علي بابا بدون شعبه بزرگترين بانك جهان مي شود، توقف فعالیت شعب و انتقال خدمات بانکي به موبایل تا 2030

اقتصاد گردان - محسن شمشيري: بالای ۷۰ درصد تراکنش ها زیر ۵۰ هزار تومان است، كه ۱۰ هزار میلیارد ریال زیان خالص جذب و نگهداري آن است. تراکنش های بین ۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان ۱۳۴۷ میلیارد ریال زیان خالص نشان می دهد و  فقط در تراکنش های بالاتر از ۲۰۰ هزار تومان حدود ۳ تا ۴ هزار میلیارد ریال سود نشان می دهد وجمع جبری تمام این تراکنش ها حدود ۷ هزار میلیارد ریال زیان خالص برای کل شبکه بانکی به همراه دارد و اين موضوع ضرورت اصلاح كارمزدها را مطرح كرده است

صاحبنظران بانكي و صنعت پرداخت در دومین روز از هفتمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت، نكات و ديدگاه هاي قابل توجهي را در مورد توسعه ديجيتالي خدمات بانكي، كاهش فعاليت شعب و افزايش خدمات موبايل بانك ها، فين تك ها و استارتاپ ها و تحولات گسترده ديجيتالي در خدمات بانكي ارائه كرده و به بحث و تبادل نظر در مورد تغييرات حاصل از اين تحولات ديجيتالي پرداختند. 

  

 

برت کینگ آینده پژوه گفت:  تا سال ۲۰۳۰ دیگر کسی برای انجام امور بانکی به شعب بانک ها نخواهد رفت.: وقتی صحبت بانکداری ۴.۰ است، ایران در جایگاه بانکداری ۱.۰ است و بسیاری از شعب ایتالیایی قدیمی شبیه به بعضی از شعب ایرانی كار مي كنند. 

وي  اظهارداشت: عصر بانکدای ۲.۰ با روی کارآمدن الکترونیک و اینترنت کلید خورد و بانکداران را به خارج از ساختمان بانک ها کشاند و دیگر حضور فیزیکی در شعب لازم نبود. در حال حاضر، بانکداری قابل حمل است و این موضوع با آیفون پا به عرصه گذاشت و فین تک ها در چین در حال تغيير دادن نحوه استفاده پول در نزد مردم هستند.

وی افزود: دوربین های حقیقت افزوده و صدا از مقوله بانکداری ۴.۰ خواهد بود و دیگر با این فناوری ها نیازی به حضور در بانک نخواهد بود و ۱.۲ میلیارد نفر در دنیا از خدمات بانکداری به وسیله موبایل خود استفاده می کنند و در ۲۰۳۰ هیچ کس از بانک استفاده نخواهد کرد و با دانلود برنامه های خاص این مهم محقق می شود و فناوری با تغییر تدریجی در حال بهتر شدن است.

این آینده پژوه حوزه بانکداری الکترونیک بیان داشت: ایجاد تفکر بنیادی در بانکداری جهان کلید خورده و با تولید آیفون نگاه به بانکداری الکترونیک شروع شد. علی بابا و جک ما با به کارگیری فناوری به دنبال جذب مشتری است و در واقع با ۲ رایانه این کار را انجام می دهد در حالی که وال مارکت برای جذب مشتریان خود نیاز به اجاره و خرید مغازه ها و انبارهای زیادی دارد و این تفاوت در طراحی اصول اولیه است.

وی خاطرنشان کرد: با طراحی زیبای شعبه هم نمی توان مشتریان را به آنجا کشاند و به طور کل تغییرات باید رو به جلو باشد نه رو به عقب و بانکدارها در چارچوب شعبه فکر می کنند و به گفته یکی از بانکداران بزرگ شعبه بزرگ ما واگن قطار است به دلیل اینکه افراد با موبایل خود در آنجا به کارهای بانکی می پردازند.

کینگ ادامه داد: اوبر مثال خوبی برای بانکداری رو به جلو است که بدون داشتن شماره حساب و کارت بانکی و زمانی که اوبر از بانک ها خواست تا به مشتریان آنها حساب دهد اما بانک ها به اوبر گفتند که مشتریان را به بانک ها ارجاع دهید اوبر آن را نپذیرفت و این مسئله را فین تک حل کرد.

این آینده پژوه بانکداری الکترونیک گفت: در حال حاضر محصولات بانکی متکی به شعبه را باید کنار گذاشت و باید این محصولات متکی به فناوری باشند و افراد زیادی در چین از بستر فناوری بدون داشتن پول نقد امور بانکی خود را انجام می دهند. انتقال پول، دسترسی به پول و اعتبار از جمله مسئولیت بانک ها است که با استفاده از فناوری می توان این موضوعات را رفته رفته کنار گذاشت و فناوری کارهای روزمره ما را به مرور مدیریت می کند.

وی تاکید کرد: در ۱۰ سال آینده می توان با صحبت کردن با رایانه و از طریق صدا خریدهای خود را انجام داد و اکوسیستم ها فضایی را طراحی می کنند که فناوری در آن حرف اول را می زند. به طور کلی فناوری صدا می تواند ایمنی کاربرها را افزایش دهد و زمانی که به بانکداری فردا فکر می کنیم باید انسان را کنار بگذاریم چون انسان در این فرآیند دست و پاگیر می شود. در سال ۲۰۲۵ بزرگترین بانکی که در دنیا وجود خواهد داشت هیچ کدام از بانک های فعلی نخواهند بود و شرکت علی بابا این عنوان را بدون داشتن حتی یک شعبه به خود اختصاص خواهد داد.

 

قائم مقام بانک ملت با بیان اینکه نظام کارمزدی بازدارنده بانک هاست، تاکید کرد که بانک های بورسی تحت فشار هستند.

علیرضا لگزایی در نشست چشم انداز صنعت پرداخت، مدل کسب و کار و ارتباط با صنعت بانکداری در تشریح ضرورت اصلاح کارمزد در نظام بانکی گفت:  علت سرمایه گذاری شگفت انگیز سیستم بانکی در صنعت پرداخت کاهش هزینه بود، حدود ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه کارتخوان فیزیکی حداقل فعال شده كه تعدادي غير فعال است و بايد از آنها عبور کنیم.   هزینه تامین و نگه داری این ۶.۵ میلیون کارتخوان نیز به بانک ها تحمیل می شود.

 وی درباره نظام تعرفه کارمزد گفت: این نظام علیه سرمایه گذاران صنعت پرداخت تنظیم شده؛ یعنی این صنعت که موسس و بنیان گذار صنعت پرداخت بود با این نظام کارمزدی نه تنها تشویق نشده بلکه متضرر هم شده است و این نظام بازدارنده بانک هاست.نظام فعلی کارمزد  بانک های بورسی را به شدت تحت تاثیر قرار داده و به شدت صنعت پرداخت را تهدید می کند، مثل تمام اکوسیستم های صنعت پرداخت در دنیا باید ذینفعان این صنعت متناسب با منفعتی که از آن می برند، هزینه آن را بپردازند.

لگزایی درباره اینکه چه نظام کارمزدی را باید جایگزین نظام فعلی کرد؟ گفت: باید نظامی جایگزین نظام فعلی شود که  حکم برد-برد را برای تمام ذینفعان و سرمایه گذاران این صنعت داشته باشد.

لگزایی با بیان اینکه در سال ۹۵ سیستم بانکی ۵۰ هزار میلیارد ریال اعم از کارمزد و اجاره پول خرج کرده که در سال جاری بین ۷۰ تا ۸۰ هزار میلیارد ریال خواهد شد، تصریح کرد: آنچه از طریق شرکت های پرداخت وابسته به بانک ها بر می گردد ۴۰ درصد است ولی ۶۰ درصد این هزینه ها هیچ بازده و برگشتی برای بانک ها ندارد.

وی با بیان اینکه بالای ۷۰ درصد تراکنش ها زیر ۵۰ هزار تومان است، افزود: شرکت های پرداخت کارشان به جایی رسیده که برای نانوایی ها هم رقابت می کنند! این مقام مسئول در بانک ملت هزینه بانک ها برای جذب و نگه داشت منابع ارزان قیمت را برای تراکنش های زیر ۵۰ هزار تومان را ۱۰ هزار میلیارد ریال زیان خالص اعلام کرد و گفت: سود ناشی از رسوب این ۵۰ هزار تومان ها نیز محاسبه شده است، که به طور خالص سیستم بانکی در سال گذشته ۱۰ هزار میلیارد ریال زیان خالص شناسایی کرده است.

لگزایی با بیان اینکه تراکنش های بین ۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان را ۱۳۴۷ میلیارد ریال زیان خالص را نشان می دهد، گفت: فقط در تراکنش های بالاتر از ۲۰۰ هزار تومان حدود ۳ تا ۴ هزار میلیارد ریال سود نشان می دهد ولی جمع جبری تمام این تراکنش ها حدود ۷ هزار میلیارد ریال زیان خالص برای کل شبکه بانکی است.

قائم مقام بانک ملت از طرح پیشنهادی برای اصلاح نظام کارمزد خبر داد و گفت: حداقل زیان این تراکنش ها بین ذی نفعان توزیع شود. این اتفاق دیر یا زود باید بیفتد در غیر اینصورت هیچ چشم انداز روشنی برای صنعت پرداخت نمی بینیم. بانک مرکزی هم در این اصلاح کارمزدی می تواند کمک کند چرا که صرفه جویی بسیار زیادی از محل اسکناس و مسکوک در اختیار گرفته که می تواند در قالب صندوقی برای تقسیم هزینه های کارمزد مورد استفاده قرار دهد.

 محمد بیگدلی مدیرعامل بانک ملت  نيز در پنل تخصصی بانکداری دیجیتال اظهار داشت: در بانکداری دیجیتالی باید ساختار بانك ها تغییر کند، بانک ملت با تدوین نقشه راه قصد دارد جزو نخستین بانك های دیجیتالی باشد. باید این نکته را در نظر بگیریم که فناوری های نوین نیروی کار را تغییر می دهد، بنابراین باید نیروی انسانی را با توجه به تغییرات دنیای امروز به روز کنیم.

وی با بیان اینکه بانکداری هوشمند یکی از موضوعاتی است که در سال‌های آینده برنامه کاری بانک ها و زیر ساخت ها را تغییر و تسهیل می کند. ادامه داد: این بانکداری در حوزه های مختلف از جمله مدیریت ریسک اعتباری، فروش محصول به مشتری و جلوگیری از جعل و تقلب اقدامات موثری را انجام خواهد داد.

بیگدلی گفت: یکی از اقداماتی که باید بانک ها انجام دهند ایجاد شعب هوشمند است که باید متناسب با تحولات این حوزه تغییرات لازم را اعمال کنند. بانک های دنیا به دنبال این موضوع بوده و استفاده از فناوری های دیجیتالی تاثیرعمیقی بر ساختار و نیروی انسانی بانک ها خواهد داشت.‌ بانک ملت نیز در همین راستا بانکداری دیجیتالی را در دستور کار خود قرار داده و در حال تدوین نقشه راه است.

 

در پنل تخصصی تحول دیجیتال در بانکداری اینگونه مطرح شد که کلر از شعب بانك ها مهاجرت کند همچنین دیتاها نیز جهت معنی دار شدن باید شناسنامه دار شوند.

محمد مظاهری مدیرعامل شرکت توسن تکنو در پنل تخصصی تحول دیجیتال در بانکداری اظهار داشت: در دنیای دیجیتال از هر کار و فرصتی می توان فرصت بیزینسی را فراهم کرد. هم اکنون در کشور 22 هزار شعب دیجیتال داریم و نسبتا در منطقه از وضعیت خوبی برخورداریم اما باید ما به سراغ مشتری برویم و هر روز خود را نسبت به تکنولوژی و فناوری های دیجیتال به روز کنیم.

مظاهری  با اشاره به اینکه کلر باید از شعبه بانک ها مهاجرت کند، خاطرنشان کرد: باید ماموریت جدیدی برای شعب تعریف کنیم. شانزده هزار تا بیست میلیارد هزینه شبکه شعب  بانك های ایران است و از آنجایی که فضای بانکداری دیجیتال گسترده است باید سرویس هایی را خارج از بانک به مشتریان ارایه دهیم.

در ادامه این نشست مرتضی ترک تبریزی مدیر امور فناوری بانک ملت اظهار داشت: از دهه هفتاد به ساخت سیستم های غیرمتمرکز در بانك ها اقدام کردیم امروز باید بانک دیجیتال بسازیم چرا که مشتری هر روز با توجه به تکنولوژی و فناوری ها خواسته های جدیدتری را طلب می کند.

وی افزود: بانکداری دیجیتال هزینه بر است ما مردم را طوری ترغیب کرده ایم که دیگر علاقمند به این نیستند که کارهای بانکی خود را با حضور در بانک انجام دهند از طرفی میزان کارمزدی که از مشتریان بابت خدمات بانکداری الکترونیکی می دهیم بسیار پایین است و همین هزینه ها برای بانك ها نیز مشکل ساز است از این رو باید از طریق صدا و سیما، بانک مرکزی در خصوص کارمزدها فرهنگ سازی شود.

وی به فین تک ها اشاره کرد و گفت: در این حوزه باید قوانین و استانداردهایی که حاکمیتی ابلاغ می شود با شرایط فین تک ها تطبيق پیدا کند تا نگرانی های امنیتی حذف شود همچنین دیتاها نیز باید شناسنامه دار شوند.

 

ولی الله فاطمی صاحب نظر نظام پرداخت در پنل تخصصی بانکداری دیجیتالی با بیان اینکه اقتصاد دیجیتالی پایه گذار انقلاب چهارم است. گفت : اثر گذاری فناوری های موجود در دنیا اثر بخشی خود را تا حدی از دست داده است، هر فناوری دوره ای دارد و به جایی می رسند که دوره آنها به پایان می رسد، بنابراین تحول فناوری کل ساختار سیستم را تغییر می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه اگر بتوانیم درست و به موقع وارد بانکداری دیجیتال شویم،عقب افتادگی خود را در انقلاب دوم و سوم جبران خواهیم کرد، گفت: در اقتصاد دیجیتالی مهمترین موضوع  تغییر مفهوم مدیریت داده‌ها است.

فاطمی با اشاره به اینکه تا کنون نظاره گر تکنولوژی بودیم ولی وقت آن شده به آن نزدیک شویم،ٰ ادامه داد:‌ رویکرد متمرکز برای حل مسایل گذشته را باید فراموش کنیم.امیدواریم در سه سال آینده به کمک دولت مقررات را تغییر و 50 درصد اطلاعات را دیجیتالی کرده باشیم

 

عابد آفتابی مدیرعامل ایران ارقام در پنل بانکداری دیجیتال گفت: بانکداری باز در آینده با توجه به فین‌تک‌ها جایگاه خاصی دارد، بنابراین تعداد شعب بانك ها با روش فعلی در دنیا در حال کاهش بوده و ما نیز باید این تحول را بپذیریم.سیستم cash در حال حاضر جایگاه گذشته خود را از دست داده است و باید بانك ها به دنبال جایگزینی روش های مدرن دنیا باشند.

وی با بیان اینکه ایجاد تغییر یکی از الزامات بانکداری فعلی است گفت: ایجاد تحول در شعب به منظور کاهش هزینه و افزایش بهره وری یک موضوع جدی است زیرا بانکداری باز در آینده با توجه به فین تک ها جایگاه خاصی دارد بنابراین تعداد شعب بانك ها با روش فعلی در دنیا در حال کاهش بوده و ما نیز باید این تحول را بپذیریم.

آفتابی تصریح کرد: قطعا در دنیای آینده موبایل محور همه این تغییرات خواهد بود و نباید آن را نادیده گرفت. بنابراین اگر به سمت ماشینی شدن حرکت می کنیم باید تکنولوژی و تجارت خود را نیز متحول کنیم.

 

فرهاد فایز معاون شرکت خدمات انفورماتیک در پنل تخصصی بانکداری دیجیتال اظهارداشت: باید به دنبال افزایش درآمد بانک از طریق سرویس‌ها و کارمزدهای خاص از جمله کارمزد نگهداری حساب بانکی باشیم.در شرایط فعلی که همه چیز در حال تحول است و اخبار موجود در خصوص بانك ها نشان می‌دهد با چالش های متعددی روبرو هستند، بنابراین بهبود آن نیازمند اصلاحاتی است.

وی با بیان اینکه برخی بانك ها سرویس هایی طراحی کرده اند که استفاده نشده است، گفت:‌ سیستم بانکی باید خود را در اعطای کارت‌های اعتباری متوازن، هزینه ها و درآمدها اصلاحاتی ایجاد کنند تا با شرایط فعلی و دیجیتالی هماهنگ باشند.

معاون شرکت خدمات انفورماتیک  با اشاره به اینکه بانک ها دارای درآمدهای مشاع و غیرمشاع هستند، خاطر نشان کرد: در ایران درآمد مشاع از ٧٥ درصد تا٩٠ درصد بوده و حدود ۱۰ تا ۲۵ درصد نیز درآمدهای غیرمشاع داشتند، در حالی که در دنیا این ارقام برعکس است و باید بتوانیم درآمدهای غیر مشاع که پایدار است را افزایش دهیم.

وی گفت:‌ باید به دنبال افزایش درآمد بانک از طریق سرویس‌ها و کارمزدهای خاص از جمله کارمزد نگهداری حساب و موارد اینچنینی باشیم تا بانك ها نیز درآمدهای خود را افزایش دهند.

بازدید دیواندری از غرفه های همایش 

 

دبیر هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت از غرفه شرکت های مختلف حاضر در این همایش بازدید کرد.

علی دیواندری در دومین روز از هفتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت با حضور در غرفه شرکت های خدمات الکترونیک، فین تک ها، شرکت های داده ورزی و ... با مسئولین غرفه ها گفت وگو کرد و در جریان آخرین محصولات و خدمات ارایه شده قرار گرفت.