كارشناسان: ملتهب شدن بازار ارز به دلايل غيراقتصادي

اقتصاد گردان - محسن شمشيري: روز سه شنبه 24 بهمن 96،‌ نرخ رسمی 32 ارز افزایش و 6 ارز کاهش یافت و بهای یک ارز هم تغییری نداشته است. دلار با 11 ریال افزایش 3701.9 تومان، پوند با 51 ریال کاهش 5125.9 تومان و یورو با 94 ریال رشد قیمت 4553.9 تومان ارزش‌گذاری شد.

به گزارش تعادل، در معاملات ساعات ابتدایی بازار ارز، قیمت دلار به 4960 تومان و یورو به ٦١٣٤ تومان رسید. در عین حال هر دلار فردایی پاساژ افشار به ٤٩١٠ تومان و در سبزه میدان ٤٩١٨ تومان رسید. در طول روز نيز نرخ دلار بين 80 تا 100تومان نسبت به روز دوشنبه افزايش يافت و بين 4907 تا 4960 تومان معامله شد. 

صرافی‌های پایتخت به صورت ميانگين، هر دلار آمریکا را با ۸۲ تومان افزایش نسبت به روز دوشنبه ۴ هزار و ۹۰۷ تومان فروختند. همچنین هر یورو با ۵۰ تومان رشد نسبت به روز دوشنبه ۶ هزار و ۱۳۴ تومان و هر پوند نیز در مدت مشابه با ۷ تومان افزایش ۶ هزار و ۸۸۷ تومان داد و ستد شد.

در حال حاضر با فرض نرخ 4907 تومان براي دلار آزاد، فاصله نرخ آزاد و رسمي دلار به 1205 تومان رسيده است. 

در بازار طلا نيز اونس جهاني به 1329 دلار افزايش يافته و در نتيجه متاثر از افزايش قيمت دلار، نرخ طلا و سكه نيز افزايشي است به طوري كه هر گرم طلای ۱۸ عیار با یک هزار و ۷۱۰ تومان افزایش ۱۵۳ هزار و ۲۵۰ تومان ارزش‌گذاری شده بود. 

هر قطعه سکه تمام بهار آزادی با ۲۵ هزار تومان افزایش نسبت به روز دوشنبه یک میلیون و ۵۸۹ هزار تومان فروخته شد. همچنین هر قطعه سکه طرح قدیم نیز شاهد رشد ۲۳ هزار و ۵۰۰ تومانی بود و یک میلیون و ۵۳۵ هزار و ۵۰۰ تومان داد و ستد شد. سکه نیم بهار آزادی با ۶ هزار و ۵۰۰ تومان رشد نسبت به روز دوشنبه ۷۷۵ هزار تومان به فروش رسید و ربع بهار آزادی نیز با ۹ هزار تومان افزایش ۴۶۹ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد. قیمت سکه گرمی در بازار آزاد با ۶ هزار تومان رشد نسبت به روز دوشنبه ۳۱۲ هزار تومان بود. 

به گزارش رويترز، در بازار جهاني نيز ارزش يورو جهش يافته و ارزش دلار كاهشي بوده است. در آمریکا ارزش اوراق ۱۰ ساله به ۲.۸۴۹ درصد کاهش پیدا کرد؛ در حالیکه ارزش آن در روز گذشته به ۲.۹۰۲ درصد رسید که بیشترین رقم در ۴ سال اخیر است.

در بازار جهانی ارز، شاخص دلار در برابر ۶ سبد اصلی ارز جهان با ۰۲۵ درصد کاهش به ۸۹.۹۸۷ واحد رسید و از بیشترین ارزش خود در ۲ ماه اخیر که ۹۰.۵۶۷ واحد بود فاصله گرفت.

هر دلار به ۱۰۸.۲۸۵ ین رسید که حاکی از افت ۰.۳ درصد دلار در برابر پول ژاپن دارد؛ اما یورو با ۰.۱۵ درصد رشد به ۱.۲۳۱۰ دلار رسید. دلار استرالیا هم با روندی یکنواخت به ازای ۰.۷۸۶۶ دلار معامله شد.

در حالی که نرخ هر سکه تمام بهار آزادی در بازار آزاد یک میلیون و ۵۶۱ هزار تومان قیمت خورد، اما نرخ این سکه در تالار حراجی یک میلیون و ۵۵۹ تومان تعیین شده است.

بانک مرکزی نرخ پایه هر قطعه سکه تمام بهار آزادی را برای حراج  روز سه شنبه یک میلیون و ۳۳۷ هزار تومان تعیین کرد که با احتساب ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده، سکه تمام بهار آزادی با رقم یک میلیون و ۵۵۹ تومان به فروش رفت.

 همچنین بانک مرکزی نرخ پایه هر قطعه نیم سکه را ۶۶۸ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین کرد که با احتساب ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده هر نیم سکه با قیمت ۷۵۸ هزار و ۶۰۰ تومان در تالار حراجی به فروش رسید.

در همین حال، نرخ سکه طرح جدید در بازار تهران یک میلیون و ۵۶۱ هزار تومان، سکه طرح قدیم یک میلیون و ۵۲۱ هزار تومان و هر  نیم سکه نیز ۷۶۶ هزار تومان  است. بر همین اساس، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی در تالار حراجی دو هزار تومان و هر نیم سکه نیز پنج هزار تومان ارزان تر است.

با توجه به اینکه نرخ سکه در تالار حراجی تفاوت زیادی با بازار آزاد ندارد؛ بنابراین میزان معاملات آن همانند روزهای گذشته بوده و تغییر محسوسی نداشته است.

نزديك شدن نرخ دلار به 5 هزار تومان 

دلار و سکه در ادامه مسیر صعودی‌شان همچنان تخت گاز می‌روند؛ به گونه‌ای که دلار به ۵۰۰۰ تومان نزدیک شده و سکه هم ۴۰ هزار تومان افزایش قیمت دارد. دلار آمریکا که در هفته قبل تا حدودی افزایش قیمتش متوقف شده بود، مجددا در سه روز اخیر صعودی شده و روز سه شنبه با افزایش ۱۰۰ تومانی به ۴۹۵۰ تومان رسید. بقیه ارزها هم دست کمی از دلار ندارند. به گونه‌ای که یورو در کنار دلار، بیشترین جهش قیمتی را داشته و پس از آن پوند انگلستان و درهم امارات قرار دارند.

اما نکته قابل تامل در بازار وضعیت سکه است که در فاصله یک روز ۴۰ هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و به یک میلیون و ۵۹۰ هزار تومان رسید؛ افزایش قیمتی که حداقل در ماه‌های اخیر بی‌سابقه است. با وجود اینکه به نظر می‌رسید پس از پیش فروش سکه توسط بانک مرکزی وضعیت بازار متعادل‌تر شود اما عملا برعکس آن اتفاق افتاد.  

در این روزها طلای ۱۸ عیار هم رکوردشکنی کرده و با ادامه مسیر افزایشی روز گذشته به ۱۵۴ هزار تومان رسیده است که بالاترین قیمت را تجربه می‌کند. هر اونس طلا هم وضعیت مشابه طلای داخلی پیدا کرده و به مسیر افزایشی خود ادامه داده است.

محمد نهاونديان معاون رییس جمهوری نيز  از تدابیر متنوع برای کنترل نرخ ارز خبر داد و گفت: بی ثباتی در بازار ارز به هیچ عنوان مورد علاقه دولت نبوده و دولت توانسته با ریشه نوسانات ارزی که تورم است، برخورد کند. این حرف که دولت خود بدنبال افزایش نرخ ارز است، حتما نادرست است. تقاضای غیر اقتصادی به دنبال ملتهب کردن بازار بوده و هست و لذا باید اقدامات هوشمندانه ای کرد و تقاضای سفته بازانه مدیریت شود. این نوسانات مقطعی دلیل اقتصادی ندارد و آن دلیل را باید شناسایی و مدیریت کرد. عامل و جنس این جهش نرخ ارز، روانی، سیاسی و غیر اقتصادی است و از نظر هزینه و درآمد ارزی، اتفاق قابل توجهی را نداشته ایم، اگرچه واردات بالا رفته است. در نوسانات ارزی، خیلی مهم است که عامل این نوسانات از جنس اقتصادی است یا روانی و سیاسی است؟

وي در مورد تدابير كنترل كننده بازار ارز گفت: انتشار اوراق مشاركت ارزی در راه است و بانک مرکزی و وزارت نفت اعلام اوراق مشارکت ارزی خود را خواهند داشت و ما باید از فرصت موجود برای تجهیز منابع استفاده کنیم. حتما بانک مرکزی در مورد جزئيات آن اطلاعیه‌ای صادر خواهد کرد. تدابیر متنوعی برای مدیریت بازار ارز اندیشیده شده که این تدابیر یکی یکی اعلام و اعمال می شود و به نظرم توضیح آن را دستگاه‌های مربوطه باید بیان کنند.

وی با بیان اینکه در مورد نرخ ارز باید به همان ثبات و آرامشی که در 4 سال گذشته داشتیم، برگردیم، بیان داشت: این نوسانات کوتاه مدت است و قابل قبول نیست. ارز، یک وسیله مبادله تجاری یک اقتصاد با خارج از آن اقتصاد است و اگر تقاضا به جای اینکه محدود به تقاضای مبادلاتی برای تجارت و تولید و سرمایه گذاری، تقاضاهایی دیگر در آن وارد شود، با طرق مختلف باید مدیریت شود و اوراق مشارکتی ارزی هم از همین منظر است و تقاضاهای سفته بازانه و عوامل روانی و سیاسی تاثیرگذار در بازار ارز باید مدیریت شود.

وی افزود: فعالان بازار ارز، مثل هر بازار دیگری و مثل همه جای حیات اجتماعی باید فعالیت شفاف داشته باشند و عرضه و تقاضا در این بازار باید کاملا شفاف باشد و معلوم باشد که ارز از کجا می‌آید و به کجا می رود و در آن صورت مردم می توانند مطمئن باشند که منابع ارزی به مصرف تولید و سرمایه گذاری قرار می گیرد و نباید ارز به مصرف قاچاق برسد. مبارزه ما با قاچاق باید در همه موارد باشد و مجموعه این تدابیر می تواند ما را به ثبات نرخ ارز برساند. 

معاون اقتصادی رئیس‌جمهور در مور گشایش سپرده ارزی برای مردم و محاسبه نرخ دلار مبادله‌ای و تسویه با ریال توسط بانک ها افزود: همه بانک ها اجازه افتتاح حساب ارزی را دارند و به این کار تشویق می‌شوند که حساب ارزی برای مردم باز کنند؛ بنابراین بانک ها وقتی سپرده ارزی می گیرند باید ارزی هم به مردم پس بدهند.

نهاوندیان در پاسخ به این سوال که فعالان بازار ارز معتقدند، به دلیل اینکه حواله هایی که به  صورت درهم به امارات فرستاده می‌شد، مدتی است که متوقف شده و به جای آن دلار از ایران به امارات می رود و همین موضوع باعث افزایش قیمت ارز شده است، بیان داشت: عوامل غیراقتصادی که گفته شد برخی شامل این تغییرات در بعضی از این مسیرها هم هست ولی بهرحال برای هر مشکلی راه حلی هست  و آن را دنبال  می کنیم.