوایی مالی شده است، نخست‌وزیر پاکستان شده و نامه وزیر نفت ایران بی‌پاسخ می‌ماند. 11 مهرماه سال گذشته روزنامه انگلیسی زبان چاپ اسلام‌آباد نوشت که این کشور به دنبال پاسخ به نامه وزیر نفت ایران است. شاهد خاقان عباسی وزیر نفت پیشین پاکستان که پس از برکناری نوازشریف به سمت موقت نخست‌وزیری منصوب شد، تیرماه سال 2016 میلادی در قامت وزیر نفت و منابع طبیعی پاکستان به ایرنا گفته بود که «قرارداد احداث خط لوله گاز از بندر «گوادر» تا «نوابشاه» توسط یک شرکت چینی قطعی و نهایی شده است و این خط لوله تا پایان سال ۲۰۱۷ تکمیل و به عنوان بخشی از خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان استفاده خواهد شد.»
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران چندی پیش در تشریح افقی که پیش روی این خط لوله می‌بیند به «تعادل» گفته بود: «من فکر می‌کنم نه در کوتاه‌مدت اما در مجموع این اتفاق خواهد افتاد و گاز ایران به پاکستان می‌رود. اما مهم‌ترین نکته در این میان لزوم ورود عنصری سوم است. طبق تجربه من برای حل این معادله بین ایران و پاکستان، طرف سومی احتیاج است که بدون آن معادله حل شدنی به نظر نمی‌رسد.»
او در ادامه عنوان کرده بود: «پاکستان می‌گوید پول نداریم لوله را بکشیم و ما از این طرف نگرانیم که حتی اگر بتوانند، لوله را احداث کنند پول گاز ما را پرداخت نکنند. در نتیجه طرف سومی باید وارد شود که بتواند عملیات تجاری را عهده‌دار شود.» وزیر نفت در پاسخ به این پرسش که این طرف سوم کشور یا شرکت به‌خصوصی خواهد بود، عنوان کرد: «اکنون تعدادی از شرکت‌ها برای این منظور ابراز علاقه کرده‌اند، اما هنوز در واقع به نتیجه‌یی که بتوانیم سه طرفه عمل کنیم، نرسیده‌ایم.»
پیش از این هندوستان نقطه سوم این خط لوله بود که به بهانه تحریم‌های هسته‌یی پیشین علیه ایران از آن کنار کشید.
زنگنه در پاسخ به پرسش «تعادل» که آیا این شرکت‌ها از کمپانی‌های بزرگ نفتی و گازی موسوم به IOC و IGCها به شمار می‌روند، عنوان کرد: «هم نفتی‌ها و هم گازی‌ها در این بین وجود دارند.»
پیگیری‌های بعدی «تعادل» از وزیر نفت مشخص کرد که احتمالا شرکت روسی گازپروم یکی از گزینه‌ها برای این اتفاق است که البته طبق گفته زنگنه هنوز نتایجی که بتواند منجر به قراردادی 3جانبه شود در بر نداشته است. پس از این اظهارنظرها، در سفر نماینده شرکت گازپروم به تهران، موضوع ورود این شرکت به پروژه صادرات گاز به پاکستان به صورت رسمی مطرح شد.
با وجود آنکه سخنان نایب رییس مجلس سنای پاکستان، نشان از تمایل پاکستان به تکمیل خط لوله گازی ایران-پاکستان دارد، بسیاری از کارشناسان معتقدند تا زمانی که حزب فعلی در پاکستان بر راس کار است عزم جدی برای همکاری گازی با ایران وجود ندارد. پاکستان در آستانه برگزاری انتخابات قرار دارد، حزب نواز از احزاب نزدیک به عربستان است. بسیاری بر این باور هستند تنها به قدرت رسیدن حزب «مردم» است که باعث می‌شود خط لوله گازی ایران به پاکستان به سرانجامی برسد.
انتخابات ریاست‌جمهوری پاکستان بین 11 جولای و 10 آگوست برگزار خواهد شد.
