بازتاب رکود مسکن در بودجه 97 شهرداری

اقتصاد گردان - آزاده کاری: جلسه روز گذشته شورای شهر تهران دو دستورالعمل بسیار مهم داشت. در ابتدای جلسه سیدحسن رسولی عضو کمیسیون برنامه و بودجه، گزارش حساب‌های درآمد و هزینه شهرداری تهران در آذرماه و 9 ماهه نخست سال 1396 را ارائه کرد. سپس، کلیات بودجه سال 97 بررسی شد و بدون درنظر گرفتن اعداد و ارقام با رای مثبت 19 نفر از اعضای شورا تصویب شد.

در جریان بررسی کلیات بودجه مرتضی الویری رییس کمیسیون برنامه و بودجه، با تشریح کلیات بودجه ۹۷ گفت: سقف بودجه را به 17 هزار و 517میلیارد تومان افزایش دادیم.

وی با بیان اینکه ۵۱۷ میلیارد تومان به سرفصل درآمدها نیز افزوده شده است، گفت: ۳۰۰میلیارد تومان از محل درآمدهای شهرداری ناشی از واگذاری املاک را کاهش داده‌ایم. الویری با بیان اینکه این اعداد در کمیسیون به تصویب رسید و قطعا در صحن شورا تغییر می‌کند، اظهار کرد: میزان سهم نقد بودجه به ۷۸درصد افزایش یافت و سهم غیرنقد بودجه نیز به ۲۳درصد رسید. این در حالی است که سهم درآمدهای پایدار نیز را در کمیسیون به ۳۱درصد رساندیم و سعی شده به سمت شفاف‌سازی و حذف تاریکخانه‌هایی که اتفاقات نامرتبط مالی در آن رخ می‌داد، گام ‌برداریم. علی اعطا سخنگوی شورا نیز با بیان اینکه در بحث درآمدها چندردیف است که باید مورد توجه قرار گیرد، افزود: در قسمتی که مربوط به عوارض پروانه‌های ساختمانی است، می‌بینیم که عملکرد سال ۹۵، ۱۳۷ میلیارد تومان و در سال ۹۶ نیز پیش‌بینی ۲۶۰میلیارد تومان بوده این در حالی است که عملکرد ۹ ماهه ۹۶ نیز ۱۲۶ میلیارد تومان بوده و فاصله بین مصوبه ۹۶ و عملکرد بودجه نشان می‌دهد که وضعیت مناسبی نداریم و حالا برآورد سال ۹۷، ۲۶۰میلیارد تومان دیده شده و جالب است که کمیسیون هم این عدد را با وجود تحقق ناپذیری‌اش نه کاهش و نه افزایش داده است.

 گرایش شهرداری به مال‌سازی

سخنگوی شورای شهر با بیان اینکه در بخش عوارض پذیره تجاری نیز باید بگویم که عملکرد مصوب ۹۶، ۵۲۰میلیارد تومان بوده در حالی که عملکرد ۹ماهه ۹۶، ۲۰۶ میلیارد تومان بوده که فاصله قابل‌توجهی بین عملکرد 9 ماهه و رقم مصوب ۹۶ دارد. این درحالی است که برآورد سال ۹۷، 500 میلیارد تومان است که قابل‌قبول نیست و به نظر می‌رسد همچنان گرایش شهرداری به مال‌سازی و ساخت مجتمع‌های بزرگ ادامه دارد.

در ادامه محمد سالاری رییس کمیسیون شهرسازی، با بیان اینکه بودجه ۹۷ حدود ۲درصد انقباضی بسته شده است، گفت: تنها ۵۲درصد کل بودجه ۹۶ تاکنون محقق شده این در حالی است که به نظر می‌رسد درآمدها در بودجه ۹۷ باتوجه به شرایط فعلی محقق نشود.

وی گفت: بودجه شهرداری در سال ۹۵ که وضعیت بهتر بوده است، از ۱۷ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان تنها ۱۳هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان محقق شده بود. ‌به نظر می‌رسد که به زحمت تنها ۱۶ هزار میلیارد تومان یا کمتر در سال ۹۷ محقق می‌شود در این‌صورت باید به فروش املاک ادامه داد یا شهرداری باید وام بیشتری بگیرد یا اوراق مشارکت منتشر شود. سالاری افزود: وقتی در اصل بودجه شهرداری بیش از ۱۶هزار میلیارد تومان محقق نمی‌شود ورود به جزئیات عبث است. باتوجه به شرایط فعلی درآمدها تحقق نمی‌یابد.

 ساختار شهرداری متحول نشده است

الهام فخاری نیز در ادامه با بیان اینکه نشانه‌های انسان‌محوری بودجه کمرنگ است، گفت: بنیان بودجه 97 مانند قبل است. هر چند که چند نکته مثبت دارد اما روح انسان‌محوری در آن دیده نمی‌شود.

وی با بیان اینکه از نظر تحقق نیافتن بودجه و متکی بودن به شیوه‌های قبلی، بودجه مانند قبل است، ادامه داد: درست است که شورا و شهرداری تغییر کرده اما هنوز ساختار شهرداری تحول یافته نیست. یکی از نکات مورد توجه هنگام بررسی کلیات لایحه بودجه این بود که اعضا در مورد روش بررسی لایحه توافق نداشتند و در حالی که برخی در نظر داشتند درباره تبصره‌ها و مواد لایحه صحبت کنند اما محسن هاشمی رییس شورا، به آنها تذکر می‌داد که فقط باید درباره کلیات صحبت کنند. از سوی دیگر، باوجود اینکه صبح شنبه کلیات لایحه در کمیسیون تلفیق مورد بررسی قرار گرفته بود، اما اختلاف‌نظرهای فراوان نشان از عدم هماهنگی اعضا داشت، به‌گونه‌یی که محسن هاشمی با انتقاد از سخنان برخی اعضای شورای شهر گفت: این بد است که ما در جلسات مطلبی را تصویب می‌کنیم اما در بررسی حرف‌مان را تغییر می‌دهیم. این درحالی است که بحث‌های امروز را باید قبل از این در کمیسیون تلفیق می‌گفتیم.

شهربانو امانی نیز درباره نحوه اداره جلسه تذکر داد و گفت: روسای کمیسیون‌ها در جلسات کمیسیون تلفیق حضور داشتند و انتظار داشتیم که اداره جلسه به سمت و سوی منطقی برود نه اینکه جلسه هم‌اندیشی شود. من برای تنویر افکار عمومی می‌گویم که شورا به‌هم ریخته نیست، بلکه نخستین بودجه‌مان است که داریم بررسی می‌کنیم.

در ادامه رسولی هم با بیان اینکه بودجه 97 شهرداری قطعا پایه‌گذار اتفاقات خوب در شهرداری خواهد بود، گفت: ایجاد خزانه مشترک و حذف

 62 ردیف کمک به این و آن‌که بوی رانت می‌داد، اتفاق خوبی محسوب می‌شود.

در ادامه مسجدجامعی نیز با بیان اینکه در 9 ماهه امسال تنها 51درصد کل بودجه محقق شده و به نظر می‌رسد تا پایان سال حدود 60 و اندی درصد بودجه امسال محقق شود، گفت: اما می‌بینیم که بودجه سال آینده کاهش پیدا نکرده و این سبب می‌شود که توقعات از شهرداری کاهش نیابد. وی با بیان اینکه چون شهرداری پول ندارد نباید به شهروندان فشار بیاوریم، افزود: افزایش عوارض باید منشا بهبود وضعیت شهروندان شود.

در پایان میرلوحی نیز با بیان اینکه سه پیشنهاد روبه‌روی اعضای شورای شهر است، تصریح کرد: یا شهرداری باید استقراض کند یا مسیر بن‌بست گذشته را ادامه دهیم یا کار را متوقف کنیم که این روش مطلوب رقباست که به نظر می‌رسد برنامه ویژه‌یی داشته باشیم. به گزارش «تعادل» بعد از اینکه کلیات بودجه به تصویب رسید، اعضا بررسی ردیف‌های بودجه را آغاز کردند و برای نخستین‌بار در شورای پنجم قرار شد جزئیات لایحه در نوبت عصر موردبررسی قرار گیرد.

 کاهش درآمدها از محل شهرفروشی

به گزارش «تعادل» محمدعلی نجفی شهردار تهران که برای دفاع از بودجه در شورای شهر حضور داشت پس از استماع صحبت‌های اعضای شورا با اشاره به وجود محدودیت‌ها و ابهامات در تنظیم بودجه سال آینده شهرداری تهران گفت: محدودیت‌هایی در منابع مالی به ویژه تحقق منابع مالی وجود داشت از جمله کاهش درآمد شهرداری تهران از محل شهرفروشی و آینده‌فروشی شهر که محدودیت‌هایی برای مجموعه شهرداری تهران به همراه داشت. همچنین محدودیت تغییر کاربری‌ها موجب شد که حدود 1000میلیارد تومان بودجه شهرداری تهران با محدودیت مواجه شود.

نجفی ادامه داد: ما در تغییر هزینه‌ها نیز با محدودیت‌هایی مواجه بودیم، چرا که بخشی از هزینه‌های شهرداری تهران همانند پرداخت حقوق پرسنل و هزینه‌های مربوط به پیمانکاران و بخش نگهداشت شهر اجتناب‌ناپذیر است. در بودجه‌ریزی سال آینده نیز با ابهاماتی مواجه بودیم از جمله در حوزه بودجه‌ریزی باید نسبت به تصمیمات قانون بودجه کل کشور وابستگی‌ها را در نظر می‌گرفتیم. در حال حاضر نمی‌دانیم چه تصمیماتی در بودجه‌ریزی کل کشور اتخاذ خواهد شد که در خلال آن به عنوان مهم‌ترین موضوع سهم شهرداری تهران از محل مالیات بر ارزش افزوده چقدر خواهد بود. بارها اعلام کرده‌ام که در برنامه توسعه ششم کشور در ارتباط با کلان‌شهرها به ویژه تهران تصمیم ناعادلانه‌یی گرفته شده به شکلی که سهم شهرداری تهران به یک‌باره به میزان بسیار زیادی و تا حدود نیمی از بخش درآمدها کاسته شد. نجفی تاکید کرد: تلاش کردیم در ارتباط با دولت و کمیسیون تلفیق مجلس این موضوع جبران شود. به شکلی که حدود 88درصد درآمدهای سهم استان تهران برای شهرها و تنها 12درصد آن برای روستاها اختصاص پیدا کند که امیدواریم این موضوع به تصویب نمایندگان مجلس برسد. اما اگر این طرح تصویب نشود، بخشی از درآمدهای ما باز هم با کسری جدی مواجه خواهد شد. بی‌تردید رفع این ابهام پیوستگی بسیاری با تصمیم نهایی بودجه کل کشور دارد. وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به سقف تعیین شده بودجه سال آینده شهرداری تهران افزود: در مورد سقف بودجه میزان واقعی عملکرد 21 هزار میلیارد تومان است اما حدود 17هزار میلیارد تومان به تصویب رسیده در سال گذشته بودجه 17 هزار و 200میلیارد تومانی تعیین شد که برای سال آینده اگر (دو تا) 10درصد تورمی در نظر بگیریم باید بودجه حدود 21هزار میلیارد تومان در نظر گرفته می‌شد اما بودجه را 17 هزار و 500 میلیارد تومان در نظر گرفتیم که نشان می‌دهد بودجه‌ریزی به صورت کاملا انقباضی بوده است. نجفی با بیان اینکه ساخت و ساز از حالت سکون به سمت رونق نسبی حرکت کرده است، تصریح کرد: در حال حاضر نیز آثار رونق گرفتن ساخت و ساز در سطح شهر تهران را مشاهده می‌کنیم. این در شرایطی است که برای سال آینده 300هزار وام خرید خانه مسکن اولی نیز به تهران تعلق می‌گیرد. به این ترتیب انتظار داریم که برای سال آینده رونق ساخت و ساز بیشتر شود.

وی تاکید کرد: بخشی از درآمدهای پایدار از محل درآمدهای جدید هستند. بر همین اساس سقف تعیین شده قابل تحقق است. این در شرایطی است که ما سقف درآمدهای غیرنقدی را از بالای 43 درصد به حدود 37درصد کاهش داده‌ایم. بی‌تردید اگر کسی بخواهد از بودجه پیشنهادی دفاع کند، می‌تواند در مجامع تخصصی ساعت‌ها از این بودجه دفاع کند.

شهردار تهران افزود: در ابتدای مدیریت جدید شهرداری تهران بیشتر بانک‌ها از جمله بانک شهر اعلام کرده بودند که سقف وام‌های پرداختی به شهرداری تهران پر شده است، از این‌رو اگر ما تسهیلاتی دریافت کردیم به معنای این است که بیش از دوبرابر بدهی خود را به بانک‌ها پرداخت کرده‌ایم. به این ترتیب بخشی از بدهی 16هزار میلیارد تومانی به بانک‌ها پرداخت شده است.