دلايل رشد 6 هزار واحدي شاخص بورس، صعود 3 هزار واحد در روز يكشنبه

اقتصاد گردان - مسعود كريمي- بورس اوراق بهادار تهران دومين ركورد 50 ساله معاملاتي خود را در داد و ستد‌‌هاي روز يك‌شنبه به ثبت رساند و سقف شكني تازه بورس به واسطه رشد تمام قد شاخص كل در تاريخ بازار سرمايه ايران به وقوع پيوست. بر اين اساس، طي 2 روز معاملاتي اخير  نماگر بازار سهام با افزايش بيش از 6000 واحد توانست از 6 كانال عبور كند و براي نخستين بار در قله 102 هزار واحدي متوقف شود. 

در همين حال با افزايش روز به روز ميزان نقدينگي در بورس تهران مشاهده مي‌شود كه ساير بازار‌هاي مالي همزمان با افزايش ريسك معاملاتي دست و پنجه نرم مي‌كنند و در شيب نزول نرخي نيز قرار گرفته‌اند.  در همين حال، و با توجه به رهنمود اخير مقام معظم رهبري در خصوص ضرورت هدايت نقدينگي به بخش مولد اقتصادي پيش بيني مي‌شود كه روند صعودي بازار سرمايه با تداوم تغيير مسير نقدينگي به سمت اين بازار در راستاي حمايت از توليدات داخلي همچنان ادامه پيدا كند.

پتانسيل جذب نقدينگي 

در همين رابطه، روح‌الله حسيني مقدم معاون ناشران و اعضای شرکت بورس در خصوص نقش بازار سرمايه كشور در راستاي تحقق رهنمود مقام معظم رهبري مبني بر ضرورت هدايت نقدينگي به سمت بخش مولد اقتصاد در گفت‌و‌گو با «تعادل» عنوان كرد: بازار سرمايه يكي از اصلي‌ترين بازار‌ها براي تجهيز و كاناليزه‌كردن منابع سرگردان و خرد به سمت فعاليت‌‌هاي مولد، بزرگ و فعاليت با سرمايه‌هاي بسيار بالا است. وي خاطرنشان كرد: بازار سرمايه بايد بتواند با سطح كارايي كه به وجود مي‌آورد و طراحي ابزار‌ها و نهاد‌هاي مالي جديد، منابع را به طرق مختلف در كنار تجهيز و كاناليزه‌كردن در اختيار شركت‌ها و بنگاه‌‌هاي بزرگ قرار دهد تا آنها نيز بتوانند براي توسعه فعاليت‌هاي خود در راستاي اهداف اقتصادي، اشتغال و... بهره‌گيري كنند. معاون شركت بورس تهران ابراز داشت: در حال حاضر ميزان نقدينگي در كشور نسبت به توليد ناخالص داخلي از رقم قابل توجهي برخودار است اما متاسفانه هيچگاه به شكل مناسب و درستي از اين نقدينگي استفاده نشده است. 

روح‌الله حسيني مقدم با اشاره به بازار‌هاي موازي بورس نيز تصريح كرد: نمونه بارز عدم استفاده درست از نقدينگي در ساير بازار‌‌ها اعم از سكه، مسكن، ارز، خودرو و... قابل مشاهده است. وي افزود: منشاء موضوعات مذكور در عدم وجود يك بازار منسجم است كه بتواند نقدينگي را جمع‌آوري كند و با يك تجميع مناسب در اختيار بنگاه‌ها قرار دهد. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس در ادامه اظهار داشت: رسالت بازار سرمايه اين است كه منابع را به شكل درست تجهيز كند. در سال‌هاي اخير به ويژه پس از قانون بازار به لحاظ ابزار‌ها و نهاد‌ها در مضيقه قرار نداريم و زير‌ساخت‌هاي لازم براي جذب منابع به صورت مطلوب وجود دارد. اين مقام مسئول بيان كرد: متاسفانه تعداد كمي از افراد جامعه با بازار‌ سرمايه آشنايي دارند. در همين حال، موضوع فرهنگ‌سازي و فرهنگ‌سازي ابزار‌هاي سرمايه‌گذاري غير مستقيم از ديگر رسالت‌‌هاي بازار سرمايه به شمار مي رود.  

وي افزود: در حال حاضر انتظار نمي‌رود كه تمام افراد جامعه با بورس، سهام و چگونگي سرمايه‌گذاري در اين بازار آشنايي كامل داشته باشند، بر اين اساس، در چنين شرايطي مي‌بايست فرهنگ‌سازي به صورت درست صورت بگيرد تا صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري و شركت‌هاي سبدگردان بتوانند منابع افرادي كه آشنايي با روند معاملاتي بازار سرمايه را ندارند به شكلي مناسب وارد بازار كنند.  روح‌الله حسيني مقدم با مغتنم شمردن شرايط فعلي بازار سهام عنوان كرد: فضايي كه در حال حاضر به وجود آمده است و بعضا در مقاطعي ديگر هم شاهد چنين شرايطي بوديم براي شركت‌‌هاي بزرگ بورسي فرصت مناسبي ارزيابي مي شود. چراكه در چنين حالتي شركت‌ها مي‌توانند با ورود به بازار با برنامه‌هاي تامين مالي خود، منابع تامين مالي جديد را در اختيار بگيرند و در راستاي فعاليت‌هاي توليدي و برنامه‌‌هاي توسعه‌اي بكار گيرند. معاون شركت بورس تهران با اشاره به فرمايشات مقام معظم رهبري در خصوص ضرورت سرمايه‌گذاري در حوزه‌هاي مولد نيز خاطرنشان كرد: حوزه‌‌هاي مولد شركت‌هاي بزرگ حاضر در بورس هستند كه توليد ناخالص داخلي كشور را رقم مي زنند.

اين مقام مسئول در خصوص چرايي افزايش‌هاي اخير شاخص كل، بيان كرد: بايد توجه داشت كه بازار سهام چند درصد رشد را در معاملات روز‌‌هاي اخير به ثبت رسانده است. در همين حال، با بررسي عوامل متعدد نيز مشاهده مي‌شود به طور كلي نقدينگي كه در فضاي اقتصاد كشور موجود است بر اساس آمار‌هاي منتشر شده بانك مركزي و متخصصين حوزه بازار ارز و طلا ارايه كردند در حوزه سكه حباب 40 درصدي يا 400 هزارتوماني وجود دارد كه منشاء آن نيز كمبود نقدينگي است. قاعدتا بازار سرمايه با ارزندگي خود پتانسيل جذب نقدينگي را دارد. وي گفت: در حال حاضر مشاهده مي‌شود كه بخشي از نقدينگي به سمت بازار سرمايه حركت كرده است اما اين رقم زياد نيست. روح‌الله حسيني مقدم تصريح كرد: سرمايه‌گذاري در ساير حوزه‌ها به دليل افزايش قيمت، با يك ريسك بزرگ مواجه است. به عنوان مثال، امروز ريسك سرمايه گذاري در بازار سكه،‌ ارز، مسكن و... به مراتب بيش تر از زماني خواهد بود كه قيمت آن در رقمي كمتر از 20 درصد بوده است. در چنين شرايطي به طور قطع نقدينگي مسيري را انتخاب خواهد كرد كه شرايط قيمت‌‌ها مناسب‌ و مساعد‌تر باشد. معاون شركت بورس تهران درباره ماندگاري و يا عدم ماندگاري اين رشد نيز تاكيد كرد: اين موضوع قابل پيش بيني نيست چرا كه در بورس قيمت تعيين كننده نهايي است و در صورت ارزندگي سهام شرايط متفاوت خواهد بود. وي توصيه كرد: سهامدارن در روند معاملات به شايعات توجه نداشته باشند و فقط با توجه به مسايل بنيادي سهام اقدام به خريد و فروش كنند.

بزرگ‌ترين رسالت بورس؛ تجهيز منابع مالي

از سويي ديگر، فردين آقابزرگي مديرعامل كارگزاري بانك دي در خصوص دلايل رشد بيش از 6000 واحدي بورس در گفت‌و‌گو با «تعادل» بيان كرد: ارزش پول ملي نسبت به 4 الي 5 ماهه گذشته كاهش داشته است.  وي خاطرنشان كرد: افزايش بازار‌هايي اعم از مسكن، ارز، سكه و رشد نرخي كه ساير كالا‌ها به صورت مشهود از جمله خودرو به خود اختصاص داده‌اند، در صورت مقايسه بورس با اين بازار‌‌ها، يك عدم تقارن مشاهده مي‌شود. اين كارشناس بازار سرمايه با طبيعي خواندن رشد‌‌هاي اخير شاخص بورس عنوان كرد: صعود‌هاي نماگر بورس به عنوان يكي از مزيت‌هاي قابل توجه بازار سرمايه در حوزه كم‌ بودن ريسك سرمايه‌گذاري و قابليت نقدشوندگي به شمار مي‌رود. بر اين اساس، در راستاي تطبيق وضعيت با روند كاهش پول ملي، بورس به جايگاه واقعي خود نزديك‌تر مي‌شود. فردين آقا‌بزرگي با استناد به روند بورس در سال 1391 گفت: با افزايش قيمت ارز از يك هزار تومان به 3000 تومان در سال 91 مشاهده مي‌شود كه حدود چنين افزايشي در حال حاضر و در مجموع شاخص كل قابل مشاهده است و برآرود مي‌شود كه نسبت به ابتداي سال جاري بازدهي بيش از 50 درصدي را در پايان سال 97 تجربه كنيم. 

وظيفه سنگين

مديرعامل كارگزاري بانك دي درباره نقش بازار سرمايه در هدايت نقدينگي به سمت توليد بر اساس رهنمود مقام معظم رهبري نيز ابراز داشت: بزرگ‌ترين رسالت بورس به خصوص در بازار اوليه تجهيز منابع مالي از طريق بازار سرمايه براي بنگاه هاي توليدي است. وي افزود: اين موضوع در دستور كار از لحاظ آكادميك قرار دارد. همچنين تطبيق وضعيت اين فرآيند تامين مالي در حال اجرايي‌ است و بانك‌ها در بازه كوتاه مدت كمتر از يك سال و بازار سرمايه مختص تامين مالي در بازه‌هاي بلند مدت فعاليت مي‌كند. اين تحليلگر بازار سرمايه گفت: با توجه به مكانيسم فوق، موثر‌ترين نقش در جهت ايجاد رونق و تحول در بنگاه‌ها، صنعتگران و توليدات را بازار سرمايه مي‌تواند ايفا كند.  وي تصريح كرد: اقدامات اخير سازمان بورس در خصوص اين موضوع كه برآيند‌هاي تامين مالي جمعي كه توليد كنندگان و صنعت‌گران محدود به محل تامين مالي در حوزه بازار سرمايه و بورس صرفا نباشند و در خارج از اين مكانيسم به سهولت اين فرآيند قابل اجرايي باشد نيز مناسب ارزيابي مي‌شود. به گفته وي، وظيفه سنگيني به بورس و بازار سرمايه محول شده است كه اميدواريم از عهده اين مسوليت به نحوه شايسته برآيد.

رشد در مدار شايعات

افزون بر اين، بهروز زارع مديرعامل گروه مالي بانك ايران زمين درخصوص چرايي استقبال از جريان معاملاتي بورس تهران اذعان داشت: احتمالا استنباط افرادي كه در بازار فعاليت مي‌كنند بر اساس شنيده‌هايي طي هفته گذشته مبني بر تغيير شرايط صادرات محور‌ها در حوزه ارز است. وي خاطرنشان كرد: اين موضوع مي‌تواند در سودآوري شركت‌هايي از جمله معدني، فلزي تاثير بسزايي داشته باشد. اين كارشناس بازار سرمايه گفت: اين موضوع كه رشد اخير شاخص پايدار خواهد بود يا خير در ابهام وجود دارد چرا كه زمينه‌اي براي چنين افزايشي در حال حاضر فراهم نيست. بهروز زارع عنوان كرد: در خصوص نقش بازار سرمايه در تامين مالي بنگاه‌هاي اقتصادي به اندازه كافي صحبت شده است اما متاسفانه مجموع سياست‌گذاري‌هايي كه در بدنه دولت و بانك مركزي صورت مي‌گيرد به طور كامل خلاف اين جهت است. مديرعامل گروه مالي بانك ايران زمين تصريح كرد: در حال حاضر مشاهده مي‌شود كه تامين مالي‌ها بيش‌تر به سمت بانك سوق داده مي‌شود. وي گفت: طي يك الي 2 سال اخير عمدتا تامين مالي دولت در بازار سرمايه صورت گرفته است. وي به سهامدارن توصيه كرد: افراد مستقيما وارد معاملات بازار نشوند اگر‌چه احتمال دارد كه رفتار بازار هيجاني باشد. بر اين اساس افراد بهتر است از طريق صندوق‌ها اقدام به خريد و فروش كنند تا در معرض ريسك بزرگ قرار نگيرند.