مبلغ تراكنش هاي بانكي 1.5 برابر وصول چك، عملكرد شركت هاي پرداخت در فروردين 97

اقتصاد گردان - احسان شمشيري – 

بررسي تازه ترين آمارهاي  منتشر شده از بازار تراكنش هاي مالي نشان مي دهد كه  سرعت گردش پول در حسابهاي بانكي به شدت افزايش يافته و استفاده از اسكناس روبه كاهش است و به قول كارشناسان سهم بانكداري باز و بدون نياز به شعبه هر روز در حال افزايش است به گونه اي كه ماهانه بيش از 2.25 ميليارد تراكنش بانكي از طريق كارت هاي الكترونيكي، كارتخوان هاي فروشگاهي، موبايل بانك ها و اينترنت بانك ها انجام مي شود و مشتريان بدون مراجعه به شعبه بانك ها، خريد وفروش، دريافت و پرداخت وجه خود را انجام مي دهند و حتي صورتحساب و گردش مالي خود را كنترل مي كنند.

اين موضوع باعث شده كه تقريبا رقمي معادل 140 هزار ميليارد تومان در ماه از طريق تراكنش هاي بانكي و رقمي حدود 90 هزار ميليارد تومان ازطريق چك هاي عادي و رمزدار در اقتصاد ايران مبادله بانكي و گردش مالي انجام شود و در مجموع  ماهانه به طور متوسط معادل 230 هزار ميليارد تومان انتقال وجه و جابجايي پول در اقتصاد ايران انجام مي شود.

به عبارت ديگر، مديريت سالانه 27 ميليارد تراكنش كه هرماه 2.25 ميليارد تراكنش را شامل مي شود و ماهانه 10 ميليون مبادله چك به برنامه ريزي، امنيت و شبكه زيرساخت گسترده و پايدار بانكي نياز دارد كه بتواند چنين سطح گسترده اي از تراكنش هاي بانكي را انجام دهد و روزانه به طور متوسط بين 75 تا 100 ميليون تراكنش و مبادله بانكي را مديريت كند. 

به گزارش تعادل ، گزارش اقتصادی شاپرک كه حاوی اطلاعاتی از وضعیت پرداخت الکترونیک کشور در فروردین ۹۷  است در پنج بخش اصلی بر موضوعاتی چون «جایگاه شاپرک در اقتصاد ملی»، «شاخص‌های عملکردی شاپرک در فروردین ۱۳۹۷ »، «کیفیت انجام خدمات پرداخت الکترونیک کارتی»، «بررسی عملکرد کلی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت» و «بررسی وضعیت بانک‌های صادرکننده و پذیرنده» متمرکزشده است.

به ترتیب شرکت‌های به پرداخت، سپ، آپ، تاپ و ایران‌کیش بیشترین سهم را ازنظر تعداد تراکنش‌های شاپرکی فروردین ۹۷ را داشته‌اند.همچنين شرکت‌های به‌پرداخت، ایران‌کیش، سپ، پرداخت الکترونیک سداد و تاپ بیشترین سهم را ازنظر مبلغ تراکنش‌های شاپرکی فروردین ۹۷ را داشته‌اند و بانک‌های ملت، ملی، کشاورزی، پارسیان وصادرات بیشترین سهم پذیرندگی از کل مبلغ تراکنش‌های شاپرکی را در فروردین ۹۷ داشته‌اند و در نهايت بانک‌های ملت، ملی، صادرات، کشاورزی و سپه بیشترین سهم پذیرندگی از کل تعداد تراکنش‌های شاپرکی را در فروردین ۹۷ داشته‌اند.

مطابق با آمار فروردین ماه شاپرک روند صدرنشینی به پرداخت ملت ادامه دارد شرکت به پرداخت ملت با کسب سهم  21.79  درصدی از تعداد تراکنش‌ها و سهم 26درصدی از مبلغ بازار تراکنش‌های حوزه پرداخت الکترونیک کارت، روندی افزایشی را پیش رو داشته است و علاوه بر حفظ جایگاه اول بازار، همچنان بیشترین سهم صنعت پرداخت الکترونیک کشور را به خود اختصاص داده است. 

بررسی آمار شاپرک در فروردین‌ماه ۹۷ از سهم شرکت‌های PSP از تعداد و مبلغ بازار تراکنش‌های ابزار پذیرش اینترنتی حاکی از تغییر جایگاه شرکت ها دراین بخش دارد.

 بررسی عملکرد شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت از سهم تعدادی و مبلغی بازار تراکنش‌های حوزه پرداخت الکترونیک کارت بیانگر این است که شرکت "به‌پرداخت ملت" با سهم ۲۱.۷۹ درصدی از تعداد و سهم ۲۶ درصدی از مبلغ تراکنش‌ها و در استمرار وضعیت خود همچنان بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست هر دو بازار قرار گرفته است.

افزون بر این، شرکت "پرداخت الکترونیک سامان" با سهم ۱۷.۵۶ درصدی از تعداد تراکنش‌ها در جایگاه دوم و با سهم ۱۲.۹۴ درصدی از مبلغ تراکنش‌های شاپرکی رتبه سوم در این بخش را به خود اختصاص داده است. همچنین شرکت "آسان پرداخت پرشین" با سهم ۱۵.۹۱ درصدی از تعداد و سهم ۸.۸۹ درصدی از مبلغ تراکنش‌ها به ترتیب در جایگاه سوم و ۶ در این دو شاخص قرارگرفته است که حاکی از تمرکز سرمایه گذاری‌ها در این شرکت بر پرداخت های خرد دارد.

بر اساس این گزارش، شرکت "تجارت الکترونیک پارسیان" با سهم ۱۴.۰۳ درصدی از تعداد و سهم ۱۲.۹۶ درصدی از مبلغ تراکنش‌ها شاپرکی به ترتیب جایگاه پنجم  و دوم در این بازار را به خود اختصاص داده است.

سهم شرکت‌های PSP از بازار تراکنش‌ها سبب شناخت حوزه فعالیت و نحوهی سرمایه‌گذاری هر یک از شرکت‌های PSP در ابزارهای پذیرش می‌شود. البته در فروردین ماه به دلیل رویداد نوروز و کاهش داد و ستد نسبت به دوماه پایانی سال، ریزش طبیعی و قابل انتظار در حجم تراکنشهای تمامی ابزارهای پذیرش امر طبیعی است.

بیشترین اختلاف بین سهم تعدادی در تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی در فروردین ماه ۹۷ نسبت به ماه گذشته با رقم ۰.۸۷ درصد در شرکت  آسان پرداخت پرشین گزارش شده است.

در این ماه مجدد بالاترین اختلاف سهم تعدادی تراکنش‌های اینترنتی در شرکت "تجارت الکترونیک پارسیان" با رقمی معادل با ۵.۶۸ درصد افزایش مشاهده می شود. در حالی که در روندی معکوس، سهم تراکنش‌های موبایلی این شرکت با کاهش ۱.۵۴ درصدی نسبت به اسفند ماه ۹۶ همراه بوده است.

 با وجودی که در فروردین ماه بر ارزش ریالی تراکنش‌های موبایلی برخی از شرکت‌ها، علی الخصوص شرکت "پرداخت الکترونیک سامان" افزوده شده است، ولیکن به طور کلی مبلغ این تراکنش ها حاکی از رشد منفی است.

بیشترین اختلاف بین سهم مبلغی تراکنش‌های موبایلی با رقم مثبت ۷۲ / ۲ درصد در شرکت  پرداخت الکترونیک سامان گزارش شده است؛ ولیکن سهم ارزش ریالی تراکنش‌های اینترنتی شرکت "تجارت الکترونیک پارسیان" با کاهش قابل توجهی برابر با ۷.۸۳ درصد مواجه شده است. این امر با توجه به عملکرد این شرکت در میزان پوشش مبلغ تراکنش‌های اینترنتی در ماه جاری قابل انتظار است.

بر اساس آمار فروردین ماه، شرکت به پرداخت ملت با سهم ۲۳.۹۸ درصدی از تعداد و سهم ۲۶ درصدی از مبلغ تراکنش های کارتخوان های فروشگاهی در این بخش در جایگاه اول قرار گرفته است.

این شرکت در فروردین ۹۷ با سهم ۱۳.۴۹ درصدی از تعداد تراکنش های ابزار پذیرش اینترنتی و همچنین نرخ رشد ۱.۷۷ درصدی به نسبت ماه پیش در مقام چهارم قرار گرفته است در حالی که  این شرکت در دوره مذکور با سهم ۲۷.۷۳ درصدی و افزایش قابل ملاحظه ۶.۷۶ درصدی به نسبت اسفند ۹۶ توانسته با کنار زدن شرکت تجارت الکترو نیک پارسیان مجدد جایگاه اول در این شاخص را به خود اختصاص دهد. شایان ذکر است که شرکت به پرداخت در اسفند ماه ۹۶ با کاهش ۱۰.۳۶ درصدی از مبلغ تراکنش ها به نسبت بهمن ماه سال ۹۶ مواجه شد واز سهم ۳۱.۳۲ درصدی در بهمن ماه در اسفند ماه به سهم ۲۰.۹۷ درصدی از بازار مبلغ تراکنش های اینترنتی رسید که این شرکت در فروردین ماه ۹۷ توانست بخش بیشتر این کاهش را جبران ماه کند.

شرکت به پرداخت در دوره مذکور با سهم ۰.۷۱ درصدی از تعداد تراکنش های موبایلی و سهم ۰.۶۶ درصدی از مبلغ تراکنش های موبایلی در هر دو شاخص در جایگاه ششم قرار گرفته است.

شرکت پرداخت الکترونیک سامان نیز با سهم ۱۶.۸۸ درصدی از تعداد تراکنش ها و افزایش ۰.۳۲ درصدی به نسبت ماه گذشته در جایگاه دوم و با سهم ۱۲.۵۴ درصدی و افزایش ۰.۶۵ درصدی به نسبت اسفندماه ۹۶ در مبلغ تراکنش های کارتخوان های فروشگاهی در جایگاه سوم قرار دارد.

این شرکت که در اسفند ماه ۹۶ به نسبت بهمن ماه همان سال با کاهش ۲.۱۶ درصدی تعداد تراکنش های ابزار پذیرش اینترنتی مواجه شده بود در فرودین ماه ۹۶ نیز با تداوم روند نزولی از سهم ۲۶.۹۵ رصدی و با کاهش ۰.۸۶ درصدی به سهم ۲۶.۱۰ درصدی رسیده و جای خود را به شرکت تجارت الکترونیک پارسیان سپرده و در تعداد تراکنش های اینترنتی در جایگاه دوم قرار گرفت.

افزون بر این، شرکت پرداخت الکترونیک سامان با سهم ۲۱.۳۵ درصدی از تعداد تراکنش های ابزار پذیرش موبایلی وافزایش ۱.۳۲ درصدی به نسبت ماه گذشته  در مقام سوم قرار گرفت. این شرکت در دوره مذکور با سهم ۲۲.۵۷ درصدی از مبلغ تراکنش های موبایلی که بیشترین نرخ رشد به نسبت اسفند ماه که معادل ۲.۷۲ درصد است را داشته در مبلغ تراکنش های موبایلی در جایگاه دوم قرار گرفته است.

 شرکت آسان پرداخت پرشین با سهم ۱۳.۸۸ درصدی از تعداد تراکنش ها کارتخوان های فروشگاهی و با افزایش ۰.۷۸ درصدی نسبت به اسفندماه ۹۶  در رتبه سوم و با سهم ۹.۳۵ درصدی از مبلغ تراکنش ها وبا افزایش ۰.۹۰ درصدی جایگاه پنجم در بازار مبلغ تراکنش های کارتخوان های فروشگاهی را به خود مختص کرده است.

این شرکت با سهم ۱۵.۵۶ درصدی از تعداد تراکنش های ابزار پذیرش اینترنتی در این بخش در جایگاه سوم قرار دارد این درحالی است که این شرکت در اسفندماه ۹۶ با رشد ۲.۳۳ درصدی به نسبت بهمن ماه ۹۶ در تعداد تراکنش های اینترنتی مواجه بوده، درحالی که در فرودین ماه با کاهش ۲.۷۴ درصدی در این بخش همراه شده است. همچنین آسان پرداخت در دوره مذکور با سهم ۱.۸۴ درصدی و رشد ۰.۱۹ درصدی به نسبت اسفندماه ۹۶ در مبلغ تراکنش های اینترنتی در جایگاه هشتم قرار گرفته است. این ترکیب در تعداد و مبلغ تراکنش های اینترنتی این شرکت بیانگر این است که عمده تراکنش های اینترنتی این شرکت از مبالغ خرد تشکیل شده است.

شرکت آسان پرداخت با سهم ۳۹.۱۹ در تعداد تراکنش های موبایلی و سهم ۴۳.۸۰ از مبلغ تراکنش های موبایلی در دوبهش همچنان در جایگاه اول قرار گرفته است.

شرکت تجارت الکترونیک پارسیان با سهم ۱۳.۷۲ درصدی و کاهش ۰.۳۵ درصدی به نسبت اسفندماه ۹۶ از بازار تعداد تراکنش های کارتخوان های فروشگاهی در رتبه چهارم قرار گرفته است. این شرکت با سهم ۹.۳۱ درصدی از مبلغ تراکنش های این ابزار و همچنین افزایش افزایش ۰.۷ درصدی به نسبت ماه گذشته در این بخش در رتبه ۶ قرار دارد.

افزون بر این، این شرکت در تداوم روند افزایشی خود در تعداد تراکنش های ابزار پذیرش اینترنتی که در اسفندماه ۹۶ با رشد ۲.۹۸ رصدی به نسبت بهمن ماه ۹۶ به سهم ۲۱.۲۹ درصدی رسیده بود در تداوم رود صعودی خود و با رشد ۵.۸۶ درصدی به نسبت ماه گذشته درفروردین ماه به سهم ۲۶.۹۷ درصدی رسیده و شرکت پرداخت الکترونیک سامان را به عقب رانده و جایگاه نخست تعداد تراکنش های اینترنتی را از ان خود کرده است.

این شرکت در اسفندماه ۹۶ نیز با رشدقابل ملاحظه  ۱۵.۵۱ درصدی در مبلغ تراکنش ها به نسبت ماه قبل از آن مواجه شده بود و از سهم ۱۰.۰۸ درصدی به سهم ۲۵.۵۹ درصدی در مبلغ تراکنش های اینترنتی رسیده بود و در رتبه نخست این بازار قرار گرفته بود درحالی که در فروردین ماه ۹۷ با کاهش ۷.۸۳ درصدی در این بخش ۱۷.۷۸ درصد از سهم این بازار را در دست گرفته وبا نزول یک رتبه در جایگاه دوم قرار گرفته است.

تجارت الکترونیک پارسیان در فرودین ماه ۹۷ با سهم ۱۱.۶۰ درصدی و بیشترین کاهش که معادل ۱.۵۶ درصد است در تعداد تراکنش های موبایلی در جایگاه چهارم قرار گرفته است. همچنین این شرکت در دوره مذکور با سهم ۱۱.۹۸ درصدی و بیشترین کاهش که معادل ۲.۰۳ درصدی است در رتبه چهارم در مبلغ تراکنش های موبایلی قرار دارد.    

شرکت کارت اعتباری ایران کیش نیز در فروردین ماه ۹۷ با سهم ۸.۷۹ درصدی در تعداد تراکنش های کارتخوان های فروشگاهی وبا کاهش ۰.۶۳ درصدی به نسبت ماه گذشته در رتبه پنجم قرار دارد در حالی که این شرکت دوره مذکور با سهم ۱۳.۴۲ درصدی از مبلغ تراکنش ها و کاهش ۰.۵۸ درصدی به نسبت اسفندماه ۹۶ جایگاه دوم در این بخش را از آن خود کرده که نشان از مبالغ درشتر تراکنش های کارتخوان های این شرکت دارد.

این شرکت در دوره مذکور با سهم ۲.۲۴ درصدی و کاهش ۰.۰۷ درصدی به نسبت اسفند ۹۶ در تعداد تراکنش های ابزار پذیرش اینترنتی در جایگاه هفتم قرار گرفته است و این شرکت با سهم ۹.۵۶ درصدی و افزایش ۰.۲۲ درصدی به نسبت ماه گذشته رتبه پنجم در این بخش را به خود اختصاص داده است.

کارت اعتباری ایران کیش با سهم ۰.۱۶ درصدی از تعداد تراکنش های موبایلی و سهم ۰.۲۲ درصدی از مبلغ تراکنش های موبایلی در این دو بازار به ترتیب در جایگاه نهم و هفتم قرار گرفته است.