تغییر ترکیب جمعیتی کشور؛ 10 ميليون نفر بالاي 65 سال و 19 ميليون زير 14 سال در 1415

اقتصاد گردان - الهام آبایی|

مرکز آمار ایران در گزارشی پیش‌بینی‌هایی درباره تغییر ساختار جمعیتی کشور در 20سال آینده ارائه کرده که حاکی از پیرتر شدن جمعیت کشور در 2دهه آینده است. براساس پیش‌بینی‌های مرکز آمار ایران درحالی که جمعیت بالای 65 سال در سال 1396 معادل 6.1 درصد از ترکیب جمعیتی کشور را تشکیل خواهد داد این نسبت در سال 1415 به 11درصد افزایش می‌یابد. 

همچنین طبق پیش‌بینی مرکز آمار ایران جمعیت بالای 65 سال از حدود 5 میلیون نفر در سال 1396 به بیش از 10میلیون نفر در سال 1415 افزایش خواهد یافت که براین اساس در 20سال آینده شاهد افزایش 100درصدی جمعیت بالای 65 سال خواهیم بود.

 افزایش جمعیت بالای 65 سال

براساس این گزارش، کل جمعیت کشور در سال 1396 به میزان 81 میلیون نفر رسیده که این رقم در سال 1415 به بیش از 95میلیون نفر افزایش خواهد یافت که در این ترکیب حدود 11میلیون‌ نفر از جمعیت را افراد بالای 65 سال تشکیل می‌دهند.

درحالی تعداد افراد بالای 65 سال در 20سال آینده رو به افزایش است که نسبت این رده سنی در مقایسه با سایر اجزای ترکیب جمعیتی هم رو به افزایش است. به این ترتیب که سهم جمعیت بالای 65 سال در کل جمعیت کشور در سال 1396 به میزان 6.1 درصد برآورد شده که این سهم در سال 1415 به 11درصد افزایش خواهد یافت. طبق پیش‌بینی مرکز آمار ایران روند افزایش سهم جمعیت بالای 65 سال در کل جمعیت کشور تدریجی است و در سال 1400 به 6.7 درصد، در سال 1405 به 7.9درصد و در سال 1410 به 9.3درصد می‌رسد.

افزایش سهم جمعیت بالای 65 سال در کل جمعیت کشور از آن جهت حائز اهمیت است که برای خدمات رفاهی، درمانی و بهداشتی به دولت سیگنال می‌دهد. چراکه جمعیت بالای 65 سال اغلب آن بخش از جمعیت را تشکیل می‌دهند که دیگر از چرخه کار خارج شده‌اند و براین اساس نیاز آنها به دریافت حمایت‌های دولتی در حوزه‌های بازنشستگی، بهداشتی، درمانی و رفاهی بیش از سایر اجزای ترکیب جمعیتی است. براین اساس و با توجه به اینکه در ترکیب جمعیتی فعلی هم دولت با مشکلات متعددی در حوزه سالمندان دست و پنجه نرم می‌کند این پیش‌بینی مرکز آمار ایران نمی‌تواند حامل خبرهای خوشی برای دولت باشد. زیرا با جمعیت سالمند کنونی، دولت با مشکلات تامین منابع مالی صندوق‌های بازنشستگی مواجه است و به همین دلیل ناچار است هر ساله بخش مهمی از بودجه جاری خود را به این مساله اختصاص دهد.

تشدید بحران بیکاری

تشدید این مشکلات درحالی پیش‌بینی می‌شود که براساس برآوردهای مرکز آمار ایران، ترکیب جمعیتی که در سن کار قرار دارند هم رو به افزایش خواهد بود و براین اساس دولت با بحران دیگری در جمعیت جوان هم مواجه خواهد بود که آن احتمالا تشدید بیکاری است. براساس پیش‌بینی مرکز آمار ایران، جمعیت 15تا 29ساله در سال 1415 به حدود 21میلیون و جمعیت 30تا 64 ساله به 45میلیون نفر افزایش می‌یابد. اگر جمع این دو عدد را معیاری برای برآورد جمعیت در سن کار در نظر بگیریم در سال 1415 ایران حدود 66 میلیون نفر در سن اشتغال خواهد داشت. جمع این دو رده سنی در سال 1396 حدود 56 میلیون نفر پیش‌بینی شده است و براین اساس قطعا یکی دیگر از بحران‌های دولت در دو دهه آتی مساله بیکاری خواهد بود.

کاهش سهم گروه سنی 14- صفر سال

در گروه سنی صفر تا 14سال هم پیش‌بینی‌های مرکز آمار ایران حاکی از کاهش سهم این رده سنی در ترکیب جمعیتی کشور طی 2دهه آینده است. براساس این گزارش درحالی که سهم جمعیت صفر تا 14سال در سال 1396 به میزان 24.3درصد پیش‌بینی شده، این سهم در سال 1400 به 24.6درصد افزایش می‌یابد و پس از این افزایش جزئی در سال 1410 کاهش یافته و به 21.6درصد می‌رسد. در سال 1415 هم سهم جمعیت صفر تا 14سال با کاهش قابل توجه نسبت به سال 1396 به میزان 19.7درصد پیش‌بینی شده است.

 جمعیت این رده سنی در سال 1396 حدود 19.7میلیون نفر برآورد شده که این میزان در سال 1400 به رقم 20.8میلیون نفر و در سال 1405 به 21میلیون نفر خواهد رسید. اما روند کاهشی جمعیت صفر تا 14سال در سال‌های 1405 تا 1410 رقم می‌خورد. به طوری که جمعیت این رده سنی را مرکز آمار 20میلیون نفر پیش‌بینی کرده است. این روند کاهشی تا سال 1415 هم پیش‌بینی شده و در نهایت جمعیت بین صفر تا 14سال پس از حدود 2دهه به 18.7میلیون نفر خواهد رسید. پیش‌بینی مرکز آمار ایران از تغییرات ترکیب جمعیتی کشور در 2دهه آینده حاوی سیگنال‌هایی است که نشان می‌دهد، دولت قطعا باید با در نظر گرفتن این چشم‌انداز برای مشکلاتی که در سال‌های آینده براثر تغییر ترکیب جمعیتی رخ خواهد داد، چاره‌یی بیندیشد.